Karabağ, entegrasyon-göç ikileminde

• 24 saat süren Dağlık Karabağ’daki savaş Azerbaycan’a entegrasyonu kararı ile sonuçlandı. 5 bin sivil Rus Barış Gücü’nün Stepanakert/Hankendi’deki üssünde beklemeye devam ediyor. 

Uluslararası toplumun Azerbaycan toprağı olarak kabul ettiği Ermeni nüfus yoğluklu Dağlık Karabağ’da (Artsakh) çatışmalar ardından entegrasyon tartışmaları sürüyor. İkinci savaş bir gün sürse de 200’den fazla can kaybına sebep oldu. Ateşkesin ardınan Azerbaycan’dan yola çıkan gıda ve yakıt konvoyları bölgeye ve Stepanakert/Hankendi’ne yardım taşımaya devam ediyor. Artsakh temsilcilerinin bölge liderlerini "kan emici sülükler" olarak tanımlamasınıdan ateşkes ve uzlaşıya gidildi. Azerbaycan tarafı “artık Ermeniler rahat bir nefes alacak” demesine rağmen göç devam ediyor. Bölgede yaşayan Ermeni halkının bundan sonra ne olacağı sorusu tartışmaların merkezine oturdu. 

Yeniden entegrasyon
Azerbaycan'ın tüm vaatlerine rağmen, buradaki Ermeniler geleceklerinden, bölgeyi terk etmeye zorlanıp zorlanmayacaklarından ya da başlarına daha kötü bir şey gelmesinden korkuyorlar. Bölge halkı kalmak için hevesli değil. Petrol zengini Azerbaycan sivil halkı rahatlatmak için elinden geleni yapıyor; gıda, yakıt ve "yeniden entegrasyon" sözü veriyor.

‘Kan emici sülükler’
Ermenistan’ın geri cephe gibi gördüğü Karabağ, 30 yıldır tek bir aile tarafından yönetildi. Artsakh Cumhurbaşkanının bölge liderlerini "kan emici sülükler" olarak adlandırdığı bir ortamda Bakü hükümetine karşı güven sorunu var.
Dağlık Karabağ ile Ermenistan'ı birbirine bağlayan tek hat tarihi Kürt yerleşimi olan ancak şimdi savaşlar dolayısı ile tamamen Kürt nüfusunu kaybetmiş olan Laçin bölgesindeki koridor. Karabağ'dan ayrılmak isteyen Ermenilerin sayısı artarsa bu yol önümüzdeki süreçte kilit önem kazanacak.

Kendini yönetmekten entegrasyona
30 yıl boyunca kendi televizyon kanalları, üniversitesi ve diliyle bağımsız bir bölge olan Karabağ, şimdi Azerbaycan'a dahil olacak.
Sadece 50.000 kişinin etkileneceğini savunan Azerbaycan’a karşı Sarkisyan gerçek sayının şu anda 110.000 civarında olduğunu söylüyor. Yaklaşık 5.000 kişi yerel havaalanı yakınındaki Rus barış gücü üssüne sığınmış durumda.

Ermenistan göç yolunu açıyor
Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan 40.000 aileyi yerleştirmek için bir planları olduğunu açıkladı. Paşinyan Azerbaycan'ı Dağlık Karabağ'da etnik temizlik yapmakla suçlasa da, şimdilik sivil halkın "doğrudan bir tehlike" ile karşı karşıya olmadığı değerlendirmesi yapıyor. STEPANAKERT/HANKENDİ