• Üretici fiyat endeksi (ÜFE) verilerinin açıklanmasıyla birlikte akaryakıt, alkol ve tütün ürünlerine uygulanan ÖTV tutarlarına 6 aylık ÜFE oranında zamlanması bekleniyor.

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) 6 aylık ÜFE’nin yüzde 25,60 olduğunu açıkladı. Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın elinde otomatik zamları uygulayıp uygulamama konusunda yetki bulunuyor. Vergi Uzmanı Dr. Ozan Bingöl, sosyal medya hesbaı X'ten yaptığı paylaşımda, bir litre alkoldeki ÖTV tutarının 1062,62 TL'ye çıktığını açıkladı. Bingöl, "Bundan birkaç gün önce yasa dışı bahisle mücadele bahanesiyle şans oyunları vergisi yarı yarıya indirilirken, kaçak alkolle mücadele ve insan hayatı pek önemsenmiyor olsa gerek. Bir litre alkolde 845,96 TL olan ÖTV tutarı bugün itibarıyla 1.062,62 TL oldu. Bu tutara bir de yüzde 20 KDV eklemeyi unutmayın!"

Benzin ve motorine

TÜİK'in Aralık ayı üretici fiyat endeksi (ÜFE) verilerinin açıklanmasıyla birlikte, akaryakıt ürünlerinin maktu özel tüketim vergisi (ÖTV) tutarlarında son 6 aylık üretici enflasyonu kadar artış oldu. Buna göre, maktu ÖTV tutarları; benzinde 7,52 TL'den 9,44 TL'ye, motorinde 7,05 TL'den 8,86 TL'ye yükseldi. Yüzde 20'lik katma değer vergisi (KDV) de dahil edildiğinde benzine 2,31 TL, motorine 2,17 TL'lik zam geldi. Otogazda ÖTV zammı ise 1 TL oldu.

Seçimlerin ardından 16 Temmuz'da akaryakıt ürünlerinin maktu ÖTV tutarlarında 5'er TL'lik artışa gidilmiş ve maktu ÖTV tutarlarının her 6 ayda bir üretici enflasyonu kadar artırılmasına dair de düzenleme yapılmıştı.  Akaryakıt ürünlerinde de KDV oranı yüzde 18'den yüzde 20'ye çıkarılmıştı. Böylece 16 Temmuz'da benzin ve motorine 6'şar TL'lik dev zam yapılmıştı. 

*****

2024 işçi direnişleriyle geçecek

TÖP Sözcüler Kurulu Üyesi Juliana Gözen, 2023’te başlayan işçi direnişlerinin 2024’te de süreceğini söyledi.

İktidarın uyguladığı ekonomik, siyasal ve toplumsal politikalar, Türkiye ve Kurdistan halklarını yoksulluğa, işsizliğe ve savaşa mahkum ederken, işsizliğin, yoksulluğun kalıcılaştığı bir yılı daha geride bıraktık. Yıl içinde sendikaya üye olan işçiden, maaşının artmasını isteyen işçiye kadar emekçiler, geniş bir saldırıyla karşı karşıya kalırken, açıklanan 12. Kalkınma Planı, Orta Vadeli Plan, asgari ücret ve 2024 bütçesi işçiye daha kötü koşullar olarak geri dönüşün sinyalini verdi.

Yıl içinde Özak'tan Agrobay'a, Trendyol'dan Asır Plast'a kadar hakları için direnen işçiler, karşılarında patronla birlikte iktidarı ve devlet güçlerini de gördü. Yasaklanan eylemler, işçilerin gözaltına alınması bir yana madenden metale, inşaattan depolara kadar direnen işçiler de haklarını kazandı.

MA’ya konuşan Toplumsal Özgürlük Partisi (TÖP) Sözcüler Kurulu üyesi Juliana Gözen, devam eden Özak ve Burda Bebek eylemlerinin yanı sıra yıl içerisindeki Trendyol ve bir dizi direnişte işçilerin hem sisteme hem de patrona karşı mücadele ettiğini söyledi.  Gözen, 2024'te de mücadele dolu bir yıl beklediğini, iktidarın kendisine biat eden bir işçi sınıfı yaratmak istemesinin bunda etkili olacağını belirtti. Gözen, “İktidar, bundan sonra fabrikalarda ücretleri baskılayacak, işten çıkarmaları arttıracak. Satın aldığı sendikayı sana dayatacak. Sendika değiştirmek istediğinde karşında askeri, polisi, patronu bulacaksın. İşçi açısından ya o kölece koşullara biat edeceksin ya da onuruna sahip çıkıp insanca yaşamak isteyeceksin. Bunu istersen de yolun direnişten geçecek. O yüzden 2024 sert geçecek ama direnişlerin birbirine güven vereceği ve kazanımla sonuçlanabilecek bir yola da açık olacak" dedi.

*****

Asgari ücret sıfırlanır

Ekonomist Ahmet Şahinöz, asgari ücretteki artışın enflasyon nedeniyle 4-5 ay içinde sıfırlanacağını belirterek, “İşçiler, 6 ay açlık sınırının altında bir asgari ücretle çalışmış olacaklar” dedi.

