Bir ekolojik felaket, Mirny Çukuru

• 2004 yılında rezervleri bittiği gerekçesiyle terk edilen ve dünyanın en büyük ikinci insan yapımı çukuru olan Mirny Çukuru merak uyandırmaya devam ediyor. 

Keşifleri ile Sovyetlerin en prestijli ödülü olan Lenin ödülünü alsalarda üç bilim insanı yıllar içerisinde ekolojik bir yıkımın ve dünyanın en tehlikeli çukurlarından birine sebep olacaklarından bihaberdiler. “Diamond City (Elmas Şehri)” Doğu Sibirya’da yer alıyor. İçi boş gibi görünen Mirny Çukuru’nun hikayesi işte orada başlıyor. Hikaye 13 Haziran 1955 tarihinde Mirny kasabasında bulunan elmasa dayanıyor. Elmas yatakları Sovyet jeologlar Yuri Khabardin, Ekaterina Elagina ve Viktor Avdeenko tarafından Amakinsky Seferi sırasında keşfedildi. 

Madenin inşasına bir dönem Sovyetler Birliği’nin liderliğini yapmış olan Joseph Stalin’in planıyla başlandı. Ancak hava şartları sebebiyle kazı madencileri zorladı. Doğu Sibirya’da bulunan elmas yatağına ulaşmak hiç kolay olmadı. Maden kazısının başında zemin dondu ve kazı iyice zorlaştı. Sonrasında ise kısa süre devam eden yaz mevsiminde çukur çamura döndü. Tüm zorluklara rağmen jet motorları ve dinamitler yardımıyla genişletilen çukur, 525 metre derinliğinde ve 1.25 kilometre çapında açıldı.

Maden açıldıktan sonra yılda 10 milyon karat elmas üretildi ve bu elmasların yüzde 20’si yüksek kalitedeydi. Elmas üretimiyle geçen 10 yılda Rusya, en büyük üçüncü elmas üreticisi oldu. 1980 tarihinde ise Mir madeninin en büyük elması çıkartıldı. 1990’lı yıllar Mirny çukuru, yani maden birçok farklı yerel firma tarafından işletildi ve bölge çok fazla göç aldı. Bölgedeki nüfusun çoğu Mir madeninde çalıştı. Mirny kasabası, Mir madeniyle insanlara hem yerleşme hem de iş olanağı sunan bir yer haline geldi. 

Ama bir sorun var, tüm bu zenginlik kendiyle küçücük bir tehlike getirdi. Türbülans! Madenin çevresinde hareket eden, uçan araçları içine çekmek gibi kötü bir huyu var.  Helikopter kazalarına sebebiyet verebiliyor. Bu yüzden Mirny Çukuru üzerinde uçuş yapmak yasaktı. Oldukça büyük ve geniş olan bu çukur alçaktan uçan helikopterleri aşağıya çekerek kazalara sebep oluyordu. Sıcaklığın -40 dereceye kadar düştüğü madene yalnızca özel izinle giriliyordu. Mir madeni rezervleri bittiği için 2004 yılında terk edildi.