• Wan'daki hukuk ve sivil toplum örgütleri, gerekçesiz kararlarla tahliyeleri engelleyen Cezaevi İdare ve Gözlem Kurulları’nın kaldırılmasını istedi.

Avukat Mehtap Işık, birçok cezaevinde Kürtçe kitap ve mektupların verilmediğini, hatta bazılarında bunun 6 yıldır devam ettiğini söyledi. 

Wan Barosu, Özgürlük İçin Hukukçular Derneği (ÖHD), Tutuklu ve Hükümlü Aileleriyle Yardımlaşma ve Dayanışma Derneği (TUHAY-DER), Sağlık ve Sosyal Hizmet Emekçileri Sendikası (SES) ile Wan-Colemêrg Tabip Odası, Serhed ve Karadeniz bölgelerindeki kimi cezaevlerine dair hazırladığı raporu açıkladı. Wan Barosu Tahir Elçi Konferans Salonu’nda düzenlenen basın toplantısında kamuoyuna duyurulan rapor, Van F Tipi, Van Yüksek Güvenlikli, Van T Tipi, Ahlat T Tipi, Patnos L Tipi, Iğdır S Tipi, Kalkandere L Tipi, Giresun Espiye L Tipi ile Beşikdüzü T Tipi Kapalı cezaevlerini kapsadı. 

Raporu açıklayan avukat Mehtap Işık, ziyaret ettikleri cezaevlerindeki tutsakların hastaneye ya geciktirilerek ya da hiç sevk edilmeyerek sağlık hakkının engellendiğini söyledi. Mehtap Işık, “Bazı hapishanelerde ise hastaneye sevkler geç de olsa yapılmakla birlikte kolluğun ağız içi araması veya doktorun kelepçeli muayene dayatması sebebiyle insan onuruna aykırı durumlar ortaya çıkmaktadır. Bu uygulamayı kabul etmeyen mahpusların hastane sevkleri gerçekleştirilmediği için muayene ve tedavi edilmeden hapishaneye geri götürülmekte oldukları aktarıldı” dedi.

Kürt yayınlar yasak

Bu cezaevlerinde kitap sayısına da kota uygulandığını dile getiren Mehtap Işık, şöyle devam etti: “Birçok hapishanede Kürtçe kitapların verilmediği ve hatta bazı hapishanelerde Kürtçe kitap ve mektupların 6 yıldır verilmediği aktarıldı. Yine raporumuzda belirtilen hapishanelerin tamamında yasal olarak günlük yayınlanan Yeni Yaşam, Evrensel ve Cumhuriyet gibi muhalif gazetelerin verilmiyor; ulusal bazda yayın yapan muhalif TV kanalları yasak. Ziyaret edilen hapishanelerin bir çoğunda yemeklerin doyurucu olmadığı ve çok az verildiği, bazı hapishanelerde yemeklerin yenemeyecek kadar kötü olduğu, yemekler hazırlanırken gerekli hijyen koşullarına uyulmadığı, kantin fiyatlarının fahiş olduğu, yemek çeşitliliğinin az olduğu, mahpusların kantindeki fahiş fiyatlardan ötürü kantin ihtiyaçlarını gideremediği tespit edildi.” 

Pandemi yasakları sürüyor

Pandemi döneminde yasaklanan kurs, atölye ve spor gibi etkinliklerin halen yasak olduğunu söyleyen Mehtap Işık, tutsakların izole edildiğini kaydetti. Bu uygulamaların ise tutsakların ağır bir tecrit altında olduklarını gösterdiğini kaydeden Mehtap Işık, sosyalleşme imkanının tamamen ellerinden alındığına dikkat çekti. Mehtap Işık, şöyle devam etti: “Görüşülen mahpuslar, görüntülü telefon haklarının kendilerine kullandırılmadığını, ‘uygun alt yapı olmadığı’ gerekçesiyle taleplerinin reddedildiğini, ancak adli tutuklulara bu hakkın verildiği söyledi. Her ay birkaç kez yapılan rutin oda aramalarının amacı dışına çıktığı ve yasaklı bir şey arama amacından ziyade odaların dağıtıldığı, bütün eşyaların her tarafa saçıldığı, koğuş aramaları sırasında askeri nizamın dayatıldığı anlaşıldı.

