Bir sürgün anlatısı: Lanetli Yıllar

• 1915’te Ermenilerin Halep, Musul ve Derazor’a “zorunlu” sürgünü için çıkarılan ve “Tehcir Kanunu” esas olarak büyük bir halk kitlesinin imha kararıydı. Yervant Odyan da sürgünü ve ölümün soğuk yüzünü görüp sağ kalanlar arasındaydı. 1919’da sürgünden döndükten sonra tefrika halinde yayımladığı Lanetli Yıllar, Ermeni halkının yaşadıklarına ve imha politikalarına birebir tanık olmuş bir yazarın, yalın, çıplak anlatısıdır.  

1915’te Ermenilerin Halep, Musul ve Derazor’a “zorunlu” sürgünü için çıkarılan ve “Tehcir Kanunu” esas olarak büyük bir halk kitlesinin imha kararıydı. Halkın geri kalanı için olduğu gibi Ermeni entelektüeller için de bu dönem, tehcirin ilk günlerinden başlayarak büyük bir yıkımı ve pek çokları için kaçınılmaz ölümü getirdi. 

Bu insanların sadece küçük bir kısmı çöllerden sağ kurtulabildi. Ermenicenin Hagop Baronyan’la birlikte en ünlü hiciv yazarlarından biri olarak tanınan Yervant Odyan da sürgünü ve ölümün soğuk yüzünü görüp sağ kalanlar arasındaydı.

İstanbullu bir yazar, yayıncı ve gazeteci olan Odyan, üç buçuk yıl gibi uzun bir süre boyunca soykırımı tüm şiddetiyle yaşadı.

1919’da sürgünden döndükten sonra tefrika halinde yayımladığı Lanetli Yıllar, Ermeni halkının yaşadıklarına ve imha politikalarına birebir tanık olmuş bir yazarın, yalın, çıplak anlatısıdır. 

Sürgün zulmünü Odyan’ın kendine has üslubu ve bakış açısıyla yansıtan bu çalışma, sunuş yazısında Krikor Beledian’ın da belirttiği üzere soykırım hatıratı yazınının çok önemli bir parçasıdır. Aras Yayıncılık ve Kor Kitap ortaklığıyla yayımlanan Lanetli Yıllar, ölüme direnmenin yollarını, şiddet ve katliam mekanizmasını mercek altına aldığı önemli bir eser. İSTANBUL