16 yıl geçti feryatlar kaldı

• Til Izêr ve Siba Şêx Xidir katliamında yakılan tüm feryatlar hala kadınların kulaklarında yankılanıyor. Kadınlar, yeni fermanlara geçit vermemek için öz savunma temelinde örgütlendiğini belirtiyor.

Şengal’in Til Izêr ve Siba Şêx Xidir köyleri sadece 74’üncü Ferman’da değil Saddam Hüseyin rejimi döneminde de birçok can verdi. Saddam, Êzîdîleri Şengal Dağı’ndan indirmek için bu köyleri inşa etti. O dönem inşa edilen köylerin çoğu geniş çöllerde ve korumasızdı.

Korumasız olan bu köyler haliyle sürekli fermanlarla karşı karşıya kaldı. İlk olarak 14 Ağustos 2007’de Til Izêr ve Siba Şêx Xidir köylerinde 4 tırla büyük çaplı patlayıcılar patlatıldı. Bu saldırı sonucunda aralarında kadın ve çocukların da bulunduğu 340 kişi yaşamını yitirdi ve 700 kişi yaralandı.

Söz konusu saldırılar, terör örgütü El Kaide ve Sultan Murat’a bağlı çete grupları tarafından gerçekleştirildi. O dönemde köylerin güvenliği KDP peşmergeleri ve Irak güçlerinin elindeydi.

Siba Şêx Xidir’a giden iki tırdan biri köy sakinleri tarafından durdurularak havaya uçuruldu. Patlamanın etkileri hala devam ediyor. Irak hükümeti ve ABD askerleri tarafından tedavi edilmek üzere bölgeden götürülen yaralılardan bir kısmı halen kayıp.

Til Izêr’den Gozê Reşo ve Nadîra Reşo ile Siba Şêx Xidir’dan Gulê Mêşo, 14 Ağustos'ta yaşadıklarını Jinha’dan Evîn Zenda’ya anlattı.

 

 

‘Til Izer’de kimse kalmadı’

“Yaşadığımız sürece bu acıyı unutmayacağız” diyen Nadîra Reşo, o günü şöyle anlattı: "Saat 07.00 sıralarıydı ve hepimiz işimizle meşguldük, eşim bir şeyler almak için markete gitti. Bir ara gürültü oldu ve hepimiz şok olduk, oğlum ‘eve gidin’ dedi. Kapı pencereleri açtı. Evde sessizdik ve neler olduğunu anlamak istedik. Sonra oğluma dışarı çıkalım dedim. Patlamanın olduğu yerde tanıdıklarımız vardı bu sırada bende kaçıyordum. ‘Til Izer’de kimse kalmadı’ dedim.”

Bazı evlerde 20 şehit vardı

Bu sırada şiddetin etkisiyle birini kanlar içinde gördüğünü ancak yanına gitmeye cesaret edemediğini belirten Nadîra Reşo, “O kadar kan içindeydi ki tanıyamadım. Herkes çocuklarını ve yakınlarını arıyordu. Bazı evlerden 20 şehit oldu. 7 gün boyunca çocuklarımıza yemek yapmadık, çevre köylerden insanlar çocuklarımıza yemek getirdiler, çocuklarımıza baktılar. Hepimiz şehitler ve aileleri için ilgilendik. Yaşadığımız sürece bu acıyı unutmayacağız. Til Izêr’den sağ olduğum sürece dönmeyeceğime dair söz vermiştim ama iki aylığına Sînûn'dan köyüme geldim. Çünkü bizimkiler gelip bize arkadaşlarımızla, halkımızla köyümüze gideceğimizi söylediler. Fermanlara karşı Êzîdîler olarak birleşip kendimizi savunmalıyız” dedi.

 

 

‘Kimse bizi duyamadı’

O günü anımsarken seslerin, feryatların hâlâ kulaklarında olduğunu söyleyen Siba Şêx Xidir Meclisi Eşbaşkanı Gozê Reşo ise, “Kimse bizi duyamadı. İnsanların uzuvları parçalanmıştı bu yüzden hareket edemiyorduk. Patlayan otomobilin parçaları evlerimize, bahçemizin kapılarına ve hepsi evlerin içine düştü. Birçoğu evlerin altında kaldı, birçoğu parça parça şehit oldu” şeklinde konuştu.

Gozê Reşo, aradan çok zaman geçtiği için kimlerin şehit olup olmadığını halen bilmediklerini ifade etti.

 

 

Çok ağırdı…

O dönem köylerin korumasından KDP ve Irak ordusunun sorumlu olmasına rağmen Til Izêr’de 4, Siba Şêx Xidir’da ise 2 TIR’ın patlatıldığını hatırlatan Siba Şêx Xidir Meclisi Eşbaşkanı Gulê Mêşo, halkın fermanın ardından bireysel silahlanma aldığını söyledi.

Fermanda gerilla sayesinde öz savunmayı öğrendiklerinin altını çizen Gulê Mêşo, “O günleri ne kadar anlatsak da ifade edemeyiz çünkü çok ağır bir fermandı. Ama bu fermanda gerillalar sayesinde özsavunmayı öğrendik. Şimdi Êzîdî toplumu, Önder Apo'nun düşüncelerinin ışığında şu sonuca vardık; Kendimizi korumazsak, örgütlenmezsek, birlik ve özerkliğimizi kurmazsak kendimizi fermanlardan koruyamayız. Artık başımızın çaresine bakıyoruz, bir daha bizim hakkımızda ferman kararı verilmesine izin vermeyeceğiz” dedi. ŞENGAL