• Almanya’da CDU/CSU ile SPD’nin koalisyon kurmasıyla, siyasi belirsizlik sona erdi. CDU 6, CSU 3 ve SPD 7 bakanlık üstlenecek. Başbakanlık görevi CDU lideri Friedrich Merz’e verilirken, başbakan yardımcılığı görevini ise SPD’den bir isim yürütecek.
• Orduya yatırım ön plana çıkarken; sosyal yardımlar, vatandaşlık, göç ve vergi politikalarında değişikler yapılacak. Anlaşma sonrası ABD Başkanı Donald Trump’a mesaj gönderen Merz, “Almanya yeniden işbaşı yaptı” dedi. Ayrıca aşırı sağcı AfD’nin oyu ise anketlerde yüzde 25’e çıktı.

Almanya'da 23 Şubat'ta yapılan genel seçimlerin ardından Hristiyan Demokrat Birlik (CDU), Hristiyan Sosyal Birlik (CSU) ve Sosyal Demokrat Parti (SPD) arasında başlayan koalisyon müzakereleri sonuçlandı. Üç parti seçimlerden 45 gün sonra koalisyon sözleşmesi üzerinde anlaşmaya vardı.

Üzerinde uzlaşılan koalisyon sözleşmesine göre CDU 6, CSU 3 ve SPD 7 bakanlık üstlenecek. Maliye, savunma ve çalışma bakanlıkları SPD'ye, içişleri, dışişleri ve ekonomi bakanlıkları ise CDU/CSU'ya verilecek. Siyasi geleneklere göre dışişleri bakanlığı görevinin koalisyonun küçük ortağına verildiği Almanya'da böylece bir istisna gerçekleşmiş oldu. Yeni hükümetin büyük ortağı CDU, yaklaşık 60 yıl aradan sonra ilk kez dışişleri bakanlığını da üstlenmiş olacak.

Yeni başbakan olması beklenen CDU lideri Friedrich Merz, anlaşma sonrası yaptığı ilk açıklamada ülkenin yeniden güçlü bir hükümete kavuştuğunu söyledi. “Avrupa, Almanya’ya güvenebilir” diyen Merz, göç, ekonomi ve savunma alanlarında kararlı adımlar atacaklarını ifade etti. Friedrich Merz’in başbakan olacağı hükümette başbakan yardımcılığı görevini ise SPD’den bir isim yürütecek.

Bakanlık dağılımları

CDU: Bakan düzeyinde Başbakanlık Dairesi Başkanı, Ekonomi ve Enerji Bakanlığı, Dışişleri Bakanlığı, Eğitim, Aile, Yaşlılar, Kadınlar ve Gençlik Bakanlığı, Sağlık Bakanlığı, Ulaştırma Bakanlığı, Dijitalleşme ve Devlet Modernizasyonu Bakanlığı.

SPD: Maliye Bakanlığı, Adalet ve Tüketiciyi Koruma Bakanlığı, Çalışma ve Sosyal İşler Bakanlığı, Savunma, Çevre, İklim Koruma, Doğayı Koruma ve Nükleer Güvenlik Bakanlığı, Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Bakanlığı, Barınma, Kentsel Gelişim ve İmar Bakanlığı

CSU: İçişleri Bakanlığı, Araştırma, Teknoloji ve Uzaycılık Bakanlığı, Beslenme, Tarım ve Yurt Bakanlığı

Başbakanlık’a bağlı devlet bakanlarındaki dağılım ise şöyle: Federal Hükümet-Eyaletler arası İşbirliği, Kültür ve Medya, Spor ve Fahri Görevlerden sorumlu devlet bakanlıkları CDU’ya; Göç, Mülteciler ve Entegrasyondan sorumlu devlet bakanlıkları SPD’ye verilecek.

İlk mesaj Trump’a

Restorasyonda olan ülke, sanayi krizi ve ABD Başkanı Donald Trump'ın başlattığı ekonomik ve jeopolitik fırtına sürerken, koalisyon hükümetinin Almanya’yı nasıl yöneteceği merak konusu. Merz, koalisyonun oluşumunu sadece ülke içinde değil, Avrupa genelinde de “güçlü ve net bir sinyal” olarak nitelendirdi. Trump’a mesaj gönderen Merz, “Almanya yeniden iş başı yaptı” diyerek, ABD ile yaşanan ticaret savaşının oluşturduğu belirsizliğe dikkat çekti. Trump’ın gümrük vergilerini ertelemesine ilişkin değerlendirmesinde Merz, bunun Avrupa’nın ortak hareket etme kararlılığının sonucu olduğunu belirtti.

New York Times gazetesi ise anlaşma öncesi dönemi şöyle tanımlıyor: “Almanya'nın son altı buçuk haftada ‘Avrupa için kritik bir anda’ ülkeyi yönlendirecek kimsesi yoktu. Avrupa'nın en büyük ekonomisi, ardı ardına gelen küresel krizlerde neredeyse lidersiz kaldı."

‘Merzession' eleştirileri

Ekonomik durgunlukla boğuşan Almanya’da, bazı muhalif siyasetçiler yeni koalisyonun ekonomiye çözüm sunmadığını düşünüyor. Sahra Wagenknecht, ülkenin “üçüncü ve dördüncü yıl da resesyonda kalma riskiyle karşı karşıya” olduğunu belirterek, bu sürece “Merzession” adını verdi.

Orduya yatırım

Yeni koalisyon hükümeti, Almanya Silahlı Kuvvetleri Bundeswehr’in yeniden yapılandırılmasını ve savunma harcamalarının artırılmasını hedefliyor. Mühimmat, asker sayısı ve altyapı eksiklerine dikkat çeken raporların ardından, Merz yönetiminin bu alanlara ciddi kaynak ayırması bekleniyor.

