Pelosi’nin Tayvan ziyareti kriz çıkardı 

• ABD Temsilciler Meclisi Başkanı Nancy Pelosi’nin Hint-Pasifik turu Çin-Tayvan krizini tekrar canlandırdı. Çin, dün Tayvan’a giden Pelosi’ye tepki gösterdi, Beyaz Saray ise Demokrat Başkan’a destek çıktı.

ABD’de iktidarda olan Demokratların etkili isimlerinden Temsilciler Meclisi Başkanı Nancy Pelosi hafta başında Hint-Pasifik turuna Singapur’dan başladı. Nancy Pelosi dün ise Malezya'yı ziyaret etti. Pelosi ve beraberindeki 5 kişilik heyet, görüşmelerin ardından aynı gün başkent Kuala Lumpur'dan ayrılarak beklendiği gibi Tayvan'a gitti. 

Askeri hareketlilik arttı

Bu durum ise Tayvan ile uzun süredir "bağımsızlık" anlaşmazlığı yaşayan Çin ve ABD arasında gerginliğe sebep oldu. Bölgedeki askeri hareketlilik de arttı. Çin savaş uçakları dün sabah Tayvan Boğazı'ndaki sınır hattı yakınlarında bir dizi uçuş gerçekleştirdi. Çin savaş gemileri de Tayvan açıklarında demirledi. Tayvan Savunma Bakanlığı’nın ise gelişmeler üzerine “savaşa hazır olma" seviyesini artırdığı bildirildi. Bölgede ABD savaş uçakları da bulunuyor.

Çin tepki gösterdi 

Çin Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Zhao Lijian Pazartesi günü yaptığı açıklamada, Pelosi'nin ziyarette ısrar etmesi halinde, “bunun ciddi sonuçlar doğuracağını” söylemişti. ABD Başkanı Joe Biden ile Çin Devlet Başkanı Xi Jinping geçen Perşembe telefonda görüşmüştü. O görüşmede Çinli lider, Tayvan’la ilgi olarak Biden’ı “ateşle oynamaması” konusunda uyarmıştı. 

Rusya da karşı çıktı

Çin’in stratejik ortaklarından Rusya’dan da benzer tepki geldi. Kremlin Sözcüsü Dmitriy Peskov, dünkü açıklamasında  “Pelosi’nin olası Tayvan ziyareti kışkırtıcı niteliktedir” dedi.

Beyaz Saray’dan destek

Beyaz Saray ise Pelosi’nin Tayvan’ı ziyaret etme hakkı olduğunu söyleyerek, Demokratik Partili Başkan’a arka çıktı ve Çin’e gerilimi tırmandırmama çağrısında bulundu. 

Çin'den Tayvan'a yaptırım

Çin son siyasi kriz üzerine dün Tayvan'a yaptırım kararı alarak, gıda ticaretini durdurdu. Yaptırımı içerisinde çay, kuru meyveler, bal, kakao çekirdekleri ve sebzelerin yanı sıra bazı deniz ürünlerinin yer aldığı açıklandı.

Gerilimin sebebi Tayvan

2. Dünya Savaşı’nın ardından çıkan iç savaşta Mao Zedong liderliğindeki Komünist Partisi’nin 1949’da iktidarı ele geçirmesi ve Çin Halk Cumhuriyeti’nin kuruluşunu ilan etmesi üzerine Çan Kayşek liderliğindeki Çin Milliyetçi Partisi üyeleri Tayvan’a yerleşip, 1912'de kurulan "Çin Cumhuriyeti" iktidarının Ada’da devam ettiğini söyleyerek, bağımsızlık ilan etti. Çin ise bu kararı tanımıyor. Pekin, Tayvan’ı kendi toprağı olarak görüyor ve ABD’dan üst düzey bir yetkilinin resmi bir temasının Tayvan’ın fiili bağımsızlığını kalıcı hale getirmesinden endişe ediyor. 

En son Gingrich gitmişti

Pelosi, son 25 yıl içinde Tayvan’ı ziyaret eden en üst düzey Amerikalı siyasetçi oldu. Tayvan’ı en son dönemin ABD Temsilciler Meclisi Başkanı Newt Gingrich 1997 yılında ziyaret etmişti. Ancak o dönem stratejik atmosferin çok farklı olduğu ve Pekin yönetiminin şu anda Tayvan’ı topraklarına katmayı bir öncelik olarak gördüğüne dikkat çekiliyor.   HABER MERKEZİ