İsveç’te aşırı sağ yükselişe geçti 

• İsveç’teki seçimlerde aşırı sağ yükselişe geçti. Sandık çıkış anketleri, oylarını artıran İsveç Demokratları liderliğindeki sağ blokun az farkla seçimi kazanıp hükümet kurma şansına sahip olabileceğine işaret ediyor. Sonucu yurt dışındaki seçmenlerin oyları belirleyecek. 

 

10 milyon nüfuslu İsveç’te Pazar günü yapılan genel seçimlerde yaklaşık 7,5 milyon seçmen sandık başına gitti. Dün gazetemizin baskıya girdiği saatlerde oyların yüzde 94’ünden fazlası sayılmıştı. Sandık çıkış anketleri ise sağ blokun az farkla parlamentoda çoğunluğu kazanabileceğini ortaya koydu. 

Sandıklar açıldıkça sonuçlar değişti

Pazar akşamı oy verme işlemi bittikten sonra İsveç devlet televizyonu SVT, sandık çıkış anketlerinin yüzde 49.7’ye karşı yüzde 49.8 ile 4 partiden oluşan sol blokun galibiyetini öngörüyordu. Ancak sandıklar açılıp oylar sayılmaya devam ettikçe durum değişti ve dün ivme sağ ittifak lehine döndü. 

İki blok arasında az fark var

Gazetemizin baskıya girdiği saatlerde kesin olmayan sonuçlara göre, 349 sandalyeli İsveç parlamentosunda sağ blok 175 sandalye, sol blok ise 174 sandalye almış görünüyordu. 

Sol blokta, Sosyal Demokrat Parti, Yeşiller ve Çevre Partisi ile Sol Parti var. Sağ blokta ise ılımlı Muhafazakar Parti, Hristiyan Demokrat Parti, Liberal Parti ve İsveç Demokratlar Partisi yer alıyor. Merkez Partisi ise aşırı sağcı partiyle ittifak kurmamak için bu seçimde sağ bloka katılmamıştı.

Partiler kaç vekil aldı?

Kesin olmayan sonuçlara göre, Başbakan Magdalena Andersson liderliğindeki Sosyal Demokrat Parti yüzde 30.5 oyla 108 sandalye alırken, aşırı sağcı İsveç Demokratlar Partisi ise yüzde 20.7 ile 73 sandalye kazandı. İsveç Demokratları, ülkenin en büyük ikinci partisi konumuna yükseldi. Ilımlı Muhafazakar Parti ise yüzde 19.1 oyla 67 vekil kazanarak üçüncü parti oldu. Bu 3 partiyi; yüzde 6.6 oy ile 24 vekil çıkaran Sol Parti, yüzde 6.7 oy ile 24 vekil alan Merkez Parti, yüzde 5.4 oyla 19 vekil kazanan Hristiyan Demokratlar, yüzde 5 ile 18’er sandalye kazanan Yeşiller ve Çevre Partisi ve yüzde 4.6 ile 16 vekil alan Liberaller takip ediyor.

En az 5 Kürt meclise girdi

Bu yılki seçimlerde 15 Kürt parlamento için adaylığını açıklamıştı. Bu sonuçlara göre, Sosyal Demokrat Parti’den aday olan Kadir Kasırga, Lawen Redar ve Serkan Köse ile Liberal Parti’den Gulan Avcı parlamentoya girmeyi başardı. Sara Sêpele de İsveç Demokratlar Partisi’nden vekil oldu. 

Zafer ilanı için erken

Çarşamba günü kesin sonuçların açıklanacağı seçimler için uzmanlar herhangi bir bloğun zaferini ilan etmek için henüz erken olduğunu söyledi. Yurt dışında kullanılan oyların sayılması ile tablonun değişebileceği ifade ediliyor. 

Hükümete ortak olmak istiyor

Ancak sonuç ne olursa olsun, 1980’lerin sonunda bir neo-Nazi hareketinden doğan aşırı sağcı İsveç Demokratlarının ülkenin ikinci büyük partisi haline geldiği görülüyor. İlk 2010’da yüzde 5.7 oyla parlamentoya giren göçmen karşıtı parti 2018 seçimlerinde oylarını yüzde 17.5’a çıkararak üçüncü parti olmuştu. Bu seçimde ise yüzde 20’den fazla oy alacak gibi görünüyor. Gözlemciler, seçim kampanyasını suç ve göçmenler üzerinden yürüten partinin toplumun her kesiminden oy almaya başladığını ve artık İsveç siyasetini şekillendirmeye başladığını söylüyor. İsveç Demokratlar Partisi lideri Jimmie Akesson da “Hükümet görüşmelerinde hiçbir oluşumu dışarıdan desteklemeyeceğiz, hükümet ortağı olmak istiyoruz” dedi. 

Andersson: İyi bir sınav verdik!

Başbakan Magdalena Andersson ise 8 yıllık iktidarı döneminde aşırı sağın sürekli yükselmesine rağmen, partisi Sosyal Demokratların seçimde iyi bir sınav verdiğini ve kendilerine desteğin arttığını savundu. Ancak demokratik kamuoyunda NATO üyeliğine onay karşılığında Erdoğan rejimiyle Kürtler üzerinden yapılan anlaşma yaptığı için Andersson’a büyük bir tepki var.  STOCKHOLM