• AB’nin göçmen kaçakçılığında THY’nin de rolü olduğunu açıklamasına sert tepki gösteren Türkiye, yaptırım uyarısının ciddiyetini görünce Türkiye’den Belarus’a uçuşları durdurdu.

 

Avrupa Birliği'nin göçmen kaçakçılığına katılına hava yolu şirketlerine yaptırım uyarısı etkisi gösterdi. Türk Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü, artık Irak, Suriye ve Yemen vatandaşlarına Türkiye'den Belarus'a uçuş biletlerinin satılamayacağını duyurdu. Bu ülke vatandaşlarının artık Belarus'a uçan uçaklara binmesine izin verilmiyor. Bu karar, sadece Türk Hava Yolları için değil, Belarus devlet havayolu şirketi Belavia için de geçerli. Bu adım, AB’nin yaptırım uyarısının haklılığını da gösterdi.

Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü, Belarus'a seyahat etmek isteyen Irak, Suriye ve Yemen vatandaşlarına bilet satışı yapılmamasına karar verildiğini duyurdu. Açıklamada, "Avrupa Birliği ve Belarus arasında yaşanan yasadışı sınır geçişleri sorununa bağlı olarak Ülkemiz havaalanlarından Belarus'a seyahat etmek isteyen Irak, Suriye ve Yemen vatandaşlarına bilet satışı yapılmaması ve uçağa alınmamaları kararlaştırılmıştır" denildi. Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü, söz konusu uygulamanın ikinci bir emre kadar yürürlükte kalacağını belirtti. Belarus devletine bağlı havayolu şirketi Belavia da Türk makamlarının talebi üzerine artık Irak, Suriye ve Yemen vatandaşlarının Türkiye'den Belarus'a seyahat etmesine izin vermeyeceğini açıkladı.

AB Komisyonu Başkan Yardımcısı Margaritis Schinas, Lübnan’ın başkenti Beyrut’taki görüşmeleri sırasında yaptığı açıklamada, Türkiye'nin kararını memnuniyetle karşıladı ve diğer şirketlerin de aynı yolu izlemesini beklediklerini söyledi. Schinas, Pazartesi günü kaçakçılığa karışan havayollarına yaptırım uygulamakla uyarak Komisyon Başkanı Ursula von der Leyen adına görüşmeler yapmayı sürdürüyor. Schinas, "Çabalarımız şimdi meyve veriyor" dedi ve AB ile iş birliği için teminat aldığını ifade etti. Lübnan’da 1,5 milyon Suriyeli mülteci yaşıyor. Bunlardan yüzlercesi geçtiğimiz haftalarda Rus havayolu Aeroflot ile Moskova üzerinden Minsk'e taşındı.

Schinas, Belarus’a taşınan göçmenler için başkenti Dubai, ara bir uçuş noktası olarak kullanılan Birleşik Arap Emirlikleri'nin (BAE) bu uygulamaları sona erdirmek birlikte çalışma isteğini de memnuyetle karşıladı. Schinas, Perşembe günü de BAE yetkilileri ve Emirates Hava Yolları yöneticileriyle görüşmüştü.  AUcuz uçuş imkanı sağlayan şirketi FlyDubai kısa süre önce Dubai'den Minsk'e her gün göçmen taşıyordu.

AB Komisyonu, havayollarının Belarus'tan çok daha önemli bir pazar olan Avrupa Birliği'ndeki itibarları ve iniş hakları konusunda endişeli olduklarının farkında.

Türk Hava Yolları'nın Belarus'a yönelik yeni yaptırımlardan etkilenebilecek havayolları arasında olabileceği sızdırılınca Türk Dışişleri Bakanlığı, THY ile ilgili iddiaları ve sorunun bir parçası olarak anılmayı reddetmişti.

Ankara ile Konsey Başkanı Charles Michel de dahil çeşitli düzeylerde temaslar oldu. AB ülkelerinden farklı olarak Türkiye'den geçiş için transit vize gerekmiyor. İstanbul-Minsk arasında günde en az üç uçuş yapılıyordu. Sadece birkaç havayolu Minsk'ten ayrıldığından, Belarus vatandaşları Avrupa'ya uçmak için çoğunlukla İstanbul’u kullanıyordu. Uluslararası uçuşların neredeyse hiç olmadığı aylarda bile bu uçuşlar, AB'deki tüm hakları bloke edilen Belavia iş birliği içinde devam ediyor.

