Şiirden bir nehir akıyor Roboskî’ye
Dedesi de kervan ticareti yapan Adıyan’ın bu konu üzerine “Kasket serüveni” adlı şiiri bulunuyor. Şair, geçtiğimiz yıl defalarca Roboskî’ye gider, ailelerle konuşur. Ardından bir şiir kitabı yazmaya karar verir. Kitabın hazırlıkları sırasında Roboskî köylüleriyle katliamın yaşandığı yerde inceleme yaparken gözaltına alınıp, biner TL parayla cezalandırılırlar.
Tek tek ailelerle görüşür
„Onbeş Nolu Sınırtaşı-Roboskê“ adı kitabın yazarı Abdurrahman Adıyan, geçtiğimiz yıl boyunca defalarca Roboskî’ye gitti. Yakınlarını kaybedenlerle görüştü. Katliamın yaşandığı günden itibaren içinde bir şeylerin depreşip durduğunu belirten Adıyan, „Ben ne yapabilirim? Elimden ne gelir? Bunu nasıl algılamalı ve nasıl anlatmalıyım? Bu sorular zihnimi hep meşgul etti. Belli bir zaman sessiz düşündüm. Bu sessiz dönemde yani Ocak 2012’de Roboskê için bir şiir yazdım fakat içimdeki ateşi söndürmeye muktedir olmadı. İç dünyamda her geçen gün bir kitap çalışması fikri olgunlaştı„ diyor. Önce bir süre araştırma yapar. Sürekli Roboskî ile iletişim halinde olduğunu ifade eden Adıyan, kitabın hazırlanışını şöyle anlatıyor: „Konuyu gündemimden hiç düşürmedim. İlk üç buçuk ay sadece okudum. Şiirlerin yazılışı beş buçuk ay sürdü. Son iki ayı ise eserin dinlenmesine, demini almasına ayırdım. On bir ayda eserim vücuda geldi. Otuz dört ailenin tamamıyla görüştüm, onları tek tek dinledim, yazdım.“
Nehir şiir
Şairin „Sıkı bir çalışma yaptığımı bir kez daha yineleyeyim. İşçiliği olan, ince ince işlenmiş bir şiir kitabıdır“ dediği kitap altı bölümden oluşuyor. Seksen beş şiir yer alıyor. Adıyan, „Bölümler birbirini tamamlayan vagonlar gibi. Burada lokomotif, şiirin yani kitabın yazılış gayesi... Her biri münferit başlıklar altında şiir metinleri ama aynı zamanda nehir şiir olarak algılanması da gerekiyor. Şiirler sadece Roboskê Katliamı’nı ve onu doğuran sebepler etrafında örgüsünü oluşturmaktadır. Bu yönüyle nehir şiirdir“ diyor.
Müziği, tiyatrosu, sineması olmalı
Roboskî’nin unutulmaması gerektiğini dile getiren Adıyan, „Bu tür olaylar yazılmalı, çizilmeli; müziği, tiyatrosu, sineması, belgeseli olmalı. Çeşitli eylemlerle gündeme gelmeli, geleceğe taşınmalı. Sanatçı, toplumun vicdanı ve kalbidir. Tepkiniz yoksa çalışan bir kalpten, işleyen bir vicdandan söz edemezsiniz. İnsana değer veren, hak ve adaletle düşünen sanat erbabının zulme, trajediye, katliama karşı suskun kalacağını düşünemiyorum. Sanatçılarımızın daha da duyarlı olmasını isterdim. Zira, sanatçı susarsa halk lâl olur“ diye konuşuyor.
‘Haksızlığa kör-sağır kalamazdım’
Şair Adıyan, Roboskî’nin toplumda kırılma noktası yarattığını kaydediyor. Sınır boylarında devletin bilgisi dahilinde ‘kaçakçılığın’ yapıldığını söyleyen Adıyan, son olarak şunları dile getiriyor: „Uludere’nin Roboskê köyünde yaşayan halk da bir geçim kaynağı olarak bu işi yapıyordu. Fakat taraflardan birisi olarak bir devlet kurumu, bir gece kaçakçıların üzerine bombalar yağdırdı. Roboskê’de yaşanan bu olay normal, sıradan bir olay değildir. Bence ‘istihbarat hatası’ veya ‘operasyon kazası’ gibi açıklamaların çok daha ötesinde cereyan eden, büyük bir hadisedir. İnsanımızın ruh ve düşünce dünyasında derin yaralar açmıştır. Toplumda kırılma noktası yaşanmıştır. Beni Roboskê’ye şiir/ler yazmaya iten sebep bu kırılma ve bu derin yaralanmadır. Halil Cibran, ‘Baskıya başkaldırmayan kişi, kendine adaletsizdir’ der. Ne kendime ne de etrafımda yaşanan trajediye, haksızlığa kör veya sağır kalamazdım, adaletsiz olamazdım. Şiirim, muvafık duruşumu, dolayısıyla tarihe tanıklığımı gösterir.“
1964 yılında Wan doğumlu Adıyan, daha önce Düşlerim Özgür Olsaydı (deneme), Yedi Harf Yalnızlığı (şiir), Üç Noktaya Adanan Sözler (deneme), Sündüs Döşeği (şiir) adlı kitaplara imza attı.
KÜLTÜR SERVİSİ
