Avrupa kararlarına sahip çıksın

• HDP milletvekilleri Hişyar Özsoy ve Feleknas Uca, tecrit, cezaevlerindeki açlık grevi ve Büyük Daire’nin uygulanmayan Demirtaş kararına ilişkin Avrupa kurumları temsilcileriyle bir dizi görüşme yaptı. Vekiller, Avrupa Konseyi Genel Sekreteri Marija Pejcinovic Buric, Avrupa Konseyi Parlamenterler Meclisi (AKPM) Başkanı Rik Daems ile bir araya geldi; CPT ile de görüştü.

 

BARIŞ BALSEÇER /STRASBOURG

Strasbourg’da 26 Ocak’tan bu yana Avrupa kurumlarıyla temasta olan HDP’li vekiller, AK Genel Sekreteri ve AKPM Başkanı’nın yanı sıra Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi Genel Sekreteri Bjorn Berge, AKPM’de Liberal Grup Başkanı Jacques Maire, Sosyalist Grup Başkanı Frank Schwabe ve Sol Grup Başkanı Tiny Kox ile de görüştü. Heyet, ayrıca Avrupa Konseyi İşkenceyi Önleme Komitesi (CPT) yetkilileriyle de telefon üzeri görüştü.

Tecrit ve AİHM kararı

Görüşmelerin ayrıntılarına ilişkin gazetemize bilgi veren HDP Dış İlişkiler Komitesi Eşsözcüsü Hişyar Özsoy, "Yaptığımız tüm görüşmelerde iki temel gündemiz var;

* Türkiye’de devam eden açlık grevleri ve Öcalan üzerindeki tecrit.

* Demirtaş hakkında verilen AİHM kararı ve Türkiye’nin bu kararı uygulamamak için gösterdiği direnç.

CPT ve AKPM’nin karaları

Özsoy, Avrupa kurumlarının açlık grevi konusunda sorumluluk almasını beklediklerini kaydederek, "Tecrit, insani ve hukuki bir durum olmasının ötesinde, Kürt meselesinin konuşularak çözülmesi ihtimali üzerine uygulanan bir tecrittir. Türkiye’deki bütün siyasi iklimi zehirleyen, daraltan, militarize eden ve geren bir durumdur. Bu şekilde anlıyor ve anlatıyoruz. CPT ve Avrupa Konseyi Parlementerler Meclisi’nin (AKPM) kararları var ama uygulanmıyor" dedi.

CPT 'üst düzeyde' iletti

Açlık grevlerindeki gidişat nedeniyle AKPM’de yeniden özel bir Türkiye oturumuna ihtiyaç duyulabileceğini belirten Özsoy, CPT’yle gerçekleştirdikleri görüşmenin detaylarına ilişkin de şu ayrıntıları paylaştı: "Açlık grevleri, İmralı ve tecrit meselesi 'en üst düzeyde' yetkililerle görüşülmüş. Heyet Türkiye’den döndü. Biz durumu aktardık. CPT bu defa teamüllerin dışına çıktı. Türkiye’ye gidişini de bir tweetle hatta 'İmralı meselesi de konuşuldu' diye ifşa etti. Sağlam bir ekiple iki hafta içinde epey bir cezaevi de gezmiş ve ciddi bir rapor çıkarmışlar. Raporları çok önemli, ancak AİHM kararları gibi bağlayıcı değil. Parlamenter Asamble’ye iki tane 'Türkiye Cumhuriyeti devletinden Abdullah Öcalan da dahil İmralı’daki hükümlere yönelik CPT kararlarının uygulanmasını acil olarak bekliyoruz' diye karar aldırdık.

Üyelikten atılma süreci

CPT raporlarına Parlemento desteği var. Bu yüzden Genel Sekreterlik’te bunu konuştuk. Şu an Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi hariç, bütün Avrupa Konseyi kurumlarının bu konuda ortak bir tavrı var. Nisan 2017’den beri izleme sürecinde olan Türkiye ısrar ederse Parlemento, tek taraflı olarak bir tarafın üyelikten atılmasını önünü açacak prosedürü başlatabilir."

AKPM Genel Kurulu’nda İnsan Hakları Mahkemesi’nin kararlarının uygulanmaması konulu oturumunda Demirtaş kararının gündeme geldiğini belirten Özsoy, "Sosyal Demokrat Grup Başkanı 'Türkiye mahkeme kararlarını uygulamama konusunda ısrar ederse, tereddüt etmeden bu süreci başlatırız'  dedi. Böyle bir süreci herhangi bir ülke ya da 15 üye ülkelerden birer kişi bile yapabilir. Şu an Parlemento’nun yüzde 80’i bu kararı alabilecek durumda. Türkiye buranın üyesiyse kurallarını yerine getirmesi gerekiyor" şeklinde konuştu. Avrupa Konseyi’ni de daha ciddi yaklaşmaya çağıran Özsoy, "Yaptırım gücü olması lazım" dedi. 

AKPM de artık bu hakka sahip

Türkiye ile ilgili kararların uygulanmamasının üyelik sürecinden çıkarmaya kadar gidebileceğini belirten Özsoy, şunları belirtti: "Bakanlar Komitesi, AİHM kararlarının uygulanıp uygulanmadığını denetler, eğer uygulanmıyorsa belli bir prosedür var. Bu prosedür bir ülkeyi üyelikten çıkarmaya kadar gidebilir. Ancak 26 Ocak Salı günü yeni bir düzenleme yapıldı, ek bir prosedür tanımlandı. Önceden sadece Bakanlar Komitesi bir ülkeyi üyelikten çıkaracak süreci başlatma hakkına sahipken, şimdi bizim üyesi olduğumuz milletvekilleri, ülke delegasyonlarından oluşan Parlamenter Asamble de herhangi bir ülkeyi insan hakları nedeniyle üyelikten atma hakkını kazandı. Bu çok güçlü bir koz. Eğer bir ülke kararları ısrarla uygulamazsa Parlamento da bu süreci başlatabilir."

Bakanlar Komitesi gündemine almalı

Türk devletinin Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin Demirtaş kararını uygulamamak için direndiğinin altını çizen Özsoy, "Bu karar, bağlayıcı ve net bir karar. Türkiye şu an ipe un seriyor ne kadar içeride tutabilirsem o kadar iyidir mantığı ile gidiyor" dedi. Hem AK Genel Sekreteri hem de AKPM Başkanı ile yaptıkları görüşmede bu meselenin acilen Mart’ta yapılacak Bakanlar Komitesi’nde gündeme alınmasını istediklerini söyleyen Özsoy, Demirtaş avukatlarının da bu yönde bir başvuruda bulunduğunu hatırlattı. HDP Milletvekili, "Bizim izlenimiz Mart’ta hem Demirtaş hem de Osman Kavala kararı Bakanlar Komitesi’nde değerlendirilecek" şeklinde konuştu.