AB siyasi sınırlarına ulaşıyor

Diplomatik çabalarını sürdüren AB, bunun da siyasi sınırlarına ulaşıyor. Beşar Esad'ın kuzenine ait küçük bir özel şirket olan Cham Wing Havayolları buradan faaliyet gösteriyor. AB’nin Şam'ı etkileme gücü yok. AB Dışişleri Temsilcisi Josep Borrell, bu hafta Avrupa Parlamentosu'nda yaptığı açıklamada, üç uçağa sahip olan hattın şimdiye kadar Rus şirketi Wagner'den paralı asker taşımacılığı yaparak para kazandığını ve şimdi tek bir uçuşta bulunarak görünüşte daha kazançlı bir faaliyet bulduğunu söyledi. Borrell, "Şam ile Minsk arasında haftada 20 kez gidip geliyor. Sonraki uçuşları için tüm biletleri satmış" dedi.

Diplomatik çabalara paralel olarak Avrupa Birliği, yaptırım rejimini devreye koyma hazırlığı yapıyor. Belavia için yeni yaptırımlar masada. Tüm ticari faaliyetleri yasaklanacak, Belavia ile iş yapanları da kapsayacak. AB diplomatik kaynakları, AB dışişleri bakanlarının Pazartesi günü Brüksel'de bir araya geldiklerinde gerekli yasal düzenlemeyi kabul edeceklerini teyit etti. Şu anda yaklaşık 30 kişi ve kuruluşun adının geçti bir liste oluşturuldu. Yaptırımlar, ABD ile yakın bir şekilde koordine ediliyor ve Aralık başlarında yürürlüğe girmesi bekleniyor.

Göçmenlerin bekleyişi sürüyor

Belarus-Polonya sınırında Avrupa’ya göçme arayışındaki kişilerin beklediği bölgede yaşam koşulları her geçen gün zorlaşıyor. Havaların soğumasıyla birlikte iyice kötüleşti. Geçici kamp alanlarında kurdukları çadır ya da inşa ettikleri ilkel kulübelerde barınan göçmen aileler, yardım kuruluşlarının getirdiği giyim ve gıda malzemeleriyle hayata tutunmaya çalışıyor.

Kış soğuklarının iyice hissedilmeye başlandığı sınır hattından Polonya'ya geçmek için günlerdir bekleyen göçmenler, ormandan kestikleri ağaçları kullanarak yaktıkları ateşle ısınıyor. Bazı göçmen çocukları, AB hayallerini alınlarına yazılan "HELP" kelimesiyle dışa vuruyor. Ebeveynleri yakacak çalı çırpı toplarken çocuklar da ormanlık alanda hayatın tüm zorluklarına rağmen birbirleriyle oyun oynuyor.

Sınır tellerinin Polonya tarafında ise yoğun bir askeri hareketlilik yaşanıyor. Kaçak göçmen geçişini önlemek isteyen Polonya devlet güçleri, sınır hattındaki askeri yığınağı her geçen gün daha da artırıyor.

Sınırlar sıkı denetime alındı

Polonya'nın Kuznica sınır kapısı güvenlik gerekçesiyle kapatılırken, Polonya Bölgesel Savunma Kuvvetleri de sınırda nöbet tutuyor. Polis ve asker sınır kapısına yaklaşık 4 kilometre mesafede kurduğu kontrol noktasında gazetecilerin ve aktivistlerin geçişlerine izin vermiyor. Kontrol noktasında sınır bölgesine giden ve dönen bütün araçlar kontrol ediliyor.

Bild selamladı

THY’nin ve Türkiye’nin göçmen krizindeki rolünü gündeme getiren Alman Bild gazetesi, Türkiye’nin aldığı karara geniş yer ayırdı. Erdoğan ile Lukaşenko’nun fotoğrafını kullanan Bild, “Göçmenlerin İstanbul rotası kapandı” denildi. Bild, Türkiye’nin 180 derece dönüş yaptığını kaydederek, "Görünüşe göre son günlerde Cumhurbaşkanı Erdoğan’a Avrupa’dan siyasi baskıların bir etkisi oldu” yorumunu yaptı.

Türkiye ile Belarus arasında haftada 14 THY ve 16 Belavia uçuşu olduğunu yazan Bild, Iraklıların ve Yemenlilerin Minsk’e gitmek için bu uçuşları tercih ettiğini yazmıştı.

HABER MERKEZİ