DAİŞ’lileri yargılama zamanı

• HDP eski Milletvekili Ali Atalan, “Almanya Şengal’e statü tanınmasında rol oynamalı” dedi. Êzîdî Kadın Meclisi Çatı Örgütü (SMJÊ) Sözcüsü Nurê Alkış da DAİŞ’in elindeki esir kadınların kurtarılması, DAİŞ’lilerin yargılanması ve 9 Ekim Şengal Anlaşması’nın iptalini istedi. 

HAKAN TÜRKMEN / BERLİN

Almanya 8 yıl sonra Êzîdî soykırımını tanıdı. Kararı olumlu bulan Êzîdî kurumları ve siyasetçileri Almanya’dan somut adımlar bekliyor. Öncelik Şengal’in özerkliğinin tanınması. 

Almanya Federal Meclisi 3 Ağustos 2014 yılında DAİŞ’in Şengal’e saldırılarıyla başlayan ve Kürt toplumu tarafından 74. Êzîdî fermanı olarak tanımlanan katliamları 8 yıl sonra resmen soykırım olarak tanıdı. Daha önce Hollanda, Irak, Belçika, Birleşik Krallık ve Ermenistan tarafından kabul edilen soykırımda binlerce Êzîdî vahşi yöntemlerle katledilmiş, Şengal ve çevresindeki yerleşim alanları yaşanmaz hale gelmiş, on binlerce Êzîdî anayurtlarından göç etmek zorunda bırakılmıştı. Katliamlar zamanında kaçırılan binlerce kadın ve kız çocuğunun akıbeti hala bilinmezken, yaşananların devletler tarafından soykırım olarak tanınması, kayıp kadın ve çocukların akıbetine ilişkin umutları da arttırıyor. Dışişleri Bakanı Annelena Baerbock’un Alman Federal Meclisinde soykırımın tanınması ardından yaptığı “Suçluların yargılanması ve soykırım suçunun diğer kuşaklara geçmemesi için Uluslararası Ceza Mahkemesi’nin harekete geçmesini sağlayacağız” şeklindeki açıklaması da bu umutları besliyor. 

Statü tanınmasında rol alabilir

Konuyla ilgili olarak gazetemize açıklamalarda bulunan Êzîdî siyasetçi ve HDP eski milletvekili Ali Atalan da kararı olumlu karşılarken alınan soykırım kararının gerekleri ciddi bir yaklaşımla yapıldığı takdirde, Êzîdîler için Şengal’de bir statüye dönüşebileceğine işaret etti. Atalan, Şengal Êzîdî soykırımının kabul edilmesini önemli bir karar olduğunu belirterek, “Almanya bundan sonra bunu bir adım öteye taşıyarak, Şengal’in özerkliğinin tanınmasında rolünü oynayabilir. Bu karar Irak devletine de örnek olmalıdır. Eğer Şengal özerk olursa Êzîdîler kendini savunabilir. Daha önceki fermanları yapanları ve ortaklarını yargılayabilir” diyerek bu kararın devamının gelmesi gerektiğini belirtti.

Êzîdîler özerklik için çalışmalı

Atalan, Êzîdî toplumuna da büyük görev düştüğünü vurgulayarak, “Êzîdî halkı ve dostları bugünden sonra Ezdixan’ın otonomi amacını gerçekleştirmek için çalışmalarına devam etmeli. Otonom sağlanırsa, Êzîdîler özerkliğini, savunmasını, inşaasını gerçekleştirebilir. Bunun için projeler hazırlamalı ve siyasetteki yerlerini almalılar. Almanya’da alınan bu karar dünyanın birçok yerinde bize karşı olan yaklaşımları değiştirecek” diyerek, daha büyük değişimlerin önünün açıldığını vurguladı.

Kadınların mücadelesi belirleyici 

Êzîdî Kadın Meclisi Çatı Örgütü (SMJÊ) Sözcüsü Nurê Alkış ise bu kararın Êzîdî kadınların yürüttüğü 8 yıllık mücadelenin sonucu olduğunu vurgulayarak “Hem toplumsal hem siyasi hem de aktif eylemlilikle birbirini tamamlayan bir mücadele oldu. Bu anlamda da en çok emek verenler başta Şengal’deki Êzîdî Kadın Özgürlük Hareketi burada da Êzîdî Kadınlar Meclisi olmak üzere kadınların öncülüğündeki kurum ve kuruluşlar oldu” dedi. 

