Afgan kadınların küçük zaferi

• Bugüne kadar topluluk içerisinde kadının adından söz edilmesinin dahi tabu Afganistan'da artık kimlik kartlarına anne isimleri de basılacak.

Afgan kadınların yıllarca süren #WhereIsMyName kampanyaları ardından hükümet, Afgan vatandaşlarının babalarının isimlerinin yanı sıra annelerin de kimlik kartlarına basılacağını söyledi. Bu, bugüne kadar tabu olan kadınların ülkedeki kamusal varlığını normalleştirmeye yönelik bir adım.
Zafer, sembolik olsa bile, Taliban ile güç paylaşımı anlaşması üzerine hükümet müzakerelerinin yaklaşmakta olduğu bir dönemde kadın hakları için küçük bir destek olarak görülüyor. 1990’larda Taliban iktidardayken, kadınları büyük ölçüde evlerine kapattı ve eğitim ve ücretli istihdam gibi temel haklarından mahrum etti.

Kadın düşmanlığı hala derin

Afganistan, Taliban’ın devrilmesinden bu yana geçen yirmi yılda kadınların kamuoyundaki rolünü genişletmede önemli gelişmeler kaydetti. Milyonlarca kadın ve kız çocuğu ülke çapında okullara ve üniversitelere gidiyor ve önemli devlet işlerinde çalışıyor. Ancak aktivistler, dindarlığın haklı gösterdiği bir kadın düşmanlığının hâlâ derin olduğunu ve Taliban’ın kadınlara zorbalığının daha geniş bir sorunun simgesi olduğunu söylüyor.
Halk arasında kadınlarla ilgili eski Afgan tabusu o kadar derinlere iniyor ki, okuldaki çocuklardan biri anne ya da kız kardeşinin adından söz etse, bu bir onursuzluk olarak görülüyor ve kavgaya neden oluyor. Savaşın halen hüküm sürdüğü ve dulların olduğu bir ülkede kadınlar, devlet dairelerinde çocuklarının yasal koruyucusu olduklarını iddia edemiyor, bir erkek olmadan kendi adlarına ticari işlemler yapamıyor. Çoğu kadının mezarında dahi ismi asla yer almıyor.

Kimliklere annenin ismi de yazılacak

New York Times’da geçen habere göre, Ülkenin iki başkan yardımcısından biri olan Sarwar Danish’in başkanlık ettiği Afgan kabinesinin hukuk komitesi, nüfus sayım yasasında anne isminin ulusal kimlik kartına yazılması için bir önerinin Salı günü yapılan bir komite toplantısında onaylandığını söyledi. Değişiklik için hala meclisin onayı ve cumhurbaşkanının imzası gerekirken, cumhurbaşkanı yardımcısının bir sözcüsü, bu adımların sorunsuz olmasını beklediklerini söyledi.
Sözcü Mohamed Hedayat, “Değişiklik kimliğin tanımını değiştiriyor; yeni kimlik kişinin adı, soyadı, babasının adı, annesinin adı ve doğum tarihinden oluşacak. Eski kimlik tanımlamasında, annenin adı kimliğin bir parçası değildi”diye konuştu.
Kadınların başını çektiği hak aktivistleri yıllardır sosyal medyada #WhereIsMyName? adlı bir hashtag kampanyası yürütüyordu. Kampanya kamuoyu nezdinde hızla zemin kazanmıştı.

KABİL