Zorunlu askerlik yerine İsveç modeli gönüllü sistemin uygulanacağı belirtilirken, mevcut Savunma Bakanı Boris Pistorius’un görevde kalacağı ifade edildi.

Hızlı vatandaşlık iptal, çifte vatandaşlık kalıyor

Koalisyon sözleşmesinde göç ve uyum konularında alınan kararlara da yer verildi. Üç partinin üzerinde uzlaştığı başlıklardan biri de, kamuoyunda "turbo vatandaşlık" olarak bilinen uygulamanın kaldırılması oldu. Sadece üç yılda Alman vatandaşlığına geçişi mümkün kılan bu düzenleme, 2024 yazında yürürlüğe girmişti. Buna karşın, çifte vatandaşlık hakkı ve beş yılda vatandaşlığa geçiş gibi reformlar korunacak.

Düzensiz göçün önlenmesine yönelik olarak bir süredir uygulanan kara sınırlarındaki denetimlere devam edilecek. Merz, dış sınır koruma sistemi kurulana kadar bu uygulamanın süreceğini söyledi.

Ayrıca iltica başvurularının daha hızlı sonuçlandırılması ve düzensiz göçün önüne geçilmesi amacıyla çeşitli yasal tedbirlerin alınacağına da işaret edilen sözleşmede, Afganistan ve Suriye'ye özellikle suç işlemiş veya kamu güvenliği açısından risk oluşturan bireylerin sınır dışı edilmesinin önünün açılacağı belirtildi. Geri dönüş programları teşvik edilirken, ülkede kalma izni bulunmayanların sosyal yardımlarında da ciddi kısıtlamalar uygulanacak.

Sözleşmeye göre sınırlı koruma statüsü alan sığınmacılar için aile birleşimi hakkı iki yıl boyunca askıya alınacak. Bu kısıtlamadan insani açıdan ağır mağduriyet taşıyan durumlar muaf tutulacak. Ancak göç karşıtı söylemleriyle bilinen aşırı sağcı AfD, bu önlemlerin yetersiz olduğunu savunarak yeni hükümeti eleştirdi.

Göçmenler konusuna dikkat çeken Avusturya gazetesi Die Presse, AfD’nin Merz’in ensesinde soluduğunu belirtti ve ekledi: “Bu, Almanya'daki merkez için son şans olabilir. Koalisyon ancak düzensiz göçü kontrol altına alırsa sağcı popülistleri zayıflatabilir."

Sosyal yardımlara revize

Sosyal yardım alanında da ciddi değişiklikler öngörülüyor. "Bürgergeld" olarak bilinen sosyal yardım ödeneği tamamen kaldırılarak yerine daha sıkı kuralların olduğu yeni bir temel güvence modeli getirilecek. Bu yardım, "İş Arayanlar İçin Temel Güvence" adını alacak ve sadece iş bulmak için gerekli olan süreyi kapsayacak. İşsizliği önlemek amacıyla da tedbirler alınacak. İş arama yükümlülüklerini sürekli ihlal edenlerin yardımları tamamen kesilebilecek.

Ekonomi alanında ise vergi indirimi, enerji desteği ve yatırım teşvikleri geliyor. Küçük ve orta gelirli vatandaşlar için gelir vergisi indirimi yapılacak. Şirketler için yeni amortisman kolaylıkları getirilecek ve kurumlar vergisi 2028'den itibaren kademeli olarak beş yıl boyunca düşürülecek.

Parti üyeleri oylayacak

SPD koalisyona resmen dahil olmadan önce son aşama olarak, üzerinde uzlaşılan koalisyon sözleşmesini üyelerinin oyuna sunacak. Oylamanın 10 gün içerisinde yapılması planlanıyor. Ancak Paskalya tatilinin araya girmesi halinde bu süre uzayabilir.

CDU ise düzenlenecek dar kapsamlı parti kurultayında sözleşmeyi üyelerinin onayına sunacak. CDU'nun küçük kurultayının 28 Nisan'da yapılması planlanıyor. Takvimin planlandığı gibi işlemesi halinde CDU lideri Friedrich Merz'in Mayıs ayı başında Başbakanlık koltuğunu SPD'li Olaf Scholz'dan devralması bekleniyor. HABER MERKEZİ

 

* * *

AfD ilk kez birinci parti

Yeni koalisyon hükümeti için anlaşma sağlanmışken, Ipsos enstitüsünün gerçekleştirdiği son ankette aşırı sağcı Almanya için Alternatif (AfD) partisinin oyununun giderek artırdığı görülüyor. Anket, oyunu üç puan artıran AfD'nin yüzde 25'le ilk sıraya çıktığını ortaya koydu, beş puan kaybeden muhafazakâr Hristiyan Birlik (CDU/CSU) partileri ise yüzde 24'le ikinci sıraya indi.

Anket, görevi bırakmaya hazırlanan Başbakan Olaf Scholz'un partisi Sosyal Demokrat Parti'nin (SPD) oyunun değişmeyerek yüzde 15'te kaldığını gösterdi. AfD'nin Eş Genel Başkanı ve 23 Şubat seçimlerindeki Başbakan adayı Alice Weidel açıklanan sonuç sonrası X hesabından yaptığı paylaşımda "Anketlere göre AfD ilk kez Almanya'nın en güçlü partisi! Yüzde 25 ile CDU/CSU'nun bir puan önündeyiz. Halk siyasi değişim istiyor, CDU/CSU ve SPD'nin 'böyle devam' koalisyonunu değil" dedi.