Qoçgirî'den deyişler ve şarkılar: Sergerde


Kürt-Kızılbaş müzik kültürünün önemli temsilcilerinden sanatçı Cihan Çelik Avrupa'da Mir Müzik tarafından müzikseverlere sunulan altıncı albümü 'Sergerde' ile sevenlerine yeniden merhaba dedi.
Onbir parçanın yer aldığı 'Sergende'de Çelik, Qoçgirî Bölgesi’nden seslendirdiği deyişler ve şarkılara yer veriyor. 1979 Qoçgirî / İmranlı-Kondılan köyünde doğan Çelik, yaptığı Kürt-Kızılbaş müziğini doğduğu köydeki müzisyenlerin ve ağıt yakan şairlerin çokluğuna bağlıyor. Aynı zamanda iyi bir arşivci de olduğunu belirten Cihan Çelik, Kızılbaş-Kürt Müziği adına bölgede ne varsa arşivlediğini ve bu arşivinin ancak bir bölümünü seslendirdiğini belirtiyor.
Qoçgirî müziği
Cihan Çelik'in Avrupa'da Mir Müzik tarafından geçtiğimiz günlerde yayınlanan 'Sergerde' adlı albümü sanatçının; Dağlar(2001), Dost Perişan (2005), Koçgîrî (2007), Pepuk (2009) ve Pag (2012) albümlerinden sonra yayınlanan altıncı albümü olarak raflardaki yerini aldı. 1979 Qoçgirî /İmranlı-Kondılan köyünde doğan ve ilk okulu 4. sınıfa kadar köyünde okuyan Çelik'in müziğinin köklerini borçlu olduğunu söylediği coğrafya da, doğal olarak köyünün bulunduğu Qoçgirî Bölgesi. Müziğe fülüt çalarak başladığını, bağlama, keman ve kemençeyle devam ettiğini söyleyen Çelik, Qoçgirî Bölgesinin müziğinin şekillenmesindeki etkisini 'Doğduğum köy Qoçgirî'nin en çok müzisyen ve ağıt yakan şairlerinin olduğu köydü. Babam ve dedem çalar söylerdi, dolayısıyla muhabbet sofralarının sıcaklığıyla büyüdüm' sözleriyle anlatıyor.
Albümlerindeki derlemeci ve arşivci kimliğini 'Sergerde'de sürdüren Çelik, 'Kızılbaş Kürt Müziği adına bölgede ne varsa arşivledim ve bir bölümünü seslendirdim. Kurmancî destan, deyiş, govend, ağıt v.b. bir çok eser seslendirdim' diyor. 1960'lı yıllarda Alişer Efendiye ait Kürtçe deyişlerin bulunduğu plaklarında arşivinde olduğunu söylüyor.
Cihan Çelik kendisini etkileyen sanatçılar olarak, 'kendine özgü bağlama çalma tavrıyla Haydar Acar ve Kemancı Celal Aslan'ı gösteriyor. Kendi dili, kimliği ve kültürüyle müzik yaptığını vurgulayan sanatçı ''Qoçgirî de bugüne kadar Kürtçe müzik yapılmamasından kaynaklı bölgede Türkçe müzik hakimdi fakat bunu kırmayı başardığını'' söylüyor.
Sergerde albümü
'Sergerde' albümünde iki bestenin kendisine ait olduğunu söyleyen Cihan Çelik, diğer eserlerin ise derlemelerinin kendisine ait olduğunu söylüyor. Kürtçe ve Türkçe olarak seslendirdiği şarkılar arasında deyişler de yer alıyor. Çelik, son albümü 'Sergerde' de kendisini en çok etkileyen eserin Seyit Hasan'ın kaydından aldığı sözleri Mîratî'ye ait olan 'Amenna Söyledik' deyişininin olduğunu söyledi. Sanatçı, Mîratî'nin 'Amenna Söyledik' eserindeki;
''Mirati sözlerin gizli muamma /Arif olanlara olur hüveyda
Elsiziz belsiziz dilsiziz ema/ Gezeriz alemde erkekçesine ''
deyişinin Kürt-Kızılbaş felsefesinin derinliklerine nüfuz ettiğine dikkat çekiyor.
Yine albümdeki Alişer Efendiye ait 'Aşkın Şarabı' adlı eserinin, daha önce hiç okunmamış iki kıtasını kendi arşivinden bularak eklediğini, bu haliyle kendisini çok etkilediğini söylüyor.
Albümde yer alan diğer eserler ise şöyle; Söz ve müziği Feyzullah Acar'a ait olan Selvî Kêrazê, Qoçgirî yöresine ait Anonim eser Nebû Nebû, sözleri Nuri Saygılı, Mahmut Gülçiçek ve İbrahim Gülseven'e ait Çarix, Söz Gulo/Karacaoren'a ait Şilî Barî, sözleri İmranlı'lı Gültekin'e ait Lê Reşê; sözler Ali Haydar Üçkaç'a ait Kerbelaye, Derleyenin Cihan Çelik olduğu Firak ı Hasret , sözleri Rüstem Sarıkaya'ya ait olan Xanê ile söz ve müziğin Ali Baran'a ait olduğu Pisingo.
Cihan Çelik radyo ve televizyon programcılığı da yapıyor. Bir yıl Türkü Irmağı adlı Radyo Programı yapan sanatçı bir yıla yakın süredir de Tv 10 da Qoçgirî adlı Kurmanci program yapmakta.
Kürdistan'da, New York'ta, Sidney'de ve Avrupa'nın birçok ülkesinde konserlere de imzasını atmış.
ERDOÐAN YENER
