• Türkiye’ye sınır dışı edilme riski altındaki Mehmet Çakas’ın İtalya’daki avukatı Lucia Gennari, “İtalya’daki iltica süreci hala aktif, Türkiye’ye sınır dışı edilemez” dedi. Almanya’daki avukatı Dr. Björn Elberling de Almanya’nın “iade ilkesiyle İtalya’yı ekarte etmek” istediğini söyledi.

GÖZDE GÜLER

Sınır dışı tehdidi altındaki Kürt siyasetçi Mehmet Çakas için kritik günlere girildi. İtalya’nın iade ettiği Çakas’ın 28 Ağustos’ta Almanya’dan Türkiye’ye sınır dışı edilme riski var. Kararın iptali ve Çakas’ın Almanya ya da İtalya’da adil bir iltica prosedürüne tabi olması için hem Almanya hem de İtalya’da bir süredir kampanyalar yürütülüyor. Bir kamuoyu yaratılmış olsa da henüz Çakas’la ilgili yetkili makamlardan atılmış somut adımlar yok.

Almanya'da hakkında 129b maddesi kapsamında 2 yıl 10 ay hapis cezası verilen ve Aşağı Saksonya’daki Uelzen Cezaevi’nde tutulan Çakas’ın durumu, Almanya-İtalya-Türkiye arasında ciddi bir hukuki-siyasi krize dönüştü.

Üçüncü bir ülkeye gönderilemez

Çakas’ın Almanya’daki avukatı Dr. Björn Elberling, müvekkilinin İtalya’dan Almanya’ya sadece yargılama amacıyla gönderildiği ve bu teslimin “spezialitätsgrundsatz” yani “iadenin özel niteliği ilkesi” kapsamında olduğunu vurguladı. Bu ilkeye göre iade edilen kişi, üçüncü bir ülkeye iade edilemez. Bunun için iade eden ülkenin açık rızası gerekmekte. Söz konusu ilkeye işaret eden Av. Elberling, “Almanya da Mehmet Çakas’ı üçüncü bir ülkeye, özellikle Türkiye’ye İtalya'nın açık onayı olmadan gönderemez” dedi.

Almanya cezalandırmaya katkı sunamaz

Almanya’daki makamların Türkiye'nin iade talebini daha önce reddettiğini de hatırlatan Av. Elberling şunları söyledi: “Türk makamlarının yaptığı iade başvurusu, Türkiye’de Mehmet Çakas’a verilebilecek ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası nedeniyle reddedildi. Almanya hukuk sisteminde bu ceza insanlık dışı kabul edilir ve hiçbir Alman makamı böyle bir cezaya katkı sağlayamaz.”

Sınır dışı değil, teslim etme!

Almanya’nın yapmak istediği şeyin teknik olarak bir sınır dışı işlemi olsa da pratikte bir “teslim etme” olduğunun altını çizen Av. Elberling, “Sınır dışı adı altında yapılan bu işlem, aslında bir teslim etmedir. Herkes Çakas’ın Türkiye’ye gönderildiği anda tutuklanacağını biliyor. Bu, Almanya’nın iade ilkesiyle İtalya’yı ekarte etmesi anlamına gelir” ifadelerini kullandı.

İtalya’da iltica süreci aktif

Almanya’da iltica başvurusu reddedilen Mehmet Çakas’ın İtalya’daki iltica süreci ise hala devam ediyor. Çakas, Almanya’ya teslim edilmeden önce İtalya’da iltica başvurusunda bulunmuştu. Ancak iltica mülakatına katılamadan Almanya’ya iade edildi. Roma’daki iltica başvurusunda kendisine hukuki destek veren Av. Lucia Gennari, “Müvekkilim iltica mülakatı yapılmadan Almanya’ya gönderildi. Bu nedenle İtalya’daki iltica prosedürü teknik olarak hala devam ediyor. İlgili kurumlara defalarca yazmama rağmen henüz ne bana ne de Çakas’a resmi bir karar iletildi. Bu da dosyanın henüz kapanmadığını gösteriyor. Yetkili iltica kurumuna yeni bir mülakat tarihi belirlemek için başvuruda bulundum” dedi.