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan, 1 Ocak 2024’ten itibaren geçerli olan asgari ücret tutarının 17 bin 2 TL olacağını açıkladı. Aralık ayı açlık sınırını 14 bin 431 TL, yoksulluk sınırını 47 bin TL olarak açıklayan Türkiye İşçi Sendikaları Konfederasyonu (Türk-İş) Başkanı Ergün Atalay ise 2024 yılı için geçerli olan asgari ücret taleplerinin 18 bin TL olduğunu açıkladı. MA’ya konuşan Başkent Üniversitesi’nden Prof. Dr. Ahmet Şahinöz, Türkiye'de asgari ücret düzeyinin ekonomik değil sosyal ve siyasi gerekçelerle belirlendiğini, sağlıklı asgari ücretin enflasyonist ortamda belirlenemeyeceğini söyledi. Şahinöz, “Bugün yüksek enflasyon ortamında asgari ücreti ne kadar arttırırsanız arttırın 3-5 ay sonra eski düzeyine inmektedir. Çünkü yüksek enflasyon asgari ücreti, satın alma gücünü törpülemektedir. Dolayısıyla 3-5 ay sonra elde var sıfır olacak. Bugün enflasyon yüzde 60 oranında. Sene sonu enflasyonunun yüzde 65 düzeyinde olması bekleniyor. Şimdi bu ortamda işçiye sağladığınız yüzde 49’luk zam en fazla 4, bilemediniz 5 ay dayanır. 4-5 ay sonra asgari ücrete yaptığınız zam sıfırlanır” diye konuştu.

Söz konusu enflasyonist ortamda asgari ücretin yılda iki kez belirlenmesi gerektiğine dikkat çeken Şahinöz, şunları kaydetti: “Siz asgari ücreti artırmak için 12 ay beklerseniz, fiyat artışlarının ve enflasyon maliyetini işçi sınıfına ödetirsiniz. İşçinin satın alma gücü 2023 yılına göre yüzde 20-25 düzeyine inmiş olacak. Zaten asgari ücret, artışından 3-4 ay sonra açlık sınırının altında kalıyor. Demek ki işçiler 2024’te en azından 6 ay açlık sınırının altında bir asgari ücretle çalışmış olacaklar.”

*****

Sputnik grevcileri karakola çağrıldı

Sputnik çalışanları, grevlerinin 138. gününde işveren temsilcilerinin şikayeti üzerine polise ifade vermeye çağrıldı.

Türkiye Gazeteciler Sendikası (TGS) 17 Ağustos’ta greve başlayan Sputnik çalışanlarının '2911 Sayılı Toplantı ve Gösteri Yürüyüşü Kanunu'na aykırı olduğunu iddiasıyla ifade vermeye çağrıldığını duyurdu. TGS, yaptığı yazılı açıklamada Sputnik işverenin TGS Yönetim Kurulu ile 8 grevciden şikayetçi olduğunu bildirdi. TGS Genel Başkanı Gökhan Durmuş konuya ilişkin Gazete Duvar'a yaptığı açıklamada, 'Sputnik'te grevin bugün 140. günü. Sputnik çalışanları anayasal bir hak için mücadele veriyor ama işverenin şikayeti üzerine savcılık buradaki hak ihlalini görmeyerek grevcileri ve TGS Yönetim Kurulu Üyelerini ifadeye çağırdı. Şikayete konu olan ise Türkiye Cumhuriyeti Anayasası'nda açık bir şekilde yazan grev hakkının aslında işvereni rahatsız etmesinden kaynaklanıyor. Bu, Sputnik çalışanlarının 140 gündür sürdürdüğü grevi ortadan kaldırmak üzere işverenin yıldırma taktiklerinden birisidir. Elbette boşa düşecek bir şikayettir, çünkü bu grev yasal bir grevdir. Grevci arkadaşlarımızın Sputnik'in iş yerinin önünde duruşları da anayasa ile güvence altına alınmış bir haktır. Bunlar beyhude çabalardır. Sputnik işverenini bu tarz şikayetler ile çalışanları yıldırmak yerine onlara kulak veremeye davet ediyorum" dedi.

*****

Faizde Avrupa lideri

Trading Economics verilerine göre, dünyada en yüksek faiz oranında 4’üncü olan Türkiye, Avrupa’da ise politika faizinin en yüksek olduğu ülke.

Trading Economics verilerine göre; dünyada en yüksek faiz oranına sahip ülke yüzde 130 ile Zimbabwe, ikinci ülke yüzde 100 ile Arjantin, üçüncü ülke yüzde 56,3 ile Venezuela olurken 4. ülke ise yüzde 42,5 ile Türkiye oldu. Avrupa verilerine bakıldığında ise Türkiye yüzde 42,5 ile Avrupa’da politika faizinin en yüksek olduğu ülke olarak kayıtlara geçti.