• DEM Parti Milletvekili Celal Fırat, UYAP icra dosyasının 8 milyonu aştığını söyledi.

Bütçe görüşmelerinin devam ettiği Genel Kurul'da söz alan DEM Parti'li Celal Fırat, esnafın açtığı dükkanını nasıl kapatacağını kara kara düşündüğünü, emeklinin tenceresinin kaynamadığını, emekçilerin ay sonunu getirmediğini, küçük işletmelerin borçla ayakta durmaya çalıştığını ifade etti. Fırat, “Ticaret Bakanlığı verilerine baktığımızda ihracat 2025 'te 200 milyar doları aşmış vaziyette görünüyor; iktidar alkışlıyor ama aynı dönemde ithalat 267 milyar doları geçmiş durumdadır” dedi.

Bölgesel adalet, yerinde kalkınma modelleri geliştirilmesi istediklerini belirten Fırat, şöyle devam etti: "Barışçıl dış politika ve bölgesel ekonomi dayanışma ağı oluşturulmalıdır. 2024-2025 yılı esnaf için borç krizinin adı oldu; kiraları ödeyemiyor, elektrik faturasını ödeyemiyor, hammaddeyi peşin alamıyor, stopaj, KDV, Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) yükü altında eziliyorlar. Yüksek enflasyonla alım gücünün düşmesiyle birlikte vatandaş alışveriş yapamıyor. Bunun sonucunda düşen satışlar, esnafı temel giderlerini karşılayamaz hâle getiriyor; satışlar düşüyor, giderler artıyor, kâr marjı sıfırlanıyor. Evet, kredi var ama bu kredi borcu kapatmaya değil, eski borcu borçla çevirmeye çalışıyor. Esnafın kredi erişimi artırılmış olsa da ekonomik olarak ayakta kalması her geçen gün zorlaşıyor. Esnaf yatırım yapamıyor, sadece nefes almaya gayret ediyor."

Yalnızca rakam değil

UYAP icra dosyasının 8 milyonu aştığına dikkat çeken Fırat, şunları söyledi: "Bu, yalnızca bir rakam değildir. Her dosyanın arkasında kapanan dükkân, elden giden ev, dağılan aileler var, yitirilen umutlar var, kaybedilen hayatlar var. İcra artıyorsa sorun boşuna değil, kötü ekonomi yönetimindedir. Zincir marketler kontrolsüz yayılıyor; vergi avantajı, fiyat baskısı... Mahalle esnafı piyasadan siliniyor. ‘Esnaf ekonominin omurgasıdır’ diyorsunuz. Evet ama soruyoruz: Omurgayı sürekli kırarsanız beden nasıl ayakta kalacaktır?

Sabredin demek ayıptır

Enflasyon TÜİK'e göre yüzde 33, ENAG'a göre yüzde 71'i aşmış vaziyettedir. ‘16 bin lira emekli maaşıyla, 22 bin asgari ücretle sabredin’ demek ayıptır, yazıktır, günahtır. Çözümün reçetesi, ekonominin omurgası olan esnafı korumaktan geçer. Esnafı, emekliyi, emekçiyi korumak popülist söylemlerle değil, adil, şeffaf, ekonomik düzenle mümkündür."

 

* * *

16 sınır kapısının çoğu kapalı

DEM Parti Amed Milletvekili Serhat Eren, Türkiye'nin Suriye ve Irak sınırında toplam 16 sınır kapısı olmasına rağmen birçoğunun kapalı tutulduğunu söyledi.

Meclis Genel Kurulu'nda konuşan Eren, Suriye sınırlarının kapalı olmasına tepki gösterdi. Sınırların kapalı olmasının sadece ticareti engellemediğini belirten Eren, şunları söyledi: “Mürşitpınar, Nusaybin-Kamışlı, Mürşitpınar ve Kobani sınır kapısı 2011 yılından beri kapalı ve bu kapalı olma durumu bölge ticaretini yüzde 40 oranında azaltmış durumda. Türkiye'nin Suriye ve Irak sınırında toplam 16 sınır kapısı olmasına rağmen bunların birçoğu hâlen kapalı. Bu kapılar kapandığında bölgedeki ekonomik yoksulluk artıyor, kayıt dışı ekonomi büyüyor, insanlar kaçakçılığa itiliyor ve gençler göç etmek zorunda kalıyor. Bir sınırı kapattığınız zaman aslında o bölgedeki insanların ekonomik olarak nefesini de kapatmış oluyorsunuz.”

Sınır kapılarını açın

 "Neden Mürşitpınar Sınır Kapısı'ndan Kobani'ye, neden Nusaybin Sınır Kapısı'ndan Kamışlı'ya, neden Kızıltepe sınır kapısından Tirbespi'ye böyle bir bağ kurmayalım?" diye soran Eren, şöyle devam etti: "Diyarbakır'da 2023'te ekonomik nedenlerden dolayı bin 150 esnaf; 2024'te bin 327 esnaf; 2025'te ise 910 esnaf iş yerini kapatmak zorunda kaldı. Mardin, Urfa, Batman ve Diyarbakır'da son 11 ayda 3 bin 353 esnaf iş yerini kapatmak zorunda kaldı. Bu kapıları açalım, o insanları başka kapılara gitmek zorunda bırakmayalım. Barış da barışın yolu da kardeşliğin yolu da o kapıların kapatılmasında değil, bilakis o kapıların açık tutulmasından geçiyor.”

 

* * *

Ruhsat yetkisi alınıyor

Geciktirilen ruhsatta bakanlık devreye girecek, böyle durumlarda yapılan ruhsat başvuruları sürecinde il müdürlükleri yetkili olacak.

İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik, Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı Yerel Yönetimler Genel Müdürlüğünün hazırladığı yönetmelik ile Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığının belirli durumlarda resen iş yeri açma ve çalışma ruhsatı verme görev ve yetkisine ilişkin ruhsatlandırma şekil, şart ve esasları düzenlendi. Mevzuata uygun olmasına rağmen belediyelerce yasal süre de aşılarak bekletilen iş yeri açma ve çalışma ruhsatı başvurularının Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığına yapılabilmesi ve bakanlıkça ilgili belediyenin gerekçelerinin yetersiz görülmesi durumunda resen iş yeri açma ve çalışma ruhsatı verilebilmesine ilişkin usul ve esaslar belirlendi. Belediye tarafından süresinde verilmeyen ve bakanlıkça düzenlenecek ruhsatlarda başvuru, inceleme, süreç takibi ve ruhsat düzenlenmesinde il müdürlükleri yetkili olacak. Yönetmeliğe göre; 'Umuma açık istirahat ve eğlence yeri' tanımına, günün şartlarına ve gelişen ekonomik girişim modellerine uygun olarak 'eğlence merkezleri', 'turizm kompleksleri' ve 'tatil merkezleri' eklendi.