Kamplardaki Êzîdîler göç yollarında

• Dihok’ta kamplarda kalan Şengal ve Ninovalı Êzîdîler arasında Avrupa’ya doğru yeni bir göç dalgasının başladığı rapor ediliyor. Son 20 günde bin 273 Êzîdî’nin kampları terk ettiği açıklandı. 

AMMAR AZİZ / KİRKUKNOW
Şengal’in Bork yerleşkesi sakini 21 yaşındaki Sufyan, DAİŞ saldırıları zamanında ailesiyle birlikte Dihok’un Mam Reşan kampına yerleştirildi. Sufyan Dexîl sekiz yıllık kamp yaşamının ardından artık bir çadırın altında yaşayamayacağına karar vererek kaçak yollardan Avrupa'ya doğru yola çıkıyor.

Sufyan, “Irak ve Kürdistan'da geleceğiniz çok belirsiz. Kampta çok uğraştım. İki insani yardım kuruluşuyla çalıştım. Çocuklara spor öğrettim” diyor. BM’nin gıda yardımlarının kesilmesi ile yaşam şartları kötüleşen göçmenler kendileri için Avrupa’ya kaçışı bir kurtuluş olarak görmeye başladı. 

1 Ağustos 2022'de ailesini ardında bırakan Dexîl, Türkiye üzerinden kaçakçılar vasıtası ile düzensiz bir göçmen olarak Yunanistan'a ulaştı. 

Bu durum Dihok’da kamplarda yaşayıp Şengal’e dönemeyen Êzîdîlerin teşvik edildiği yolun bir özeti. Son yirmi günde Avrupa’ya gitmek için bin 273 Êzîdî kampları terk etti. 

Her gün, 10 ila 15 yeni göçmen
Sufyan Dexîl’in göç hikayesi Yunanistan'daki kampta son bulmuyor. Hollanda'ya kaçak olarak gitmek için uygun bir fırsatı bekleyen Sufyan, “Yalnızca Yunanistan'da kaldığım kampa her gün çoğu Êzîdî olmak üzere 10 ila 15 yeni göçmen geliyor” dedi.

KirkukNow’ın haberine göre, son iki ayda özellikle Federe Kürdistan Bölgesi'ndeki göçmenler arasında yeni bir Êzîdî göçmen dalgası başladı. Federe Kürdistan Bölgesi'ndeki 664 binden fazla mültecinin yüzde 30'unu Êzîdîler oluşturuyor.

İstatistikler vahameti anlatıyor
Êzîdî göçü ile ilgili veriler son bir kaç ay içerisinde oldukça dramatik göstergelere sahip. 2006 yılında kurulan bir STK olan Dihok'taki Alend Gençlik Demokratikleşme Örgütü direktörü Şerzad Pîr Musa, “Her hafta göç istatistikleri topluyoruz ve son istatistiklere göre, son 20 günde bin 273 Êzîdî yurt dışına gitti…” diyor. 

Göç eden Êzîdîlerin yüzde 85'inin kamplardan, yüzde 15'inin ise kamp dışında yaşayanlardan oluştuğuna dikkat çeken Şerzad Pîr Musa, “Êzîdîlerin göçü yasal olmayan yollardan, kaçak bir şekilde sürüyor ve tehlikeli” diye konuştu.

Geçmişte hazırlanıp kamuoyuna açıklanan raporlara göre Êzîdîlerin ülke dışına göç etmesinin gerekçesi; anavatanlarında savaşın yarattığı tahribat, istikrar ve hizmet eksikliği, kamplarda çadır altında yaşamanın zorlukları ile birlikte yardım, içme suyu ve Irak hükümeti tarafından dağıtılan gıdaların yetersizliği olarak kaydedildi.

Kampları terk ediyorlar
DAİŞ saldırıları ardından kurulan geçici kamplarda sekiz yıldan beri ikamet eden yerinden edilmiş Êzîdîlerin bir çoğu Şengal’e dönmek yerine Avrupa’ya göç etme niyetinde. 

Dihok'taki Göç ve Mülteciler Dairesi Başkanı Diyan Cafer, KirkukNow’a verdiği demeçte, “Mülteciler sekiz yıldır çadırlarda yaşıyor, bu yüzden bir yol bulurlarsa hemen göç edecekler. Ancak şu anda kaç kişinin göç ettiğine dair resmi bir istatistik yok. Sadece göç edenlerin çoğunun genç insanlar olduğunu biliyoruz” diye konuştu.

Son yıllarda, Fransa ile Uluslararası Göç Örgütü (IOM) arasında yapılan bir anlaşma kapsamında onlarca Êzîdî birkaç aşamada Paris'e gönderildi.

İnsani yardım kuruluşlarından olan Tülay Hayatta Kalanlar ve Mağdurlar Örgütü Başkanı Derviş Çuki, Dihok’ta kamplarda ve kamp dışına bulunan Êzîdîlerin bu yılın temmuz ayı itibarı ile göçe başladığını söyledi. Bu STK’ya göre son bir buçuk ayda yaklaşık 3 bin Êzîdî yurt dışına göç etti. Çuki; “Bu yılın temmuz ayından bu yana yeni bir Êzîdî göç dalgası başladı. Kamplarda kalan Şengal sakinleri göç ediyor. Kadınlar, çocuklar ve kızlar her gün göç edenler arasında, hepsi kaçak yollardan gidiyor ve göçmen akışı artıyor” dedi. NİNOVA