Yoksul ve mutlu

• Bir kişi ne kadar çok paraya sahipse, hayatından o kadar memnun oluyor genelde. Bir ülke ne kadar zenginse, vatandaşları da o kadar mutlu oluyor. Ancak bazı toplumlar bu genel eğilime meydan okuyor. Küçük, izole topluluklarda yaşayan insanlar hayatlarından en zengin ülkelerde yaşayan insanlar kadar memnun olabiliyor.

TİJDA YAĞMUR

Solomon Adaları'nın Roviana ve Gizo bölgelerinde yaşayan Melanezya halkı dünyanın en yoksul halkları arasında. Balıkçılık ve çiftçilik yaparak ihtiyaçlarını karşılayan bir yaşam tarzı sürdürüyorlar. İşlenmiş gıdalar satın almak ya da çocuklarının okul ücretlerini ödemek için zaman zaman yerel pazarda mallarını satıyorlar. Modern yaşamın lükslerini - akıllı telefonlar, internet, televizyon, hafızalı köpük şilteler - bulmak zor. Ancak bu maddi açıdan basit varoluşa rağmen Melanezyalılar, düzenli olarak dünyanın en mutluları olarak manşetlere çıkan Finlandiya ve Danimarka sakinlerinden daha yüksek yaşam memnuniyeti ifade ediyor.

Trendlere meydan okuyan toplumlar

Mutluluk araştırmalarındaki en sağlam bulgulardan biri, gelir, zenginlik ve yaşam memnuniyeti arasındaki bağlantı. Bir kişi ne kadar çok paraya sahipse, hayatından o kadar memnun oluyor genelde. Bir ülke ne kadar zenginse, vatandaşları da o kadar mutlu oluyor. Ancak bilim insanlarının şimdi öğrendiği üzere, bazı toplumlar bu genel eğilime meydan okuyor. Küçük, izole topluluklarda yaşayan insanlar - genellikle yerli halklar - hayatlarından en zengin ülkelerde yaşayan insanlar kadar memnun olabiliyor. Ve bunun nedenini bulmak hepimize fayda sağlayabilir.

Zenginlerden daha mutlulular

Proceedings of the National Academy of Sciences'da yayınlanan yeni araştırmaya ilham veren de bu amaç oldu. İspanya'daki Universitat Autònoma de Barcelona ve Kanada'daki McGill Üniversitesi'nden bilim insanları, 18 farklı ülkede bulunan 19 yoksul ve küçük ölçekli toplumun 3000'e yakın üyesiyle anket yapmak üzere dünyayı dolaştı. Gana'daki Kumbungu, Nepal'deki Laprak, Madagaskar'daki Vavatenina ve Chilé'deki Lonquimay gibi birçok ücra yeri ziyaret ettiler. Bu bilimsel seyahat öncelikle iklim değişikliğiyle ilgili daha büyük bir proje içindi, ancak araştırmacılar aynı zamanda deneklerin yaşam memnuniyetini de değerlendirdi.

Araştırmacılar, "İncelediğimiz 19 küçük ölçekli toplumda bildirilen ortalama yaşam memnuniyeti 10 üzerinden 6,8; üstelik bu yerlerin çoğunun tahmini yıllık parasal geliri kişi başına 1000 ABD dolarından az. Bu kadar yüksek yaşam memnuniyeti değerleri genellikle yalnızca kişi başına düşen GSYH'nin yılda 40.000 doları aştığı ülkelerde görülür" diyor.

Peki bu toplumların yüksek mutluluk seviyesine sıçraması nasıl açıklanabilir? Küçük ölçekli toplulukları ziyaret eden Batılı antropologlar bu insanların müzik dinlemek, yürüyüşe çıkmak ya da sadece dinlenmek gibi basit aktivitelerden genellikle büyük memnuniyet duyduğunu tespit etmiş. Arkadaşlarla ve aileyle ilişkiler ve sosyalleşme de büyük keyif veriyor. Topluluk üyeleri ayrıca doğada vakit geçirmeye de büyük değer veriyor. Çok sayıda araştırma, bozulmamış doğal yaşam alanlarında olmanın ruh halini, sağlığı ve genel refahı artırdığını gösteriyor zaten.

Para değil daha basit zevkler

Sosyal etkileşim ve doğayı deneyimlemek gibi basit keyiflerin küçük ölçekli topluluklarda yaşam memnuniyetini artırmada büyük bir rol oynamasının olası bir nedeni, bu toplumların çoğunun tamamen parasallaşmamış olması. Aynı Barselona ve McGill ekibinin üyeleri daha önceki araştırmalarında diğer küçük toplumları ziyaret etmiş ve kolektif refahlarını karşılaştırmışlar. Paranın daha büyük bir rol oynadığı topluluklarda, bildirilen mutluluk faktörlerinin değiştiğini bulmuşlar: İnsanlar doğayla temas halinde deneyimsel faaliyetlerden keyif almak yerine sosyal ve ekonomik faktörlere öncelik vermeye başlamış. Onlar için, hayatın basit zevklerinden ziyade para mutluluk getiriyormuş.

Bu çalışmanın araştırmacılarına göre temel çıkarım, yaşam memnuniyetinin "genellikle yüksek parasal gelirle ilişkilendirilen yüksek maddi tüketim oranlarını gerektirmemesi." Yani insanlar, barınma, gıda ve güvenlik gibi temel ihtiyaçları karşılandıktan sonra, çevrelerindeki insanlarda ve yerlerde neşe bulabiliyor.