Tahliyelere keyif erteleme

Hükümlü tutsakların, Cezaevi İdare ve Gözlem Kurulları tarafından koşullu salıverilmeleri erteleniyor. Karar gerekçesinde ise ‘örgütten ayrıldığının tespit edilemediği, dışarıya uygun olmadığı ve suç işlemeye meyli olduğu’ gibi soyut ve genel geçer ibarelerin yer aldığı, koşullu salıverilme döneminde olan tutsaklıkların gerekçesiz kararlarla tahliyelerinin engellendiği aktarıldı. Hukuka aykırı olan Gözlem ve Sınıflandırma Merkezleri ile Hükümlülerin Değerlendirilmesine Dair Yönetmelik ile hapishane idarelerinin mahpuslara karşı sınırsız yetkiyle donatılarak keyfi kararlar alabileceği uygulamalar gerçekleştirilmektedir. Hapishane idareleri, yeni yönetmelikle kendilerine verilen yetkileri kötüye kullanıyor. Bu nedenle ilgili yönetmeliğin iptali ile bu kurulların yetkilerinin kısıtlanması veya bu uygulamanın tamamen ortadan kaldırılması çağrımızı yineliyoruz.” WAN

 

* * *

Üç ayda bin 249 ihlal

İHD İstanbul Şubesi, 17 cezaevinde üç ayda bin 249 ihlalin yaşandığını, bu ihlallerden 500’ünün işkence ve kötü muamele olduğunu açıkladı. 

İHD İstanbul Şubesi Hapishane Komisyonu, üç aylık "Marmara Bölgesi Hapishaneleri Hak İhlalleri" raporunu dernek binasında açıkladı. Raporun kapsadığı cezaevleri şöyle: Marmara (Silivri) Cezaevi, Çorlu Karatepe Cezaevi, Kandıra 1 ve 2 nolu F Tipi Cezaevleri, Tekirdağ 1 ve 2 nolu F Tipi Cezaevleri, Metris R Tipi Cezaevi, Bakırköy Kadın Kapalı Cezaevi, Silivri Açık Cezaevi, Bodrum S Tipi Cezaevi, Bafra T Tipi Cezaevi, İzmir Aliağa Kadın Cezaevi, İzmir Kırıklar F Tipi Cezaevi, Artvin Cezaevi, Kahramanmaraş Türkoğlu L Tipi Cezaevi, Sincan F Tipi Cezaevi ve Kırşehir Yüksek Güvenlikli Cezaevi. 

İHD Hapishane Komisyonu üyesi Semiray Yılmaz Bilgin, başvurular ve yapılan basın taraması sonucu üç ayda bin 249 ihlalin yaşandığını aktardı. Semiray Yılmaz Bilgin, ihlal başlıklarına dair şu bilgileri paylaştı: "Beslenme ve temel ihtiyaçlara erişimi hakkı ihlali 49, iletişim hakkı ve tecrit ihlali 140, adalete erişim ihlali 26, sağlık hakkı ihlali 132, haksız tutukluluk infazda eşitlilik ilkesine aykırılıklar ihlali 90, yaşam hakkı ihlali 4, işkence ve kötü muamele ihlali 500.”

İHD İstanbul Şube Başkanı Gülseren Yoleri ise yetkililerin ihlallere karşı adım atmadığını söyledi. Gülseren Yoleri, "Raporda hak ihlallerinin giderek artığını görüyoruz. Tutuklama gerekçeleri olmamasına rağmen tutuklamalar söz konusu. Hapishanelerde yaşanan sorunların yaşamsal sorunların olduğunu her zaman söylüyoruz. Raporumuzda en çok işkence ve kötü muamelenin başlığının öne çıktığını görüyoruz. Mahpusların hücrelerine yönelik sürekli aramaların olduğu ve ciddi bir baskı aracına dönüştüğünü görüyoruz. Hem yetkililere sorumluluklarını yerine getirmesi çağrısında bulunuyor hem de mahpus ve yakınlarına derneğimize başvurması için çağrıda bulunuyoruz” dedi.

 

 

* * *

İmralı için aile başvurusu

İmralı F Tipi Yüksek Güvenlikli Cezaevi’nde tutulan Kürt Halk Önderi Abdullah Öcalan ile Ömer Hayri Konar, Hamili Yıldırım ve Veysi Aktaş’a dönük aile ve avukat görüş yasağı sürüyor. Abdullah Öcalan’ın kardeşi Mehmet Öcalan ile vasisi Mazlum Dinç, görüşme talebiyle Bursa Cumhuriyet Başsavcılığı ve İmralı Cezaevi Müdürlüğüne başvuruda bulundu. Ayrıca Ömer Hayri Konar’ın kardeşi Emine Konar, Hamili Yıldırım’ın kardeşi Polat Yıldırım ile Veysi Aktaş’ın kardeşi Melihe Çetin de görüşme talebiyle savcılık ve cezaevi müdürlüğüne görüşme talebiyle başvuru yaptı.