• Yeni Göç ve İltica Paktını görüşen Avrupa Parlamentosu anlaşmayı 300’e karşı 270 oyla kabul etti. Ana akım siyasetin  başarı olarak gördüğü karar için insan hakları aktivistleri tam bir hayal kırıklığı “Anlaşma Öldürür” diyor. 

Avrupa Birliği'nin göç politikasına ilişkin hazırladığı kapsamlı yeni Göç ve İltica Paktı’nı oluşturan 10 yönetmelik ve direktif, zorlu müzakereler ardından, AP milletvekilleri tarafından görüşülerek kabul edildi. Pakt ay sonunda üye ülkeler tarafından onaylanarak yürürlüğe girecek. Tam olarak uygulanması ise bir kaç yılı alabilir.

Avrupa Parlamentosu seçimlerine iki aydan kısa süre kala onaylanan yeni Göç ve İltica Paktı, özellikle AB’de güçlendirilmiş sınır kontrolleri, yeni sınır prosedürleri ve AB üyeleri arasında göçmenleri zorunlu paylaşma gibi, sığınmacıların Avrupa topraklarına gelişiyle ilgili yeni kurallar ve önemli değişiklikler içeriyor.

Anlaşma öldürür

Anlaşmaya karşı çıkan aktivistlerin Genel Kurul izleme bölümüne girmeyi başarması ile kısa bir kesinti yaşayan görüşmeler akşam geç saatlerde tamamlandı. Anlaşma hükümlerini 100’den fazla STK kınarken, izleme bölümüne girmeyi başaran aktivistler oylama sırasında “Anlaşma öldürüyor, hayır oyu kullan" sloganları attı.

AP’de grubu bulunan radikal sol ve aşırı sağ milletvekilleri Göç ve İltica Anlaşması’na karşı oy kullandı, bazı sol gruba mensup milletvekilleri de çekimser kaldı. Anlaşma için üç büyük grup sağcı Avrupa Halk Partisi, Sosyalist Grup ve liberaller Renew grubu oy kullandı.

Avrupa Parlamentosunda bulunan aşırı sağ fraksiyonlar paktın getirdiği tedbirleri yetersiz bularak sınırdışıların sıradanlaştırılmasını savunuyor. Sosyalist, Liberal ve sol gruplar anlaşmanın insan haklarını yeterince dikkate almadığından hareketle aleyhte oy kullandı.

6 yaşındaki çocuktan da parmak izi

Anlaşma ile Avrupa Birliği ülkelerinin, Güney Avrupa ülkeleri üzerindeki baskının hafifletilmesine katkıda bulunmasını sağlayacak "zorunlu dayanışma" sistemi.

Avrupa Komisyonu'nun temel haklar, refakatsiz çocuklar, veri gizliliği, mali katkılar, gözaltı süreleri ve ulusal güvenlik gibi sayısız konuyu içeren yüzlerce sayfalık iddialı teklifi yasama sürecini yavaşlatmıştı. 

300’e karşı 270’le kabul

Avrupa Parlamentosu ve AB Konseyi, 20 Aralık'ta üç yıl süren uzun müzakerelerin ardından göç politikasını reforme etmek üzere beş başlıkta anlaşmaya varmıştı. AP bu uzlaşmayı çarşamba günü, muhalefet nedeniyle başlangıçta beklenenden daha az bir farkla da olsa onayladı. Beş madde ortalama 300 lehte ve 270 aleyhte oy aldı.

Protestocuların AP üyelerine kağıt uçaklar fırlatması ve "Bu anlaşma öldürür, hayır oyu verin!" sloganları atması nedeniyle oylama birkaç dakika gecikti.

Ana akımın seçim hazılığı

Paktın onaylanmasıyla rahat bir nefes alan ana akım partiler, haziran ayında düzenlenecek Parlamento seçimleri için yürüttükleri kampanyada bu reformla övünmek istiyor ve bunun Avrupalılara "AB'nin hizmet verdiğini" göstereceğine inanıyor. Ancak reformun beklentileri karşılayıp karşılamadığı sorusunun yanıtlanması zaman alacak zira yasaların tam olarak yürürlüğe girmesi yaklaşık iki yıl sürecek.

Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen oylama sonrası, reformun sınır güvenliğini arttırarak, iltica prosedürlerini hızlandırarak ve kötü niyetli uygulamaları engelleyerek "tüm Avrupalılar için gerçek bir fark" yaratacağını söyledi. BRÜKSEL

 

* * * 

Beş maddenin içeriği

Tarama Yönetmeliği, bir sığınmacının profilini hızlı bir şekilde incelemek ve uyruk, yaş, parmak izi ve yüz görüntüsü gibi temel bilgileri toplamak için bir ön giriş prosedürü öngörüyor.

Değiştirilen Eurodac Yönetmeliği, tarama sürecinde toplanan biyometrik kanıtları depolayacak büyük ölçekli bir veri tabanı olan Eurodac'ı güncelliyor. Veri tabanı, başvuruları saymak yerine başvuru sahiplerini sayacak ve aynı kişinin birden fazla talepte bulunmasını önleyecek. Parmak izi toplamak için asgari yaş 14'ten 6'ya düşürülecek.

Değiştirilen İltica Prosedürleri Yönetmeliği (APR), başvuru sahipleri için iki olası adım belirliyor: Uzun süren geleneksel iltica prosedürü ve en fazla 12 hafta sürmesi planlanan hızlı sınır prosedürü. Hızlı sınır prosedürü, ulusal güvenlik için risk oluşturan, yanıltıcı bilgi veren ya da Fas, Pakistan ve Hindistan gibi tanınma oranı düşük ülkelerden gelen göçmenler için geçerli olacak. Bu göçmenlerin ülke topraklarına girmelerine izin verilmeyecek ve bunun yerine sınırdaki tesislerde tutularak "yasal bir giriş yapmama kurgusu" yaratılacak.

Sığınma ve Göç Yönetimi Yönetmeliği (AMMR), üye ülkelere göç akışını yönetmek için üç seçenek sunan bir "zorunlu dayanışma" sistemi kuracak: Belirli sayıda sığınmacının yerini değiştirmek, yer değiştirmeyi reddettikleri her bir başvuru sahibi için 20 bin euro ödemek veya operasyonel desteği finanse etmek.

Kriz Yönetmeliği, 2015-2016 krizinde olduğu gibi ani ve kitlesel bir mülteci gelişi ya da COVID-19 salgını gibi mücbir sebepler nedeniyle bloğun sığınma sistemi tehdit edildiğinde devreye girecek istisnai kurallar öngörüyor. Bu durumlarda, ulusal makamların daha uzun kayıt ve gözaltı süreleri de dahil olmak üzere daha sert tedbirler uygulamasına izin verilecek ve Komisyon'a ek "dayanışma" tedbirleri talep etme yetkisi tesis edilecek.