Endonezyalı kadınları yeni bir risk bekliyor

• Endonezya’da kadın düşmanı yasa tasarılarının; pandeminin yarattığı izolasyon, kötüye kullanım ve stresin, zaten ayrımcılıkla karşılaşan Endonezya kadınlarının durumunu daha da kötüleştirebileceği belirtiliyor.

Dünya çapında hükümetlerin evde kalma yönündeki uyarıları aile içi şiddeti önemli ölçüde tetikliyor. Endonezya da bir istisna değil. Endonezya Kadınlar Adalet Derneği, geçtiğimiz ay içinde kadına yönelik şiddet raporlarında önemli bir artış yaşandığını bildirdi. Zaten ayrımcı olan yerel tüzükler nedeniyle savunmasız bir konumda olan Endonezyalı kadınlar, evde aşırı kalmaktan ötürü iş kaybetmeler, ekonomik istikrarsızlık ve stres nedeniyle aile içi şiddete daha çok maruz kalıyorlar.

Yeni tasarı tehlikeler içeriyor

Endonezya Parlamentosu’nda muhafazakarların önerdiği; kadınların evde kalmasını ve eşlerine biat etmelerini zorunlu kılacak bir ‘aile esnekliği’ tasarısı, kadınların mevcut durumunu daha da kötüleştirmeye yol açan bir tasarı.

421 ayrımcı bölgesel tüzük var

Endonezya Ulusal Kadına Yönelik Şiddet Komisyonu’na (Komnas Perempuan) göre, 2009-2018 yılları arasında kadınları hedef alan 421 ayrımcı bölgesel tüzük vardı. Bu tüzük kıyafet kuralları, sokağa çıkma yasağı ve kadınlara odaklanan diğer kısıtlamalardan oluşuyor. Ulusal yasalarla çelişen bölgesel yasaların yazılmasına izin verilmemesine rağmen izleme eksikliği, bölge hükümetlerinin herhangi bir muhalefet olmadan bu tür ayrımcı yasaları uygulamasına izin veriyor.

Eşitlik değerlerine saldırı

Banjar, Bulukumba, Dompu ve North Hulu Sungai gibi bölgeler kadınlara kamusal alanlarda başörtüsü takmaları talimatını veriyor. İtaat edenler, idari veya sosyal yaptırımlarla cezalandırılabilirken, diğerleri kamuoyu önünde kırbaçla cezalandırılıyor. Bölge yöneticileri,  türban takan Müslüman kadınların kendilerini tecavüz ve cinsel istismardan koruduğunu iddia ediyor, fakat gerçekte, yasa sadece kadınların cinsel saldırılardan suçlu bulunmaları için gerekçe sunuyor.

Önerilen tasarı sadece toplumsal cinsiyet eşitliği değerlerine meydan okumakla ve Endonezyalıların özel alanlarını da ihlal etmekle kalmıyor, aynı zamanda ekonomik büyümeyi engelliyor.

Ülke anayasasıyla çelişiyor

‘Eşler, dini normlar, sosyal etik ve yürürlükteki yasalara uygun olarak bireysel rollerini yerine getirmekten sorumlu” şartını içeren ve ailenin geçimini sağlayan tek kişinin erkek eşin rolü olduğunu ve eşin rolünü ev alanıyla sınırlandıran yasa teklifinin kabul edilmesi durumunda, ulusal bir etkiye sahip olacak. Oysa Endonezya Anayasası’nın 27. maddesi, istisna olmaksızın tüm vatandaşlar için eşitlik ilkesini kabul ediyor. Tasarının, halihazırda ayrımcı olan bölgesel tüzüklerin uç noktalara taşınması anlamına geliyor.

Mevcut engeller göz önüne alındığında, Endonezya kadınlarına bu güvencesiz dönem boyunca kendilerini desteklemek için ihtiyaç duydukları koruma sağlanacak gibi görünmüyor.

CAKARTA