Türkiye yolsuzlukta istikrarlı

• Uluslararası Şeffaflık Örgütü’nün 2024 yılı Yolsuzluk Algı Endeksi'nde (CPI) Türkiye, 43 olan ortalamanın da altına düştü. Türk devleti, 34 puanla en yolsuz ülkeler listesinde yerini korudu.
• Türkiye’de Yolsuzluk Algı Endeksi, PKK ile görüşme ve Kürt sorununun çözümü için başlatılan süreçlerde en iyi dönemlerini yaşadı. Devletin şiddete yönelmesi, yolsuzluğun artmasıyla sonuçlandı.

Türk devleti, yolsuzluk skorunda geçen yıla göre yerinde saydı. Uluslararası Şeffaflık Örgütü verilerine göre, bu durum düşük bir yolsuzlukla mücadele isteğine işaret ediyor. Kamu sektöründeki yolsuzluğun ölçüldüğü Uluslararası Şeffaflık Örgütü’nün (Transparency International) 2024 Yolsuzluk Algı Endeksi'nde (CPI) Türkiye, 34 puanla 43 olan küresel ortalamanın altında kaldı.

Yolsuzluk Algı Endeksi, 180 ülkeyi kamu sektörü yolsuzluğuna göre sıralıyor. Buna göre, 0 puan yolsuzluğun çok yoğun olduğunu, 100 puan ise tamamen yolsuzluktan arınmış, temiz bir kamu sektörünü ifade ediyor. Endekse göre Danimarka (90), Finlandiya (88), Singapur (84), Yeni Zelanda (83), Lüksemburg (81), Norveç (81), İsviçre (81) ve İsveç (80) bu alanda en temiz ülkeler olarak sıralanıyor.

Yolsuzlukla mücadeleye ihtiyaç duymuyor

Açıklanan 2024 endeksinde, kamu yolsuzluğunda Türk devleti 34 puanla 180 ülke arasında 107. sırada yer aldı. Yeni veri, Türk devletinin yolsuzluğu normalleştirdiğine ve mücadele gereği görmediğine işaret ediyor. Türkiye, 34 puanla Cezayir, Brezilya, Malavi, Nepal, Nijer ve Tayland ile birlikte “kötüler” kategorisinde bulunuyor. Öte yandan, elde edilen bu skor, 2004'ten (32) bu yana en düşük puan olmaya devam ediyor.

Diyalog sürecinde en iyi zamanını yaşadı

Kürt sorununun çözümü için PKK ile görüşmelerin sürdüğü dönemde, Türkiye’de Yolsuzluk Algı Endeksi en yüksek seviyesine ulaşmıştı. Kürt halkının kamu denetimi yapabildiği yıllarda, devlet bürokrasisi resmi hırsızlık olarak da tanımlanabilecek adam kayırma, rüşvet, talan ekonomisi ve ranttan uzaklaşmıştı.

Endeksin tarihine bakıldığında, Türkiye'nin skoru 2013 yılında 50 puan ile tüm zamanların en yüksek seviyesine ulaştı. Ancak bu tarihten sonra gerileme başladı. Türkiye'nin skoru 2014'te 45, 2015'te 42 puana geriledi. 2020 endeksinde 40 puan, 2021 endeksinde 38 puan alan Türk devleti, 2022 endeksinde 36 puan, 2023 endeksinde ise 34 puan aldı.

Abileri Gri listeden çıkarttı

Son dönemde ekonomik reformlar ve OECD Mali Eylem Görev Gücü (FATF) gri listesinden çıkılması gibi gelişmelerin, Türkiye'nin daha fazla puan kaybetmesini önlediğine işaret eden kuruluş, "Ancak kamu kurumlarında etkili bir Yolsuzlukla Mücadele Kurumu'nun bulunmaması, denetim mekanizmalarının zayıflaması ve reform eksiklikleri nedeniyle puan artışı sağlanamadı" uyarısında bulundu.

Türk kamuoyunda "Hristiyan kulübü" olarak lanse edilen Avrupa Birliği’ne giriş sürecindeki devletler arasında en kötü puanı yine Türkiye aldı. Türkiye'nin 2013 yılında aldığı 50 puandan bu yana 16 puan kaybettiğini hatırlatan örgüt, bu puanın Avrupa Birliği üyelik sürecinde olan ülkeler arasında en düşüklerden biri olduğunu belirtti.

Çalmak adetten oldu, devletler isteksiz

Uluslararası Şeffaflık Örgütü Başkanı François Valérian Chair, raporla ilgili yaptığı değerlendirmede, yolsuzluğun kalkınmayı baltalamaktan çok daha fazlasını yapan küresel bir tehdit olduğunu vurguladı. Chair, "Uluslararası toplum ve her ülke, yolsuzlukla mücadeleyi en üst düzeyde ve uzun vadeli bir öncelik haline getirmeli. Bu, otoriterliğe karşı koymak ve barışçıl, özgür ve sürdürülebilir bir dünyayı güvence altına almak için hayati önem taşıyor" dedi. BERLİN