Myanmar’da halkı katleden silahlar Türkiye’den gidiyor

• Avrupa Birliği’nin 1991’den bu yana silah satışını yasakladığı Myanmar’a İtalyan silahları, Türkiye üzerinden ulaşıyor. Myanmar’da sivillere yönelik şiddeti ‘resmi olarak’ kınayan Türkiye, el altından ise yüzlerce protestocuyu katleden Myanmar devletine silah yetiştiriyor.

Myanmar’da 1 Şubat 2021’de gerçekleşen askeri darbeye karşı halk, sokaklarda mücadele etmeyi sürdürüyor. Darbe karşıtı protestolar, kolluk güçlerinin halka saldırması sonucunda kana bulandı. Myanmar Siyasi Tutuklulara Destek Derneği’nin verilerine göre eylemlerin başından bu yana 500’den fazla kişi yaşamını yitirdi, 2 bin 500’den fazla kişi ise tutuklandı.
Pressenza’nın haberine göre Uluslararası Af Örgütü’ne bağlı Crisis Responce Evidence Lab’ın hazırladığı son rapor, Türkiye’nin de Myanmar’daki krizde rol almış olabileceğini ortaya koyuyor.

Myanmar polisi AB silahlarını kullanıyor
Af Örgütü’ne bağlı çalışan ekip, 50’den fazla eylem videosunu analiz etti ve Myanmar polisinin hukuku tanımayarak, bir plan doğrultusunda ve alışılmadık silahları da kullanarak şiddet uyguladığını tespit etti. Ülke basınında yayınlanan fotoğraflara göre polis, İtalyan ve Fransız ortak şirketi Cheddite’nin ürettiği kurşunları kullanıyor. Fakat İtalya Savunma Bakanlığı veri bankasında kayıtlı bu şirketin kurulduğu günden bu yana Myanmar’a gerçekleştirdiği bir silah satışı Bakanlık kayıtlarında yer almıyor.
İtalyan silahsızlanma örgütlerinden Rete Disarmo’nun sitesinde yayınladığı ve Myanmar’da Cheddite şirketinin markasının açıkça üzerinde bulunduğu ve “Produzione 1 luglio 2014 – Lotto 1410?807” (1 Temmuz 2014 üretimi – 1410?807 partisi) ibaresinin yer aldığı mermiler ortaya çıkmasaydı bu noktaya kadar sorun olmayacaktı.

1991’den beri ambargo
Keza Avrupa Birliği, Myanmar’a 1991 yılında aldığı ve 2000 ile 2018 yıllarında sertleştirdiği bir kararla ambargo uyguluyor. 1991’den bu yana AB’de Myanmar’a silah satışı yasak. Peki bu silahlar Myanmar’a nasıl ulaştı? Bu sorunun yanıtları, Türkiye’yi işaret ediyor.

Silahlar, Türkiye üzerinden
Silah ticareti uzmanı Giorgio Beretta, şunları söylüyor: “İtalyan yasalarından 110/75’e göre riskli ülkelere sadece sportif amaçlı ve aracı şirketler sayesinde silah, kurşun ve patlayıcı satmak mümkün. Birleşmiş Milletler’in silah ticareti kayıtları, Comtrade’e göre, Türkiye’den Birmanya’ya 2014 yılında birçok kez silah ve mermi satışı gerçekleşmiş. 7177 adet av silahı ve bunlara ait 2250 adet parça ve son olarak da 46 bin adet kurşundan bahsediyoruz. Toplamda yaklaşık 1,8 milyon dolarlık bir ticaret.”
Uluslararası Af Örgütü ise Balıkesir’de bulunan Zsr Patlayıcı Sanayi A.Ş’ye ait Yavaşçalar YAF markasının ürettiği mermilerin İtalyan Fransız şirketi olan Cheddite’den alınan parçalarla yapıldığını iddia ediyor.
İşte bu noktada çemberi tamamlayan son parça gene Giorgio Beretta’nın araştırması sonucu ortaya çıkıyor: “2014 yılında İtalya’nın liman kentlerinden olan Livorno’dan Türkiye’ye sportif amaçlı mermi satımı gerçekleşiyor. Savunma Bakanlığı’nın verilerinde yer alan bu ticari hareketin Cheddite şirketi tarafından yapılmış olması çok yüksek çünkü Livorno kentinde şirketin şubesi bulunuyor.”

El altından silah, ele güne karşı ‘kınama’
İşte Türkiye’den satılan bu silah ve mermiler, Af Örgütü’nün incelediği ve Myanmar polisinin protestoculara ateş açtığını gösteren videolarda görülüyor. Bir yandan Dışişleri Bakanlığı açıklaması ile Myanmar’da sivillere yönelik şiddeti kınayan Türkiye, diğer yandan insan haklarıyla ilgili sorunlar nedeniyle silah satışı yasaklanan Myanmar devletine el altından silah yetiştiriyor.

HABER MERKEZİ