• Êzîdî inancına mensup çok sayıda isim Hewler-Bağdat anlaşmasını kabul etmediklerini duyurdu.

 

MURAT MANG/LÖHNE

Almanya'nın Löhne kentinde Kürdistan, Kafkasya, Avrupa ve dünyanın çeşitli bölgelerinden Êzîdî inancına mensup muhtelif görüş ve toplumsal örgütlemeden akademisyen, siyasetçi, sanatçı, gazeteci, inanç kanaat önderleri ve  temsilcileri yaptıkları basın açıklaması ile 9 Ekim Hewler-Bağdat anlaşmasını kabul etmediklerini duyurdu.

6 maddede somut öneri

524 Êzîdî ismin imza attığı ortak açıklamada, “Şengal‘in paylaşımı için yapılan uluslararası anlaşmayı kabul etmiyoruz” denilerek, Şengal için 6 somut çözüm önerisi sunuldu. Buna göre;

♦ 1. Şengal’in gelecegiyle ilgili adil, kalıcı ve esas bir çözümü sağlamak amacıyla, diyaloğun ve uzlaşmanın yolunu açacak yeni bir sürecin başlatılması, bu bağlamda Êzîdîlerin veto hakkıyla üçüncü taraf olarak sürece dahil edilmesi ve anlaşma metninin yeniden yazılması.

♦ 2. Soykırıma karşı en doğru cevap olabilecek çözümün, Irak anayasasına uygun bir şekilde kalıcı bir statünün Êzîdî toplumu için Şengal ve Ninova bölgelerinin iki ayrı Özerk idare birimine kavuşturulması.

♦ 3. Oluşturulacak savunma ve güvenlik mekanizmasına, soykırım sonrasında askeri olarak örgütlenip Şengal’in kurtuluşu ve savunması için mücadele eden tüm güçlerin istisnasız dahil edilmesi.

♦ 4. Hem dışa dönük savunmayı hem de içe dönük güvenliği sağlama amaçlı sadece Şengal bölgesi için en az 10.000 kişinin mekanizmaya alınması.

♦ 5. Şehir planlamasında ve altyapı hizmetlerinde tecrübesi olan, siyasi olarak nispeten bağımsız bir kişinin ortak bir komisyon tarafından kaymakam olarak seçilmesi.

♦ 6. Şengal’e, halkın geri dönüşünü organize ve koordine edecek bilirkişilerden oluşacak ortak bir ihtisas komisyonun oluşturulması.

Êzîdîler inkar edilmiştir

Ortak açıklamada devamla şunlar belirtildi: “Êzîdîlere rağmen Bağdat ile Erbil arasında varılan anlaşma ne yazık ki Êzîdîleri büsbütün ve dramatik bir şekilde dezavantajlı duruma düşürmüştür.

Şengal’de toplumun bin bir zahmetle oluşturmuş olduğu mevcut idare ve savunma gücünü de kapsayacak şekilde Êzîdîlerin bir taraf olarak, karar sürecine dahil edilmemesi ve bir taraf olarak muhatap görülmemesini inkarcı bir tutum olarak değerlendirmekteyiz.

Sonuçları hayli trajik ve kalıcı olan bir soykırımı yaşamış olan Êzîdî inanç topluluğu, böylesi kibirli bir tutumu değil, tam aksine daha fazla saygıyı ve adaleti hak etmiştir.

2014 tarihinde gerçekleştirilen soykırımdan çıkarılacak sonuç ve doğru tutum, Êzîdî toplumuna idari bir statü, gerekli bir güvenlik ve savunma sistemi, özgürlük ve adaleti bir hak olarak saymak ve tanımaktır.”

Kirli anlaşmayı kabul etmiyoruz

Hewlêr ve Bağdat arasında imzalanan ve Êzîdîler tarafından reddedilen anlaşma protesto ediliyor.

"Şengal'in işgaline izin vermeyeceğiz, Şengal'in statüsü tanınsın" talebiyle İsviçre'nin Cenevre kentinde yürüyüş İsveç’in başkenti Oslo’da miting düzenlendi. Hannover'de ise Êzîdî sanatçılar bir araya gelerek, anlaşmayı kınadı.

Cenevre’de Demokratik Kürt Toplumu (CDK-S)'nin çağrısıyla bir yürüyüş düzenlendi. Eylemciler, ”Şengal'de ikinci bir katliama izin vermeyeceğiz" pankartının açarak Birleşmiş Milletler Ofisi’ne doğru yürüyüşe geçti.

BM Ofisi önüne ulaşan halk burada bir miting gerçekleştirdi. Yapılan konuşmalarda "Bizler Şengal halkının taraf olmadığı bu kirli anlaşmayı tanıdığımızı belirtiyoruz" denildi.

Oslo’da da kınandı

Norveç’in başkenti Oslo’da bir araya gelen bir grup Kürdistanlı, Şengal anlaşmasını protesto etti. Oslo Demokratik Kürt Toplumu ve Norveç Tevgera Azadî komitesinin çağrısıyla gerçekleştirilen eyleme çok sayıda Kürdistanlı katıldı.

Eylemde sık sık “terörist Erdoğan” ve “Faşist Türk devleti” sloganları atıldı.

Êzidî sanatçılar buluştu

Almanya’nın Hannover kentinde ise Êzîdî sanatçılar bir araya gelerek, Şengal'i sahiplenme etkinliği düzenledi. Nawenda Çanda Ezîdxane (NÇÊ) öncülüğünde yapılan etkinlikte Steintor meydanında çok sayıda Êzîdî sanatçının katılımı ile mini bir konser verildi. Etkinlikte Almanca yapılan açıklamada ise Şengal anlaşmasına dikkat çekildi ve bu anlaşmanın 2014 yılında Êzidî halkına yönelik fermanın devamı olduğu belirtildi.

HABER MERKEZİ