Savaşa değil barışa bütçe

• KESK Eşbaşkanı Mehmet Bozgeyik, bütçe teklifinin silaha, çatışmaya, savaşa ayrıldığını belirterek, kaynakların barış ve demokrasi için kullanılması gerektiğini vurguladı.

Kamu Emekçileri Sendikaları Konfederasyonu (KESK), 2022 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu teklifine yönelik değerlendirme ve taleplerini düzenledikleri basın toplantısında açıkladı. Tüm Belediye ve Yerel Yönetim Hizmetleri Emekçileri Sendikası (TÜM BEL SEN) Genel Merkez binasında gerçekleşen toplantıya KESK üye ve yöneticileri ile bağlı sendikaların temsilcileri katıldı. KESK Eşbaşkanı Mehmet Bozgeyik, milyonların temel gündeminin devam eden zam yağmuru, TL’nin döviz karşında değer kaybı, gelirin, ücretin, maaşın her geçen değersizleşmesi olduğunu söyledi. Milyonlarca insanın açlığa ve sefalete sürüklendiğini belirten Bozgeyik, mevcut koşullarda bir kış geçirilmeyeceğini kaydetti.

9 ayda yüzde 30 arttı

Eylül itibarıyla resmi enflasyonun yıllık yüzde 19,58; bu oranın son 9 ayda yüzde 13,04 olduğunu, ancak gıda enflasyonunun yıllık yüzde 28,79’a, konut enflasyonun yüzde 21’e ulaştığını kaydeden Bozgeyik, üretici enflasyonunun ise son bir yılda yüzde 43,96, son 9 ayda ise yüzde 30,50 arttığını vurguladı. Yıllık yüzde 19.58’lik resmi enflasyon verisi ile dünyada en yüksek enflasyon sırlamasında 12.i sıraya yerleştiğini belirten Bozgeyik, şunları paylaştı: ”TÜİK verilerine göre bile sadece son bir yılda yumurta ve domates yüzde 70, tavuk eti yüzde 69, patates yüzde 58, ayçiçeği yağı yüzde 52, mercimek ve margarin yüzde 50, nohut yüzde 42, süt-peynir-yoğurt yüzde 35, ekmek yüzde 28, dana eti yüzde 25 zamlanmıştır.”

Eriyen TL, eriyen ücretler

 Bozgeyik, Merkez Bankası’nın 23 Eylül ve 21 Ekimde aldığı faiz indirimi kararları sonrası TL’nin döviz karşısındaki erimesinin hızlandığına dikkat çekerek, şöyle devam etti: ”Bu durumda sadece akaryakıtta, doğalgazda, elektrikte değil sanayi mallarından ara ürün ve ham maddeye, gıdaya kadar hemen her alanda ithalata bağımlı hale getirilen ülkemizde hayat pahalılığının daha da artması kaçınılmazdır. Geniş tanımlı işsizlik oranı yüzde 22’ye, işsiz sayısı ise 7 milyon 855 bine çıkmaktadır.”

Sayıştay denetleyemiyor

Bozgeyik, halkın, emekçilerin, emek örgütlerinin, meslek örgütlerinin, demokratik kitle örgütlerinin bütçeye ilişkin görüşleri ve talepleri alınmadığını hatırlatarak, Sayıştay’ın bütçe denetleme yetkisinin genel değerlendirme raporları ile sınırlandığının altını çizdi. Bozgeyik, “BOTAŞ, Türkiye Petrolleri, Türk Hava Yolları, PTT, Eti Maden, ÇAYKUR, Türk Telekom gibi ülkenin en önemli kamu kuruluşlarının devredildiği Varlık Fonu ile bütçe dışında yeni bir bütçe, Hazine dışında yeni bir Hazine yaratılmıştır.  Söz konusu, fon Sayıştay’ın denetiminin bile dışında bırakılmıştır” dedi.

Beşli Çeteye ayrıldı

 Eğitime, sağlığa, yatırıma, istihdama yeterli pay ayrılamayan bütçenin, sermayeye ve “Beşli Çete” olarak bilinen patronlara ayrıldığını söyleyen Bozgeyik, “2022 bütçesinde vergi harcaması adı altında tam 336 Milyar TL’den muafiyet, istisna, indirim ve teşviklerle vazgeçilmektedir. Söz konusu muafiyet, istisna, indirim ve teşviklerden ağırlıklı olarak sermaye, patronlar yararlanmaktadır. Emekçiler vergi harcamasından sadece asgari geçim indirimi (AGİ) yoluyla yaralanmaktadır. Çalışanlara vergi harcaması kalemi içinde ödenen AGİ bugün 50 milyar TL civarındadır” diye konuştu.

Savaşa bol kepçe

 Emekten, halktan ve barıştan yana bir bütçe hazırlanması gerektiğini vurgulayan Bozgeyik, şunları dile getirdi: “Bütçede aslan payının bir diğer ortağı ise savunma ve güvenlik harcamaları adı altında silaha, çatışmaya, savaşa ayrılan kaynaklardır. Savunma ve güvenlik harcamaları ülkede yaşanan ekonomik ve siyasi krizin derinleşmesine, iç ve dış politikada izlenen gerginlik stratejisine, Suriye’den Libya’ya, Afrika’ya uzanan emperyal arayışlara paralel olarak gittikçe artmaya devam etmektedir. Savunma ve güvenlik harcamalarının son dört yıl içinde iki kattan fazla artarak 2021 itibarıyla 140 milyar TL’ye ulaşmıştır. 2022 için Savunma ve Güvenliğe ayrılan bütçe yüzde 30 artarak, 181 Milyar TL olarak belirlenmiştir.”

KESK’in bütçe talepleri

Bozgeyik, KESK olarak bütçe taleplerini şöyle sıraladı:

*  Bütçe hakkımız önündeki engellerin kaldırılmasını,

* Kamu hizmetlerinin piyasalaştırılmasına, tasfiyesine ve özelleştirme soygununa son verilmesini,

*  Kamu hizmetlerine ve yatırımlarına bütçeden ayrılan payın artırılmasını,

*  Toplumsal cinsiyete duyarlı bir bütçenin hayata geçirilmesini,

* Yıllardır “satış sözleşmeleri” ile oluşan mali kayıplarımızın yaşanan gerçek hayat pahalılığı ve yoksulluk sınırında yaşanan artış temel alınarak telafi edilmesini,

* Temel tüketim maddelerine son iki yıl içinde yapılan zamların geri alınmasını, söz konusu maddelerden alınan KDV’nin sıfırlanmasını,

* Savunma ve güvenliğin daha fazla silahlanmaktan değil, demokrasinin tüm kurum ve kurallarıyla işletilmesinden, adaletin tesisinden geçtiği gerçeğinden hareketle ülke kaynaklarının barış ve demokrasi için kullanılmasını talep ediyoruz.”