Gennari, “İltica başvurusu sonuçlanmadan bir kişinin Türkiye gibi riskli bir ülkeye gönderilmesi, uluslararası hukukta açıkça tanımlanmış olan geri göndermeme (non-refoulement) ilkesinin ihlalidir. Bu ilkenin istisnaları var ancak Çakas’ın durumu bu istisnalardan hiçbirine girmiyor” diye ekledi.

 

Sadece günler kaldı!

Çakas’ın Almanya’daki avukatlarının hem iltica başvurusunun reddine karşı hem de Türkiye’ye sınır dışı kararının iptali için açtıkları davalarda henüz bir gelişme yok. Federal Anayasa Mahkemesi’nin en geç 27 Ağustos’a kadar karar vermesi bekleniyor. Eğer mahkeme sınır dışı kararını durdurmazsa, Mehmet Çakas 28 Ağustos’ta Türkiye’ye gönderilecek. Bu durumda Almanya’nın hem kendi hukukuyla hem de İtalya ile yaptığı uluslararası anlaşmalarla çelişen bir adım atmış olacak.

***

Evi büroya çevirdik

Mehmet Çakas’la dayanışma için Almanya genelinde eylem, kampanya ve temaslar ise sürüyor.  Çakas'ın Kardeşi Sevcan Çakaş, yoğun bir kampanya yürüttüklerini belirterek, “3 Ağustos’tan bu yana evi büroya çevirdik. İtalya ve Almanya’da basın, kurum, kuruluş, milletvekili, kamuoyu yaratmak için her çevreye ulaşmaya çalışıyoruz. Birçok kurum, çevre bu süreçte bizim yanımızda. Girişimler karşılığını da buluyor. İtalya’da hukuk kurumları ve vekillerden, Almanya’daki siyasetçi, sanatçı, insan hakları aktivistlerinden dayanışma mesajları geliyor” dedi.

Herkesin desteğine ihtiyacımız var

Kamuoyu desteğinin önemine vurgu yapan Sevcan Çakaş şu çağrıda bulundu: “Tüm kurumları, Kürtleri, dostları Alman hükümetine, Aşağı Saksonya İçişleri Bakanlığı’na, Almanya hükümetine tepkilerini iletmelerini, sesimize ses olmalarını bekliyoruz. Görüştüğümüz Alman kurum kuruluşları ‘bizim sorumluluğumuzda değil’ diyerek topu birbirlerine atıyorlar. Zaman daraldı, sokaktan diplomasiye her alanda kamuoyu yaratmak için herkesin desteğine ihtiyacımız var.”

Çakas başlangıç, devamı gelir!

Sol Parti Federal Milletvekili Cansu Özdemir ise Alman kamuoyunun Çakas’ın durumuna ilgi gösterdiğini, benzer bir hukuksuzluk örneği olan Maja T. vakası ile karşılaştırmalar yapıldığını belirtti. Maja T. de hukuka aykırı bir şekilde Macaristan’a gönderildi ve şu anda orada cezaevinde ve yargılanıyor. Çakas’ın durumunun emsal niteliğinde olduğunun altını çizen Özdemir, “Çünkü bu bir başlangıç; Mehmet Çakas hukuka aykırı şekilde sınır dışı edilirse bunun devamı da gelecek. En büyük sorun da budur. Bu bir ilk ama son olmayacak. Bu nedenle bunun önü alınmalıdır” uyarısında bulundu.

Almanya’da aşırı sağa kayışa işaret eden Özdemir, “Yeni hükümetin çizgisi tamamen sağa kayış; yani AfD’nin siyasetini kopyalamak. CDU-SPD hükümeti adı altında özellikle Kürtlere yönelik böyle bir yaklaşım gelişiyorsa, acaba AfD bir gün gerçekten hükümeti kurarsa neler olabileceğini şimdiden görebiliyoruz” diye ekledi.

2 bin imza

Öte yandan Çakas’la dayanışma için yürütülen imza kampanyası ise sürüyor. “Çakas’ın sınır dışı edilmesinin derhal durdurulması, Almanya’da adil bir iltica sürecinin yürütülmesi, otoriter rejimlerle iş birliği yerine net bir tavır alınması” talebiyle başlatılan kampanyayı 2000’i aşkın kişi imzaladı.

Aşağıdaki linkten kampanyaya destek verebilirsiniz:

https://www.openpetition.de/petition/online/stoppt-die-abschiebung-von-mehmet-cakas-schutz-fuer-politisch-verfolgte-jetzt