11,5 milyon işsiz

• Geniş tanımlı işsiz sayısı, 11,4 milyonun üzerinde. Yaklaşık 5 milyon kişi çalışmaya hazır ancak iş aramaktan vazgeçmiş durumda. Her 10 işsizden yalnızca yaklaşık ikisi işsizlik ödeneğinden yararlanabiliyor.

TÜİK’in Aralık 2024 Hanehalkı İşgücü Araştırması (HİA) sonuçları dün yayımlandı. Mevsim etkisinden arındırılmış dar tanımlı işsizlik oranı, yüzde 8,5; mevsim etkisinden arındırılmış geniş tanımlı işsizlik oranı (âtıl işgücü) ise yüzde 28,2 olarak hesaplandı. TÜİK’e göre Türkiye ve Kuzey Kürdistan genelinde 15 ve daha yukarı yaştaki kişilerde dar tanımlı işsiz sayısı (mevsim etkisinden arındırılmış) Aralık 2024'te 3 milyon 26 bin oldu. DİSK-AR tarafından TÜİK verilerinden yararlanarak yapılan hesaplamaya göre; mevsim etkisinden arındırılmış geniş tanımlı işsiz sayısı ise Aralık 2024’te 11 milyon 476 bin kişi olarak gerçekleşti.

2022, 2023 ve 2024 Aralık dönemlerinde dar ve geniş tanımlı işsizlik arasındaki makas genişlemeye devam ediyor. Aralık 2024’te dar tanımlı işsizlik oranı, yüzde 8,5 ve resmi işsiz sayısı 3 milyon 26 bin iken geniş tanımlı işsizlik oranı yüzde 28,2 ve geniş tanımlı işsiz sayısı 11 milyon 476 bin oldu. Son iki yılda dar tanımlı işsiz sayısı 573 bin kişi azalmış gibi görünse de geniş tanımlı işsiz sayısı 3 milyon 392 bin kişi arttı. Böylece geniş tanımlı işsizlik oranları pandemi dönemi seviyesine yükselmiş oldu. 

Bir yılda 2 milyona yakın

TÜİK tarafından yayımlanan HİA verilerine göre; geniş tanımlı işsiz sayısı son bir yılda 1 milyon 782 bin kişi arttı. Geniş tanımlı işsiz sayısındaki artışın sebebi zamana bağlı eksik istihdam ve ümitsiz işsizler ile iş aramayıp çalışmaya hazır olanları, iş arayan ancak hemen çalışmaya başlayamayacak olanları kapsayan potansiyel işgücü sayısındaki artıştır. Zamana bağlı eksik istihdam edilenlerin sayısı son bir yılda 2 milyon 654 binden 3 milyon 551 bine yükselerek 897 bin kişi arttı. Potansiyel işgücü sayısı, son bir yılda 977 bin kişi artarak 3,9 milyondan 4,9 milyona yükseldi. Başka bir deyişle yaklaşık 5 milyon kişi, çalışmak istemesine rağmen iş bulamıyor. 

10'da ikisine ödenek

TÜİK’in resmi dar tanımlı işsizlerin ezici çoğunluğu işsizlik ödeneğinden yararlanamıyor. Aralık 2024’te TÜİK toplam dar tanımlı işsiz sayısını 3 milyon 26 bin kişi olarak açıkladı. İŞKUR’un Aralık 2024 İşsizlik Sigortası Bültenleri verilerine göre ise bu ayda işsizlik ödeneği alabilenlerin sayısı 451 bin 529’dur. Böylece Aralık 2024’te resmi işsizlerin sadece yüzde 85,1’i işsizlik ödeneği alabildi. Yaklaşık 2,6 milyon işsiz işsizlik ödeneğinden yoksun kaldı. Bu da işsizlerin yüzde 14,9’unun işsizlik ödeneği alamadığı anlamına geliyor. ANKARA