Jîla Huseynî kadın şairlerin cesaretiydi

• Jîla Huseynî, 27 Eylül 1996’da geçirdiği trafik kazası sonucu ardından büyük bir miras bırakarak aramızdan ayrıldı. 1964 yılında Rojhilat’ın Seqiz kentinde dünyaya gelen Jîla, henüz 15 yaşında şiir yazmaya başlar.

Jîla Huseynî, 27 Eylül 1996’da geçirdiği trafik kazası sonucu ardından büyük bir miras bırakarak aramızdan ayrıldı. 1964 yılında Rojhilat’ın Seqiz kentinde dünyaya gelen Jîla, henüz 15 yaşında şiir yazmaya başlar.

Şiir denizinde yol alır

Şiirle ilgilenen bir ailede yetişen Jîla’nın dedesi şiirle, yargıç babası Mehran Huseynî de zengin kütüphanesiyle tanınır. Babası şiirlerin gelişmesinde önemli bir rolü oynar ve bu onun için büyük bir şans olur. Babasının teşvikiyle şiir yazmaya başlayan Jîla da bu şekilde Kürt şiirinin gelişiminde binaya bir taş koyar. Babasının kütüphanesinden ve dedesinin şairliğinden faydalanır, bu temelde kendine olan güveni artar ve adeta şiir denizine doğru yol alır.

Jîla, çocuk yaşta evlendirilir. Bihar Zuhre adında bir çocuğu olur ve evlendiği Vefa Huseynî’den 5 yıl sonra ayrılır. Bir süre sonra yeniden evlenir bu evliliğinden de Jîna ve Ramîn isimli çocukları dünyaya gelir.

Toplumun aynası

Şiirlerine toplumun mücadelesini, acılarını, gerçekliğini yansıtan Jîla, adeta kalemine âşıkolur, duygularını şiirle dile getirir. Şiirleri birçok dile çevrilen ve yayınlanan Jîla, aynı zamanda öykü deryasına doğru da yol alır. Edebiyatta önemli bir yer tutan öykü ve anılar yazar.   

Sadece şiirle yetinmedi 

“Ber Bayê Çû” isimli ilk kitabını Farsça kaleme alır. Sadece şiirle sınırlı kalmaz, 1984-1985 yılları arasında Seqiz radyosunda “Em û guhdarvanên hêja” isimli Kürtçe program sunar. Şiirlerini farklı konularda yazan Jîla, ağırlıklı olarak kadın, yaşam ve sevgi üzerine de şiirler kaleme alır.  

Direnişin ve cesaretin kaynağı 

Jîla, İran İslam Devrimi döneminde şiirleriyle feodal kalıplara, erkek egemen zihniyete karşı direnir ve kadınlar için cesaret kaynağı olur. Erkeğe boğun eğmeyen Jîla, kadın şairleri yok sayan kişilere karşı da direnir, kadınların istemlerini ve duygularını öne çıkarır. Ardından büyük bir miras bırakan Jîla, şimdi de birçok Kürt ve dünya kadını için cesaret kaynağı durumunda.

Yaşamı boyunca Kürt edebiyatına hizmet eden önemli kişilerle ilişki kuran Jîla, bununla Kürt edebiyatı için ortak bir mücadeleyi geliştirmede de rol oynar. Bu temelde Şêrko Bêkes’le tanışır ve Şêrko onun “Mirina Rojê” isimli kitabının ön sözünü yazar. Bu kitap ardından Aram Yayınları tarafından Latin harfleriyle basılır.  

Henüz 32’sinde

1995 yılında “Geşeyî Evîn” isimli kitabını yazar, “Qelay Raz” isimli kitabı da 1998’de basılır. Jîla, 1996 yılında Tahran’a gelen Şêrko Bêkes’i karşılamak için gittiği Şeqiz yakınlarında geçirdiği trafik kazasında 10 aylık kızı Jîna ile birlikte yaşamını yitirir.  Sonraki yıllarda, Jîla'nın yaşamını anlatan bir belgesel çekilir.

ROZA METÎNA - JINNEWS/AMED