CPT: Başûr’da 602 köy boşaltılıyor
Dünya Haberleri —
- Başûrê Kurdistan’a dönük Türk işgali 15 Haziran ile birlikte ilhak düzeyine ulaştı. Community Peacemaker Teams (CPT) yayınladığı raporda 602 Kürt köyünün zorla boşaltılmak istendiğini yazdı.
- Kürtlerin tekrar göç yollarına düştüğünü ve göç edenlerin çoğunun Türk işgali ile yüz yüze kalan Dihok ve Hewlêr vilayetlerinden olduğunu raporlayan Kurdistan Watch, “göç yolunda ölenlerin yüzde 80’i Kürt” dedi.
EMRULLAH BOZTAŞ
Türk devletinin Başûrê Kurdistan’ı işgal etmek için başlattığı saldırılar Kürtleri göçe zorluyor. Uluslararası Göç Örgütü ve Iraklıların göçü ile ilgili çalışmalar yapan BM’ye bağlı MIRAMI, Irak’tan Avrupa ülkelerine göç edenlerinin çoğunluğunu Kürtlerin oluşturduğunu belirtti.
Avrupa Birliği’ne tüm ilticaların yüze 22’sini Ortadoğu menşeli başvurular oluşturuyor. Bunun önemli bir kısmını Irak ve Başûrê Kurdistanlılar oluşturuyor. Federe Kurdistan’dan Avrupa’ya sığınma başvurusu için kaçak yollardan yapılan seyahatin bedeli mali olarak 7 bin ila 35 bin dolar arası değişiyor. İnsan hakları ve göç örgütleri, yıllarca çalışarak biriktirilen maddi kaynakların ölüm pahasına insan kaçakçılığı yapan kişi ve devlet görevlilerinin cebine indiğine dikkat çekiyor.
Türk devleti köylüleri göçertiyor
Community Peacemaker Teams (CPT) yayınladığı son raporda 162’si boşaltılmış 602 köyün bulunduğu bölgenin Türk devletinin işgali ile boşaltılmaya çalışıldığını duyurdu. Saldırıların sivillere ve sivil alt yapıya dönük olduğuna dikkat çeken CPT, zorla göçertilmelere dikkat çekti. Türk ordusunun yeni saldırısının tarihini 15 Haziran olarak duyuran CPT, Berwaly Bala bölgesinin saldırıların yeni hedefi olduğunu doğruladı. CPT raporunda: “25 Haziran'da Türkiye, Kani Bilave ve Babire köyleri arasında bir kontrol noktası kurdu. Ertesi gün Türkiye, Shive, Kani Tuia, Zireze, Demka, Bilejan, Korka ve Gre Bia köylerinde yedi yeni askeri üs inşa etmeye başladı.”
Bombalayıp zorla boşaltmak istiyor
Türk işgalinin Kurdistan’ın Dihok vilayetinde 15 km içeriye girdiğini duyuran CPT, Dergale Musa Bage köyünün Türk ordusu tarafından zorla boşaltılmak istendiğini duyurdu. Türk devletinin, yeni saldırılarda yalnızca Dihok vilayeti sınırları içerisinde şu ana kadar 238 geniş çaplı bombardıman gerçekleştirdiğini duyuran Barış Yapıcılar Timi, “Türk bombardımanları sonucunda, 20.000 dönümden fazla tarım arazisi, özellikle Amedi bölgesindeki Guharze, Balave, Barche, Sargale, Kane ve Aşke Dere köylerinde yandı. Ayrıca, Sargale köyünde tarım arazisinin yaklaşık %55'i Türk saldırıları nedeniyle yandı. Irak Kurdistanı'ndaki Türk operasyonları, en az 162'si zaten yerinden edilmiş olmak üzere en az 602 köyü yerinden edilme tehdidi altına sokuyor” dedi.
Altı ay içinde 1076 saldırı
Federe Kurdistan’da Türk devletinin Ocak ve Temmuz 2024 arasındaki dönemde 1076 saldırı gerçekleştirdiğini raporlayan Tim, “Bu saldırıların 526'sı Dihok vilayetinde, 405'i Erbil vilayetinde, 135'i Silemani vilayetinde ve 10'u Ninova vilayetinde gerçekleşti. Saldırıların yaklaşık %93'ü savaş uçakları tarafından gerçekleştirildi” diyerek 2023 yılı boyunca Türk ordusunun en az 1548 defa bombardıman yaptığını da hatırlattı.
Avrupa’ya geri dönmeye çalışıyorlar
BM, Avrupa Göç Ajansı ve ilticacılara insani yardım kuruluşları kaynakları son 9 yıl içinde 750 bin 498 Irak vatandaşının Avrupa Birliği (AB) ülkelerine göç ettiğini, bunların çoğunluğunun Dihok, Hewlêr, Silamanî, Ninova ve Kirkuk’dan olduğunu açıkladı. Zamanında yapılmayan Kurdistan Parlamentosu seçimleri ve süresi geçmiş hükümetin halkın ihtiyaçlarını gözetmememesi göçün başlıca sebebi. Siyasi istikrarsızlı, fırsat eşitliğinin yaratılmaması ve kötü ekonomi yönetimi Kürtlerin 2015’e kadar da sürdürdüğü ülkeye geri dönüşünü tersine çevirdi.
Siyasi istikrarsızlık ve güven eksikliği
BM’ye bağlı Irak'ta düzensiz göçün risklerine ilişkin göç bilgilendirmesi ve farkındalık yaratma merkezinin (MIRAMI) Federe Kurdistan bölgesinde ve Avrupa ülkelerinde, Ekim 2023 ile Şubat 2024 tarihleri arasında yürüttüğü araştırmada, göç etmek isteyenlerin çoğunun gençlerden oluştuğuna, Dihok ve Hewlêrli gençlerin daha çok göç ettiğine yer verdi.
Dihok ve Hewlêrli gençler
“Bulgular, katılımcıların önemli bir kısmının sıklıkla göçü düşündüğünü, bazılarının ise buna aktif olarak hazırlandığını göstermektedir” denilen raporda “Özellikle Dihok ve Erbil'deki gençler Silemani’dekilere göre daha fazla göç eğilimi gösteriyor” diyerek Türk işgalinin ve yarattığı kargaşanın hedefindeki bölgeleri işaret ediyor.
Dihok ve Silemani’de göçün başlıca nedenleri ekonomik fırsatların eksikliği ve kötü yaşam kalitesi ve refah iken; “Erbil'de ise ekonomik fırsatların eksikliği, siyasi istikrarsızlık ve güvenlik koşulları nedeniyle endişeler” daha fazla öne çıkıyor.