150 milyar euroluk fona Atina engeli

• Yunanistan, 150 milyar euroluk Avrupa silahlanma fonuna Türkiye’nin dahil olmasını engellemek için düğmeye bastı. AB başkentlerindeki büyükelçilere, konuyu dışişleri ve savunma bakanlıklarına resmi olarak gündeme getirmeleri talimatı verdi.

Yunanistan, üçüncü ülkelerin katılım koşullarını şekillendirerek Türkiye'nin Avrupa savunma sanayinin gelişimine katılımını mümkün olduğunca sınırlandırmanın bir yolunu bulmaya çalışıyor. Yunan merkezli Kathimerini gazetesine göre, Dışişleri Bakanlığı, Avrupa Birliği (AB) başkentlerindeki büyükelçilerine konuyu dışişleri ve savunma bakanlıklarına resmen iletmeleri talimatını vererek Yunanistan'ın hâlihazırda esneklik gösterdiğini ve endişelerinin dikkate alınması gerektiğini vurguladı.

Polonya'nın AB Konseyi Dönem Başkanlığı süresince, 27 Mayıs'ta yapılacak Genel İşler Konseyi toplantısında 'Avrupa için Güvenlik Eylemi' (SAFE) düzenlemesinin kabul edilmesi hedefleniyor. Yunan diplomatlara, Atina'nın bu toplantıda olası bir çıkmazdan kaçınmak için uygulanabilir bir çözüm arayışında olduğunu vurgulamaları söylendi. SAFE düzenlemesine ilişkin müzakereler, Avrupa Komisyonu'nun üçüncü ülkelerin katılımıyla ilgili kararlarda nitelikli çoğunluk oylamasına geçilmesini öngören teklifi etrafında şekilleniyor. Kabul edilmesi halinde Yunanistan, aralarında Türkiye'nin de bulunduğu aday ülkelerle bağlantılı şirketleri içeren gelecekteki ikili ya da çok taraflı AB anlaşmalarını artık veto edemeyecek.

Kriterlerin yüzde 6’sını karşılıyor

Türkiye ise şu an da AB ile güvenlik veya savunma ortaklığı imzalayamıyor. Bu tür anlaşmalar AB'nin Ortak Dış ve Güvenlik Politikası'na (ODGP) uyum gerektiriyor. Ancak Türkiye bu yükümlülüklerin sadece yüzde 6’sını yerine getiriyor. Örneğin, Sırbistan yüzde 60’ını yerine getiriyor. Öte yandan, bu tür ortaklıklar tüm AB üyesi ülkelerle iyi komşuluk ilişkileri de kapsıyor. Kıbrıs sorununun devam etmesi Türkiye’yi otomatik olarak dışlıyor. Avrupa silahlanma fonu ise 150 milyar Euro olarak biliniyor.

AB değerlerine uymalı

Başbakan Kyriakos Mitsotakis'in Almanya Başbakanı Friedrich Merz ile Berlin'de yaptığı son görüşmede açıkça ima ettiği üzere, Atina'nın uygulamaya çalıştığı en katı şart; bu tür işbirliklerinin sadece AB değerlerine tam olarak uyan ülkelerle yapılmasıdır. Başka bir deyişle, “benzer düşünen” bir devleti neyin oluşturduğuna dair kriterler açık ve titiz bir şekilde tanımlanmalıdır.

İngiltere ile yürütülen müzakereler kısa bir süre önce tamamlandı ve bir çalışma formülü üzerinde mutabık kalındı. Ancak Türkiye ile ilgili görüşmelerin daha uzun sürmesi bekleniyor. Yunanistan, Fransa ile birlikte, üçüncü ülkelerin savunma sanayi konsorsiyumlarındaki pay oranının yüzde 35’ten yüzde 15’e düşürülmesini talep ediyor. Bu adımla Avrupa dışına teknoloji ve finansal kaynak akışının sınırlandırılması hedefleniyor. HABER MERKEZİ