• Tüketici Güven Endeksi, Kasım’da 71,1 ile 2004’ten bu yana en düşük seviyesine indi.

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) ve Merkez Bankası (TCMB) iş birliğiyle hazırlanan Tüketici Güven Endeksi’nin Kasım 2021 verileri, endeksin 2004’ten bu yana en düşük seviyeye gerilediğini ortaya koydu.

Tüketici Güven Endeksi, Kasım’da bir önceki aya göre yüzde 7,3 oranında azaldı. Ekim’de 76,8 olan endeks, Kasım’da 71,1’e geriledi. Tüketici Güven Endeksi’ndeki düşüşün nedenlerine bakıldığında, hanenin maddi durum beklentisi, genel ekonomik durum beklentisindeki bozulmaların etkili olduğu görülüyor.

Geçen 12 aylık döneme göre mevcut dönemde hanenin maddi durumu endeksi Ekim’de 60,7 iken, Kasım’da yüzde 7,5 oranında azalarak 56,1 oldu. Gelecek 12 aylık döneme ilişkin hanenin maddi durum beklentisi endeksi Ekim’de 75,6 iken, Kasım’da yüzde 8,8 oranında azalarak 68,9 oldu.

Gelecek 12 aylık döneme ilişkin genel ekonomik durum beklentisi endeksi Ekim’de 74,2 iken, Kasım’da yüzde 8,1 oranında azalarak 68,2 oldu.  ANKARA

 

Kur farkı borcu zıplattı

Hazinenin borcu, TL’nin dolar karşısında değer kaybetmesiyle bir ayda 430 milyar TL’nin üzerinde artış sağladı.

Halkların Demokratik Partisi (HDP) Grup Başkanvekili Meral Danış Beştaş, Meclis’te basın toplantısı düzenledi. AKP Genel Başkanı ve Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın “Enflasyon sebep faiz sonuç” sözlerini hatırlatan Beştaş, şunları söyledi: “Bu çok büyük maliyetlere sebep olmaya devam ediyor. Bir yılda Türk Lirası yüzde 40 değer kaybetti. Hazinenin borcunun yüzde 58’i döviz cinsinden; doların artmasıyla borucu bir ayda 430 milyar TL’nin üzerinde artış sağladı. Dövizin artmasıyla önümüzdeki aylarda enflasyonun en az yüzde 15 artacağı da kesinleşmiş oldu. Asgari ücret 340 dolardan 240 dolar seviyelerine düştü. Asgari ücret vergiden muaf net 5 bin TL olsun, dedik. 2022 bütçe görüşmelerinde buna dair verdiğimiz önergelerin hepsi reddedildi. Bu rakamın bir kuruş altında bile emekçilerle pazarlık yapılamayacağını belirtiyoruz.”

Anayasaya aykırı bütçe

 Meclis’te 2022 yılı bütçe görüşmelerinin İçişleri Bakanlığı bütçesiyle devam ettiğini hatırlatan Beştaş, “Bu bütçe, aslında yangından mal kaçırırcasına görülen bir bütçe. Kesinlikle 2022 bütçesi anayasal temelden yoksundur. Batan bir ülkenin çöken bir ekonomisinde savaşa ve ranta

İktidar vakıflarına ayrıcalık

Bu hafta Meclis gündeminde komisyona gelen enerjiye ilişkin  torba kanun teklifine işaret eden Beştaş, şunları paylaştı: ”21 değişik kanunda değişiklikler öngörüyor. Örneğin herhangi bir sosyal güvenlik kurumundan emeklilik ya da yaşlılık aylığı alanlardan münhasıra bütçeden yardım alan kuruluşlarda görev alanların bu aylıkları kesilecek. Bu genel kural ama istisna getirmişler. Emeklilik almaktayken Maarif Vakfı, Yunus Emre, Türk Kızılay Derneği, Yeşilay Cemiyeti’nde görev alanların aylıkları kesilmeyecek. Daha önceki borçları da SGK’dan silinecek. Yani bu derneklere üyeyseniz siz iki maaşı birden alabilirsiniz, diyorlar. Hangi yakınları hangi bağla bu kurumlarda çalışıyorlar bunu çıkıp açıklasınlar.

Bazı limanlar ihalesiz uzatılıyor

Diğer önemli bir düzenleme bazı limanların süresi ihalesiz uzatılıyor. Katarlı şirket Antalya limanını işletiyor, daha 7 yıl var ama 19 yıl daha bu süreyi uzatıyorlar. Hala iktidardayken giderayak bu süreli uzatıyor hesapları var. Neden bu limanların süresi uzatılıyor? Açıkçası burada uyuşturucu trafiğinin etkisinin olmadığını hiç kimse söyleyemez. Mersin limanının süresi uzatılıyor. Kokain trafiğinde Mersin limanının rolünü biliyoruz. Yine İzmir- Venezuela arası uyuşturucu trafiği kamuoyuna yansıdı. İzmir limanın da süresi uzatılıyor. İşte Türkiye neden gri listeye giriyor. İşte suç işleme merkezliği bu şekilde işliyor. Bu yeni kanunu yakından takip edip muhalefetimize devam edeceğiz.

21 milyarı geri ödeyin

Yeni kanunda TRT katkı payının çıkarılması da teklif ediliyor. Bugüne kadar alınan katkı paylarını vatandaşa geri ödeyin. 11 yıllık fatura toplamı 20 milyar 812 milyon 635 bin TL. Bunu da geri ödeyin. Bu arada TRT, AKP’nin özel televizyonu. Onların propagandası dışında bir şey yapmıyor.”

 

TL’nin çeyreği gitti

Faizlerin düşürülmesinin ardından hızlı artan dolar/TL kuru yüksek seyrini koruyor. Türk Lirası, TCMB’nin ilk faiz indirimi sinyalini verdiği Eylül ayı başından bugüne yüzde 26,2 değer kaybetti.

Merkez Bankası (TCMB) yüzde 20’ye yakın seyreden yüksek enflasyona ve TL’de art arda gelen sert değer kayıplarına rağmen faiz indirimlerine geçen hafta 100 baz puan ile devam ederken, gelecek ay bir faiz indirimi daha yapabileceğine işaret etti. Geçen hafta 11,32 seviyesine kadar yükselen dolar/TL, dün sabah güne 11,24’le başladı. Eylül’den bu yana 400 baz puan faiz indirimi yapan TCMB’nin indirimlere devam edeceği sinyalini de vermesi TL’deki değer kaybının ana nedeni konumunda.

Gelişmekte olan ülke para birimleri bu dönemde dolardaki küresel güçlü seyir nedeniyle değer kaybetse de TL’deki kayıp açık ara daha fazla oldu. TL, TCMB’nin ilk faiz indirimi sinyalini verdiği Eylül başından bugüne yüzde 26,2 değer kaybetti.

Türkiye’nin 5 yıllık CDS’leri ise Cuma günü 445/451 baz puan ile Ekim sonunda tırmandığı 470 baz puan seviyesine yaklaştı.

Hükümet bir süredir halkın fakirleşme hissini azaltmak adına harcanabilir geliri yükseltecek tedbirleri değerlendiriyor. Bunlar arasında asgari ücrete yapılacak yüksek oranlı artış da yer alıyor. Bunun ötesinde bütçe açığını artıracak EYT gibi bir çok gelişme de değerlendiriliyor.