Zindana Diyarbekir direnişçiler için söylendi
Güneybatı Kürdistan'ın Dêrika Hemko kentinde yıllarca kültür sanat faaliyetlerini zorlu koşullar nedeni ile parçalı bir şekilde yürüten Kürt sanatçılar, Kürtlerin yönetimi ellerine geçirmesinden sonra daha bütünlüklü çalışmalar için kolları sıvadı. Daha önce kendi evlerinde çalışmalarını yürüten merkezin folklor, müzik, tiyatro ve edebiyat grupları şimdi ise çalışmalarını rejim döneminde de kültür merkezi olarak kullanılan Dicle Kültür Sanat Merkezi'nde (Navenda Çand û Huner ya Dîcle) sürdürüyor. Kültür merkezi bünyesinde çocuklar, gençler ve 70 yaşındaki kişilerden oluşan folklor grupları ile tiyatro grubunun yanı sıra Ehmedê Xanî Edebiyat grubu da çalışmalarını devam ettiriyor. Kültür merkezinde haftada bir edebiyat üzerine seminer veren edebiyat grubu, kentte matbaa bulunmadığı için ürünlerini basamıyor. Kültür Merkezi'nde ayrıca cumartesi günleri yurttaşlar için sinema gösterimi yapılıyor. Bir ay önceye kadar kültür merkezi çalışmalarına katılanların sayısı 100 idi. Ancak 20'ye yakın üyesi Yekîneyên Parastina Gel'e (YPG) katılan merkez şimdi çalışmalarını 80 kişiyle sürdürüyor.
Zindana Diyarbekir şarkısı
Kentte tiyatro, folklor ve edebiyat çalışmalarından daha eski bir geçmişi olan Koma Cudî müzik grubu da çalışmalarını kültür merkezi bünyesinde sürdürüyor. 29 yıl önce çalışmalarına başlayan grup, bölgenin en eski müzik grubu özelliğini taşıyor. Grup Cudî, 1982 yılında Diyarbakır 5 Nolu Cezaevi'nde ölüm orucu başlatan ve yaşamını yitiren PKK'nin öncü kadrolarının direnişini konu alan "Zindana Diyarbekir em ê bişkînin" bestesini hazırlayan ve seslendiren grup aynı zamanda. Hemen hemen her Kürdün belleğinde yer alan direniş ezgisini yazan ve seslendiren Koma Cudî, şimdi de Kürtlerin Kobani'de yönetimi el koydukları ve "19 Temmuz Devrimi" olarak tanımlanan direnişi konu alan bestesini seslendirme provaları yapıyor. 12 kişiden oluşan grup, kısa sürede yepyeni bir direniş ezgisiyle halkın huzuruna çıkacak.
Evlerde ve bahçelerde çalıştılar
Koma Cudî'nin solisti ve Kültür Merkezi Yöneticisi Zedan Şêxqasim, 29 yıl önce müzik çalışmalarına yasaklar nedeni ile evlerde toplanarak başladıklarını belirterek, "Koma Cudî olarak 29 yıl önce müzik çalışmalarına başladık. Evlerde ve bahçelerde provalarımızı yapıyorduk. O zaman Kürtçe söylemek yasaktı. Evlerde çalıştığımızda bazı yurttaşlar 'birkaç deli bir araya gelmiş' diyordu ve önemli görülmüyordu çalışmalarımız. Sadece Newrozlarda sahne alabiliyorduk. Bu böyle 2012 yılına kadar devam etti" dedi. Şimdi çalışmalarını kültür merkezinde yürüttüklerini ifade eden Şêxqasim, "Buraya el koyduğumuzda halkla beraber müdürün yanına gittik. Müdüre, 'biz demokrat insanlarız bu binada kültür sanat çalışması yürütmek istiyoruz. Siz de kalmak istiyorsanız kalın. Ancak bizim çalışmalarımıza engel olmayın' dedik. Şimdi önemli bir aşamadayız ama bizim için başlangıç sayılır. Amed'teki kültür sanat çalışmalarını yerinde görmek ve deneyimlerinden faydalanmak istiyoruz" diye konuştu.
19 Temmuz şarkısını hazırlıyorlar
Türkiye'deki açlık grevi eylemcilerinin taleplerini de yakından takip eden Şêxqasim, "Zindana Diyarbekir türküsünü 1982 açlık grevi eylemcileri için yaptık. Buradan onların insani ve siyasi taleplerini hissediyor ve anlıyorduk. Büyük bir direniş vardı. Adına şarkı yaptığımız insanlar, tarihe adlarını işkenceye karşı insanlık onurunu koruyanlar olarak yazdırdı. Şimdi o döneme benzeyen bir süreç var Türkiye'de. Şimdi 2012 yılındayız, artık eylemcilerinin talebi kabul edilmelidir. İnsanlar doğal haklarını bu şekilde geri almak zorunda kalmışlardır" şeklinde konuştu.
Şêxqasim, son olarak "19 Temmuz Devrimi" için yaptıkları bestenin seslendirme provalarına başladıklarını ve kısa bir sürede bunu halkın beğenisine sunacaklarını dile getirdi.
DENİZ TUFAN / DİHA/DÊRIKA HEMKO
