Galatasaray'daki ablukaya tepki

• Kayıp yakınlarının Galatasaray Meydanı’nda açıklama yapmalarının engellenmesine karşı AYM’nin "ihlal" kararını verdiğini hatırlatan Cumartesi Anneleri, karara rağmen ablukanın kalkmamasına tepki gösterdi. 

Cumartesi Anneleri, 700. haftadan itibaren eylemlerinin engellenmesine karşı başvurdukları Anayasa Mahkemesi'nin (AYM) verdiği "hak ihlali" kararına ilişkin İnsan Hakları Derneği (İHD) İstanbul Şubesi'nde basın toplantısı düzenledi. Çok sayıda hak savunucusunun katıldığı toplantıda basın metnini, 1995'te sivil polisler tarafından gözaltında kaybettirilen Fehmi Tosun’un kızı Besna Tosun okudu. Eylemin 700. haftadan itibaren yasaklanmasının evrensel hukuka ve anayasaya aykırı olduğunu belirten Tosun, “Bu iddialarla yargı makamlarına başvurduk. 23 Şubat 2023'te Resmi Gazete’de yayımlanan ‘2019/21721’ başvuru numaralı Anayasa Mahkemesi (AYM) kararına kadar bu haklı itiraz ve taleplerimiz görmezden gelindi” dedi. Tosun, Beyoğlu Kaymakamlığının AYM’ye verdiği savunmada eylemlerinin yasaklanmasına “bildirimde bulunmadılar” ve “suç işlenmesinin engellenmesi, kamu düzenin bozulması, başkalarının haklarının korunması gibi zorlayıcı şartların varlığı” gerekçelerini öne sürdüğünü aktardı. Tosun, AYM’nin söz konusu gerekçeler arasında bulunan “bildirimde bulunmadılar” gerekçesine dair, “Yapılmak istenen etkinlik, yaklaşık yirmi dört yıl boyunca belirli zaman ve yerde yapılmakta olup idarenin bu etkinliğin yapılacağına ilişkin olarak önceden bilgisi olmadığı söylenemez” değerlendirmesi yaptığını ifade etti. 

Tosun, AYM’nin “zorlayıcı şartlar nedeniyle yasaklama yoluna gidildiği” iddiasını geçersiz saydığını ifade etti. Tosun, AYM kararında söz konusu maddeye dair de, “(…) idare, yasaklama kararında kamu düzeni bozulması, bozulma tehlikesi veya başkalarının haklarının korunması gerekliliği gibi zorlayıcı şartlar olduğunu ortaya koymamıştır. İzah edilen sebeplerle idarenin etkinliği yasaklama kararı için dayanak gerekçelerinin haklı ve ikna edici olduğu söylenemez” denildiğini kaydetti.  

Kaymakamlığa açık görev

Tosun, AYM’nin “başvurucunun da içinde yer aldığı grubun kaybolan yakınlarının bulunması ve kamuoyunda farkındalık yaratılması amacına yönelik oturma eylemi ve basın açıklaması yapmak istemesi demokratik bir toplumda saygı ile karşılanmalıdır” değerlendirmesine vurgu yaparak, “Kararın bir örneğinin yeni ihlallerin önlenmesi için Beyoğlu Kaymakamlığı’na gönderilmesine karar veren AYM, böylece Cumartesi Anneleri'nin Galatasaray Meydanı’nda sürdürdüğü eylemin ‘hukuka uygun’ olduğunu bildirerek, engellenmemesi konusunda Beyoğlu Kaymakamlığı açık bir ödev yükledi” diye konuştu. 

Anayasa ihlali

Anayasa’nın 153. maddesinde yer alan “Anayasa Mahkemesi karaları kesindir” ifadesini hatırlatan Tosun, "AYM kararından sonra idarenin, Galatasaray yasağında ısrar etmesi Anayasa’yı kasten ihlal etmek anlamı taşımaktadır" dedi.  

Yarından itibaren kayıp yakınları olarak ilgili makamların AYM kararına kayıtsız, şartsız uyma yükümlülüklerini yerine getirmeleri için girişimlerde bulunacaklarını belirten Tosun, keyfi yasaklamalara son verilmesi gerektiğini ifade ederek, Galatasaray Meydanı’ndaki ablukanın kaldırılması çağrısında bulundu.

Hak ihlali tescilidir

Tosun’un ardından konuşan Gözaltında Kayıplara Karşı Komisyonu Üyesi Maside Ocak ise Galatasaray Meydanı’nın ablukaya alınmasıyla suç işlendiğini söyleyerek, şunları dile getirdi: “Yasaklama kararı sadece bir ihlal değil, aynı zamanda şu ana kadar söylediğimiz hak ihlallerinin de tescilidir. 700. haftadan bu yana bizim meşruluğumuzu tartışan, elinde kalem vicdanında silah taşıyanlar bilmeli ki meşruluğumuzu hiç kimse zedeleyemez.” İSTANBUL