Suriye’de can kaybı 8 bin 531'e yükseldi

• Deprem çoğunluğu Türk devlet destekli çetelerin ve HTŞ’nin kontrolündeki yerlerde büyük can kaybına sebep oldu.

Türkiye’de yaşayan Suriye vatandaşlarının cenazelerinin ülkelerine nakli devam ediyor. Suriye İnsan Hakları Gözlemevi (SOHR) can kaybı verilerini güncelledi. SOHR verilerine göre Suriye’de ve ülke dışında yaşamını yitirenlerin sayısı 8 bin 531 oldu. Türkiye’de yaşamını yitiren ve ülkelerine nakledilen Suriyeli sayısı da 1800’e yükseldi. 

Deprem 100 bin aileyi evsiz bıraktı

Ölü Deniz fay hattı üzerinde yaşanan depremler Suriye’nin bir çok kenti ve yerleşim birimini harabeye çevirdi. Altı Şubat ardından 21 Şubat’ta da yaşanan depremler can alamaya devam ediyor. Deprem sonrası evleri yıkılanların sayısın da 100 bini aştığını açıklayan Gözlemevi, çatışmalara son verilmesi ve depremzedelere acil yadıma odaklanılması çağrısını yeniledi. 

Deprem sonrası evleri yıkılan ve çadırlarda açık alanda yaşamak zorunda kalan 100 bin kişiden 27 bininin HTŞ’nin kontrol ettiği İdlib ve Halep’in bir bölümü ile Türk devlet destekli çetelerin işgali altındaki Efrîn, El- Bab’da bulunuyor.

Depremin Suriye bilançosu 6747 ölüm

Suriye İnsan Hakları Gözlemevinin son güncellemesine göre, depremde Suriye sınırları içinde hayatını kaybeden Suriyeli sayısı 6 bin 747'ye ulaştı. Suriye devlet güçlerinin hakim olduğu İdlib’in bir kesimi, Humus ve Lazkiye’de 2226 kişi yaşamını yitirdi. Her hanede yaşayan insan sayısının değişkenliği ve kayıt dışı evlerde yaşayanların olduğu bölgede enkaz kaldırma çalışmaları sürdükçe ölü sayısının da artacağı ön görülüyor. İdlib ve Halep’in Heyet Tahriru Şam (HTŞ) tarafınan kontrol edilen bölgeleri ile Türk devletinin desteklediği çete yapılarının işgali altındaki bölgelerde ise can kaybı çok daha yüksek. SOHR, başta Halep kırsalı, Efrîn kenti ve bağlı yerleşim birimlerinde ölü sayısının 4521’e ulaştığını açıkladı. 

Her türlü araçla naklediliyorlar 

Öte yandan, şiddetli deprem nedeniyle Türkiye'de hayatını kaybeden 1793 Suriyeli'nin cenazeleri de Türkiye'den Suriye’ye nakledilerek defnediliyor. Son nakillerin 5 sınır kapısı üzerinden geçekleştiğini bildiren Gözlemevi, cenazelerin naklinin genelde kamyonlar ve bulunabilen her türlü araç ile yapıldığını aktardı. Buna göre nakiller ve geçtikleri sınır kapıları şöyle:

Bab El-Hawa sınırından 1570 cenaze, Bab El-Selam’dan 166 cenaze, El-Rai sınırından 22 cenaze, Cerablus sınırından 20  ve Cindirês’teki resmi olmayan El-Hamam üzerinden 15 cenaze nakledildi. 

Türkiye’den Suriye’ye nakledilen cenazeler ile birlikte depremde yaşamını yitiren Suriyelilerin sayısı 8 bin 531'e yükseldi.

Binlercesi Türkiye’de gömüldü

SOHR aktivistleri, Şam, Lazkiye, Cebel El-Türkman ve Halep'ten gelen binlerce Suriyeli mültecinin akrabalarının cenazelerini memleketlerine taşıyamamaları nedeniyle Türkiye’de defnettiğini doğruladı ancak sayı belirtmedi. Ayrıca, birçok kurban kaydedilmeden önce gömüldükleri için ve hastane kayıtlarının bulunmamasından dolayı kayıtlara girmedi.  

14.500 yaralı tespit edildi 

Suriye'de devam eden depremler ve artçı sarsıntılar nedeniyle Suriye halkının stres altında psikolojik desteğe ihtiyaç duyduğunu dile getiren SOHR kaynakları yaralanmalar kadar psikolojik desteğe de ihtiyaç duyulduğunu aktardı. Ayrıca 14.500 Suriyeli, bazıları ciddi olmak üzere çeşitli yaralanmalara maruz kaldı.

Güney Halep kırsalı, doğu İdlib kırsalı ve kuzey Hama kırsalında rejim kontrolündeki bölgelerdeki 52 köy ve kasaba dahil olmak üzere Suriye genelinde 123'ün üzerinde yerleşim kompleksi, köy, kasaba ve şehrin deprem nedeniyle önemli ölçüde hasar gördü. Halen ulaşılamayan köyle olduğu gelen bilgiler arasında. 

Tarlalar sokaklar çadır denizi 

Suriye’yi kuzeybatı hattında vuran deprem nedeniyle 100.000'den fazla Suriyeli aile evsiz kaldı ve bunların yaklaşık 27.000'i Suriye'nin kuzeybatısında yaşıyor. Bu aileler, evlerinin yakınındaki cadde, meydan ve tarlalarda konaklamak için çadır kuruyor. 

Yaklaşık 10.000'i UN’in geçici koruma kartına sahip olanlar ile 16.800'den fazla Suriyeli mülteci Türk devletinden aldıkları izin ile Suriye topraklarına geçici ziyaret gerçekleştiriyor. Geçişlerin artması ile gıda ve günlük ihtiyaç maddelerinde yaşanan eksilme afet bölgelerindeki durumu daha da kötüleştirdi.

Uluslararası yardım yetmiyor

137'den fazla okulun kısmi hasar gördüğü, İdlib, Halep, Lazkiye ve Hama vilayetlerinde 95 okul geçici barınma merkezlerine dönüştürülmüş durumda. Elektrik santralleri, su istasyonları, hastaneler ve hizmet kuruluşları da büyük zarar gördü. Suriye’de depremzedeler için Arap devletleri ve Uluslararası kurumların gönderdiği yardım malzemeleri afet bölgelerin ulaşmaya başladı. Gönderilen battaniye, kışlık giyecek, gıda, içme suyu ve deterjanlardan oluşan insani yardım yaşanan sorunları hafifletti. 

 Deprem bölgelerinde yaşanan gasp, siyasi rant ve silahlı güçlerin oluşturduğu güvensizliğin sivillerin hayatlarına mal olmaya devam ettiğine vurgu yapan Gözlemevi, başta çocuk, kadın ve yaşlılar ile sivillerin can güvenliği için silahlı çatışmalara son verilmesi çağrısı yaptı. HALEP