İşçiye 39 TL düştü
- AKP Genel Başkanı Tayyip Erdoğan’ın “ekonomide reform” açıklaması üzerinden geçen 21 günde, sermayeye sigorta desteği, vergi afları, faiz desteği sağlanırken, işçiye 39 TL düştü.
Erdoğan, partisinin Tekirdağ İl Kongresi’nde, 13 Kasım’da yaptığı açıklamada ise “ekonomide reform” ifadesini kullanmıştı. Erdoğan’ın açıklamasından dört gün sonra “Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması İle Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun” yürürlüğüne girdi. Kanuna göre işçileri yoksulluğa mahkum eden “ücretsiz izin” uygulamasıyla günlük 39,24 liralık “gelir desteği” uzatıldı.
İşverene işe şu destekler yapıldı:
* Asıl sahibi işçiler olan İşsizlik Sigortası Fonu, sermayeye peşkeş çekildi. İstihdamı teşvik etmek amacıyla işverenin ödediği sigorta primini devlet üstlendi. Bu primler İşsizlik Sigortası Fonu’ndan ödenecek.
* Yoksul yurttaştan alınan Gelir Vergisi, Sosyal Güvenlik Katkı Payları ve Katma Değer Vergisi üzerinde bir değişikliğe gidilmezken, çok sayıda vergi ve diğer kamu alacağı üzerinde iyileştirme yolu açıldı.
* Sermayedarın vergi kalemleri kısıldı. Varlık Barışı adı altında, servetini 30 Haziran 2021’e kadar Türkiye’ getiren kişilerden vergi alınmaması düzenlendi.
* Bu yılın sonunda bitmesi belirlenen faiz gelirlerine tanınan Gelir Vergisi istisnası da 2025 yılına kadar uzatılarak, sermayeye kaynak aktarma yollarından biri daha oluşturuldu.
Erdoğan’ın açıklamaları sonrasında politika faizi yüzde 15’e çıkartıldı. Son 5 yıldır, Türkiye’den kaçan sermayeyi geri getirmeye amaçlayan ekonomi yönetimi, uluslararası sermayeye yüzde 15 faiz öderken, yurttaşın kullandığı kredi faizinin ise yüzde 20’ye çıkardı.
Salgın sürecinde, kapatmalar ve artan işsizlik sonrası yurttaşlar kredilere yönelmek zorunda kalmıştı. Faiz artırma kararı sonrası yurttaşlardan daha fazla faiz alınacak ve bu para yabancı ve yerli sermayeye faiz olarak verilecek.
Katar’a satışlar
Denetimi Sayıştay tarafından yapılmayan ve “paralel bütçe” diye tanımlanan Türkiye Varlık Fonu (TVF) tartışmaları ekonomide “reform” söylemleri sonrasında tekrar alevlendi. 27 Kasım’da, Türkiye Varlık Fonu ve Katar Yatırım Otoritesi arasında yapılan anlaşmayla, Borsa İstanbul’un yüzde 10’u Katar’a satıldı.
Kur ve enflasyon
Erdoğan’ın “reform” ifadesi ve politika faizindeki artışlar sonrası TL yüzde 8’e varan değer kazanmıştı. Ancak bu kısa sürdü. Döviz bir hafta içinde yükselişe geçti ve 7,86 TL civarında el değiştiriyor. TÜİK Kasım ayı enflasyon artışı da yüzde 2,30 olarak duyurdu. Gerçek rakamın yüzde 3,43 olduğu belirten Enflasyon Araştırma Gurubu’nun, “enflasyon artık kalıcı hale geldi” açıklaması, son üç haftayı özetler nitelikteydi.