Öncelik esir kadınların özgürlüğü

Şu ana kadar hiçbir devletin pratikte Şengal için herhangi bir adım atmadığının altını çizen Alkış, “Almanya devletinden beklentimiz soykırımın kabulünden sonra ne yapacağıyla ilgilidir” diyerek, beklentilerini şöyle sıraladı:

* Kadınlar olarak bizim öncelikli beklentilerimizden biri Şengal’in özerkliğinin kabul edilmesidir. 

* Diğeri, 2020 yılında Şengal halkının iradesi dışında kabul edilen 9 Ekim Şengal Anlaşması’nın iptal edilmesidir.

* Soykırımda yer alan Almanya vatandaşı DAİŞ’lilerin yargılanmasıdır. 

* Şengal’in yeniden inşası, statüsünün kabul edilmesi gibi talep ve beklentilerimiz var. 

* Ayrıca hâlâ DAİŞ’in elinde esir olarak tutulan 2 bin 700 kadından söz ediyoruz. Bu kadınların akıbetleri bilinmiyor. Bu konuda araştırma ve soruşturmaların yapılması gerekiyor. O kadınların özgürleşmesi gerekiyor.

Ne gerekiyorsa yapacağız

Bundan sonraki gelişmelere göre mücadelelerini sürdüreceklerinin altını çizen Alkış, “Almanya devletinin bu saatten sonra hangi maddelerde ne tür adımlar atacağını kamuoyuyla birlikte takip edeceğiz. Maddeleri belirlediklerinde sözünü ettiğiniz konudaki tüm çalışmalarda Êzîdî Kadın Meclisleri ve Êzîdî kadınlar olarak bütün gücümüzle destek olacağız. Kayıp kadınlara ulaşmak için öncülük edeceğiz. İmkanlarımız ve Êzîdî toplumunun çıkarları doğrultusunda ne gerekiyorsa yapacağız” şeklinde konuştu.

Karar gelecekle ilgili

Farklı çevrelerden çok sayıda isim de soykırımın tanınmasının önemine vurgu yaparak, Almanya’nın sorumluluklarına dikkat çekti: 

Almanya’nın Tarım Bakanı Cem Özdemir:Ülkemiz Êzîdîler için özel bir sorumluluk taşıyor. Çünkü en büyük Êzîdî diasporası burada yaşıyor. Çünkü yüzlerce DAİŞ savaşçısı Almanya’dan yola çıkarak suç işlediler. Bu karar sadece yaşananların tanınması ile ilgili değil aynı zamanda gelecekle de ilgili. Binlerce Êzîdi halen kayıp veya kamplarda yaşıyor ve tehdit altında. Bizim ülkemiz de tehdit altında. Kurbanlar ve direnişçiler önünde saygıyla eğiliyorum. Êzîdîler ve ülkemiz için değerli bir gün. 

Êzîdî soykırımının tanınması için uzun süredir mücadele eden Hawar help derneğinin kurucusu Düzen Tekkal: Soykırım tanıma günü sadece Êzîdîler için önemli bir gün değil, aynı zamanda insan hakları için de önemli bir gün. Haksızlığa, kadın düşmanlığına, fanatizme karşı önemli bir karar. Kuruluşumuzun ilk gününden bu yana soykırımın tanınması için uğraştık. Êzîdîler için önemli bir adım ve kolektif travmanın iyileşmesine de katkı sunacak. Jin, jiyan, azadî.

Tehdit Altındaki Halklar Derneği Ortadoğu uzmanı Dr. Kamal Sido: Almanya’nın soykırımı tanıması iyi.  Eksik olan, radikal siyasal İslam ideolojisinin küçümsenmesi ve kınanmasıdır. Bu tehdit tüm hızıyla devam ediyor ve Êzîdîler ile diğer azınlıkların yaşamlarını tehdit ediyor.

Almanya Federal Meclisi SPD Milletvekili Hakan Demir: Almanya Federal Meclisi’nde 2014 Êzîdî soykırımını tanıdık. Bu tarihi bir adımdır. Mücadele edenlere teşekkür ederim. 

Hamburg Sol Parti Milletvekili Cansu Özdemir: Federal Meclis, Êzîdî toplumuna yönelik soykırımı tanıdı. Düşüncelerim kurbanlarla birlikte. Topluluğun korunması dünya çapında büyük önem taşımaktadır. Bunun mantıksal sonucu şudur: Federal hükümetten DAİŞ dostu Erdoğan'a destek yok!