Üyelerinin tamamı kadın: DİNGO

• Farsça’da halk arasında, yeni yürümeye başlayan bebeğin sallantılı hareketlerine “dingo” deniyor. İran’da kitlelere ulaşmaya çabalayan kadın müzik grubuna bu ismin verilmesi de durumu daha anlamlı kılmış.

Kadınların sahnede halka açık şarkı söylemesinin yıllardır yönetim tarafından dini ve kültürel sebeplerden dolayı uygun görülmediği İran’da, kadın şarkıcılar seslerini daha fazla duyurmaya başladı. Üyelerinin tamamı kadın olan “Dingo” isimli müzik grubunun mücadelesi ise AFP’nin haberine konu oldu.
Farsça’da halk arasında, yeni yürümeye başlayan bebeğin sallantılı hareketlerine “dingo” deniyor. İran’da kitlelere ulaşmaya çabalayan kadın müzik grubuna bu ismin verilmesi de durumu daha anlamlı kılmış.
Sözleri eski folklorik şarkılardan gelen “bandari” müziği çalan grubun İran’daki mücadelelerini konu alan hikayesi, ülkedeki kadın hareketlerine ışık tutacak nitelikte. 2016’da iki kadının İran sahillerinde yaptığı konuşmalardan yola çıkarak kurduğu bu müzik grubu, kadın-erkek karışık bir izleyici kitlesine yönelik ilk konserini İran’ın Şiraz şehrindeki 2018 Ud Festivali’nde verdi. Bu tarzdaki en son konserleri ise geçen sene gerçekleşti.

‘Sanki görüldüğümüzü hissettim’

Grupta ud çalan Nuşin Yusufzade, ülkede kadın ve erkek dinleyicinin bir arada olduğu bir konser verebilmenin heyecanını şöyle dile getiriyor: “Sanki sonunda toplumun yeni bir parçası tarafından görüldüğümüzü hissettim. Sarfettiğimiz tüm çabaların karşılığını aldık“.
Dingo’nun davulcusu Fazih Muhsini, normal şartlar altında erkek izleyiciler önünde şarkı söyleyemediklerini ancak bu tür festivallerin kendileri için tüm kitlelere ulaşmak adına harika fırsatlar doğurduğunu vurguladı. 

Kadın sesi haram sayılıyor

Kırk yılı aşkındır katı İslami rejim altında yönetilen İran’da kadınların halka açık alanlarda şarkı söylemesi halen alışıldık bir olgu değil. Her ne kadar bu durum, belirli bir kanun tarafından yasaklanmış olmasa da İranlı birçok din görevlisi ve dini kuruluş kadınların şarkı söylemesini “haram” olarak nitelendiriyor. Bunun sebebi ise kadın sesinin erkekler için tahrik edici olduğuna ve ahlaksızlığa sebep olacağına inanılması. Bu kapsamda İran’ın Şii ruhban sınıfınca seküler müzik, İslam dini ile bağdaşmayan bir eğlence aracı olarak görülüyor. 

Hala engeller var

1979 devriminde seküler müzik türüne uygulanan yasak, günümüze kadar belirli aşamalarla kaldırılmaya başlandı. İlk önce İran-Irak Savaşı’nda askerlerin motivasyonunu yükseltmek için “devrim müziklerine” izin verildi, daha sonra ise geleneksel İran müziği Batı kültürüne karşı mücadele için yönetim tarafından desteklendi. 2013’te aşırı muhafazakar eski İran lideri Mahmud Ahmedinejad yerine nispeten daha ılımlı Hasan Ruhani’nin iktidara gelmesiyle ise müzikli etkinliklerin düzenlenmesi daha kolaylaştı. Buna rağmen müzikteki cinsiyet eşitliği ve seküler müzik önünde birçok engel mevcut. İran’ın Kültür ve İslami Rehberlik Bakanlığı olarak bilinen “Erşad” kurumu, kadınların tek başına halka açık konserler vermesini engelliyor. Kurumun müzik departmanında eski direktör olan Seher Teati, “ancak birden fazla kadının koro halinde veya bir kadın ve bir erkeğin birlikte halka açık konser vermesine izin verildiğini” belirtti. Buna göre kadınlar tek başlarına konser verecek ise izleyicilerin yalnızca kadın olması şartı aranıyor. 
İleride seslerini uluslararası alanda duyurmayı hedeflediklerini söyleyen Dingo grubu üyeleri gelecek için umutlu. Çalışmalarının meyvelerini şimdiden alan grup, geçen seneki festivalde jüri ödülünü kazandı.

HABER MERKEZİ