Koronada kuşkuları arttıran rapor

• ABD Ulusal İstihbarat Direktörlüğü Ofisi, koronanın kökenlerine ilişkin 90 günlük araştırmasının raporunu yayımladı. Virüsün biyolojik silah ya da genetik mühendislik ürünü olduğu iddiaları üzerinde de duruldu.

 

Raporda, virüsün kökenine dair iki hipotez bulunduğu hatırlatıldı;

* Virüsün doğal kökenli olduğu, yani hayvanlardan insanlara temas sonucu bulaştığı ihtimali,

* Virüsün bir laboratuvar kazası sonucu ortaya çıktığı olasılığı.

Raporda her iki olasılığa dair net bir sonuç elde edilemediği bildirildi. İstihbarat kuruluşları, ilk vakaların Aralık 2019'da Çin'in Vuhan şehrinde ortaya çıktığı, genetik mühendislikle üretilmediği, bir biyolojik silah olarak geliştirilmediği ve Çin'deki yetkililerin önceden virüsün varlığıyla ilgili bilgiye sahip olmadığı hususlarında genel uzlaşıya vadı.

17 sayfalık raporda kullanılan yöntem ve bulgulara dair net detaylar paylaşılmazken, istihbarat kurumlarından dördünün virüsün doğal kökenli olduğuna dair hipoteze güveninin "az" olduğu belirtildi. Bir laboratuvar kazası sonucu meydana geldiğine dair görüşeyse "orta" derecede ihtimal verildiği ifade edildi. Buna göre virüsün, Vuhan Viroloji Enstitüsü'nde (VVE) yer alan laboratuvarlarda "muhtemelen bir deney, hayvanların taşınması ya da numune alma çalışmaları" sırasında yaşanan bir kaza nedeniyle ortaya çıkmış olma ihtimali bulunduğu belirtildi.

Raporda virüsün laboratuvardan sızmış olabileceğini düşünen analistlerin, VVE'de çalışan bilim insanlarının makalelerine dikkat çekerek, bu metinlerde "araştırmacıların yetersiz gördüğü güvenlik koşulları altında diğer koronavirüslerle ilgili araştırma yaptıklarını belirttiği" bilgisine yer verildi. Buna göre söz konusu durum, virüsün yayılmasına neden olduğu düşünülen laboratuvar kaynaklı kazalara elverişli ortamı sağlamış olabilir. Ayrıca bu olasılığı savunan analistler, "VVE'deki bilim insanlarının Çin'in farklı bölgelerinde numune toplama çalışmaları yaptığını ve bu araştırmacıların virüsün şehre yayılmasına neden olan bir ağ yaratmış olabileceğini" ifade etti.

Raporda, VVE'de yürütülen çalışmaların, virüslerin ortaya çıkmasına yol açtığına dair net hiçbir sonuca varılmadığı da bildirildi.

Virüsün doğal kökenli olduğunu düşünen analistlerinse önceden yaşanan benzer salgınların doğal kökenli olduğu ve Çin'deki yetkililerin salgına dair önceden bilgisi olmadığı görüşlerine vurgu yaptığı ifade edildi. Bu analistlerin, hayvancılıkla uğraşanların, avcıların ve yaban hayatındaki hayvanlarla sık sık temasta bulunanların hayvanlardan Kovid-19 kapmış olması ihtimalinin, VVE'de çalışan bir bilim insanının hayvan numunesi toplarken virüsü kapmış olma ihtimalinden daha yüksek olduğunu düşündüğü de belirtildi.

WASHINGTON