30 bin dakikada Dêrsim Soykırımı

• Dêrsim Soykırımı’nda katledilenler Herford Alevi Derneğ’inde anıldı. DTKM Başkanı Hüseyin Kenan Aydın, “Soykırımın 400 tanığıyla konuştuk, 30 bin dakikalık kayıt aldık. Tanıkların anlatımı ile devletin anlatımlarının çok farklı olduğunu gördük. Dêrsim’de yeni soykırımların yaşanmaması için birlik şart” dedi.

ARAT ARARAT/HERFORD

“Bir kadın yeni doğmuş bebeğiyle ormana doğru kaçıyor. Askerler arkasından ateş açıp onu vuruyor. Anne ve bebek yere yığılıyor. Bebek aç ve yerde yatan annesinden süt emmek istiyor. Bebek ağlamaya başlıyor. Askerler bebeğin sesinden rahatsız olup süngüyle bebeği de katlediyor” sözlerinden sonra gözyaşlarına hâkim olamadı Hüseyin Kenan Aydin.

Dêrsim Soykırımı’nda katledilenler Herford Alevi Derneğ’inde anıldı. Bad Salzuflen, Bielefeld, Bünde, Gütersloh, Herford ve Rheda-Wiedenbrück Alevi Kültür Merkezleri ve Cem Evleri tarafından organize edilen anmaya çok sayıda kişi katıldı. Soykırımın hafızalardan silinmesine izin vermeyeceklerini söyleyen katılımcılar, tanıklıklarını ve hikâyeleri anlatınca duygusal anlar yaşandı.

Anma, Almanya Alevi Birlikleri Federasyonu (AABF) İnanç Kurulu Başkanı Pir Hasan Ali İçlek’in Kirmanckî konuşmasıyla başladı. Ardından çerağ uyandırıldı, ağıtlar yakıldı ve deyişler söylendi. Daha sonra Herford Alevi Derneği Başkanı Fadime Cillo ve tüm dernek üyeleri katledilenler için konuşma yaptı.

2 Mayıs günü gerçekleştirilen anmaya AABF Başkanı Hüseyin Mat, Avrupa Dêrsim Federasyonu Başkanı (ADEF) Muharrem Erdoğan, Avrupa Demokratik Alevi Federasyonu (FEDA) temsilcisi Songül Morsümbül Tarhan ve Dêrsim Tarih ve Kültür Merkezi (DTKM) Başkanı Hüseyin Kenan Aydın da katıldı.

Dilimiz lal olsun, kalbimiz kurusun

Songül Morsümbül Tarhan, “Dêrsim Soykırımı’nı unutursak dilimiz lal olsun, kalbimiz kurusun. O dönem çıkarılan İskan Kanunu’yla dört şeyi hedeflediler; toplumsal ve kültürel dokumuz, halk ekonomisini çökertme ve devlete bağlı bir toplum yaratma” dedi.

Sınırsız ve sınıfsız bir dünya

Hüseyin Mat ise anadiliyle konuşamamasının verdiği hüzünle başladı sözlerine. Alevi toplumunun sadece anmalarla bir araya gelmemesini farklı projelerle buluşması gerektiğini söyledi ve ekledi: “Dêrsim, Maraş, Çorum, Sivas ve Gazi soykırımlarının tanıklarının anlatımlarıyla canlı hafıza oluşturmalıyız. Aleviler her yerde kimsesiz kaldı. Hep katliamlara maruz bırakıldılar. Neden? Çünkü sınırsız, sınıfsız ve sömürüsüz bir dünya istediler.”

Barışın yolu her yerden geçsin

Kürt Halk Önderi Abdullah Öcalan’ın çağrısıyla başlayan sürece de değinen Mat, “İki şey istiyoruz; barış, onurlu ve şeffaf olmalı. Yolu sadece Amed’den değil, Dêrsim’den Hacı Bektaşi’den de geçmeli demokratik bir cumhuriyet istiyoruz“ ifadelerini kullandı.

Öz savunması olmayan yok olur

“Kendisini örgütlemeyenler, öz savunmasını oluşturmayanlar yok olur” sözleriyle konuşmaya başlayan Muharrem Erdoğan, Türk Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ı ‘2. Enver Paşa’ olarak tanımladı.

1938 yılına kadarki tarihsel gelişmeleri Seyit Rıza’ların darağacına götürülme sürecini anlatan Erdoğan, “1934 İskan Kanunu ile Dêrsim nüfusu göçertildi, yerlerine Müslüman nüfus yerleştirildi. Halktan toplanan 7 bin silahın devlete teslim edilmesine rağmen ayaklanmayı gerekçe yapıp planlı bir soykırım yaptılar. Seyit Rıza’nın idam sehpasına giderken gösterdiği direniş ruhu bugün Dêrsim Soykırımı’nın unutulmamasını sağladı” dedi.

400 tanık soykırımı anlattı

Hüseyin Kenan Aydın ise asimilasyonun kültür, inanç ve dil üzerindeki tahribatlarına değindi. Avrupa’da Alevi örgütlenmesiyle bilinçlenme döneminin başladığına ve hafıza yaratma için yürüttüklerine işaret eden Aydın, şunları söyledi: “Canlı hafızayı oluşturmak için yaptığımız çağrıyla 73-77 yaş aralığındaki 400 kişiyle konuştuk. 30 bin dakikalık kayıt yapıldı. Tanıkların anlatımı ile devletin anlatımlarının çok farklı olduğunu gördük. Dêrsim’de yeni soykırımların yaşanmaması için birlik şart.”

Katılımcılar son olarak, Suriye’de Heyet Tehrir El Şam (HTŞ) çetelerinin Alevilere yönelik gerçekleştirdiği katliamlara karşı neler yaptıklarını şöyle sıraladı:

-18 Mayıs’ta Köln’de soykırıma karşı Alevi çalıştayı düzenlenecek.

-Suriye’deki Alevilerin bölgeden çıkarılması için Türk devletiyle görüşme yapılmış.

-Heyva Sor a Kurd üzerinden gıda yardımı gönderilecek.

-Hak ihlallerinin AİHM’e taşınması için hukuk komisyonu kuruldu.

- Almanya Parlamentosu’nda grubu bulunanlara dosyalar sunulması.”