Çocuk Velayeti ve Jugendamt

Merhaba, uzun bir süreden beri Almanya’da yaşıyorum ve Alman vatandaşıyım. Eşimle aramızda yaşanan geçimsizlik yüzünden ayrılmak zorunda kaldım. Boşanmadan sonra uzun süre 13 yaşındaki oğlumla beraber yaşamaya başladım. Ancak zamanla çocuğumla aramda anlaşmazlıklar baş göstermeye başladı. Çocuğum okulda sürekli başarısız ve derslerine ilgisiz olmaya başalayınca öğretmenleri durumu bana bildirdiler. Ellimden geldiğince onunla ilgilenmeye çalıştı, ama başarılı olamadım. Bundan dolayı öğretmeni bu durumu Jugendamt (Gençlik Dairesi) bildirmiş. Jugendamt çocuğumun velayetini mahkeme kararıyla çocuğumuzu benden alarak bakıcı bir Alman aileye verdi. Ancak bundan sonra çocuğumla görüşmeme müsade edilmiyor. Çocuğumun velayetini nasıl geri alabilirim?Kısaca bilgilendirirseniz memnun olurum. (B.K. / Almanya)
***
Sayın okurumuz, burada Almanya’da yaşayan çok sayıda ailemizin de sorunu olan bu konuya genel bir cevap vermeği uygun buluyoruz:
Uzmanlar; annenin de babanın da çocuklar üzerinde farklı etkiler yarattığını belirtiyor. Bir babanın çocuğuna verebilecekleri ile bir annenin verebilecekleri farklıdır. Çocuğun sağlıklı gelişimi için hem annesine hem de babasına ihtiyacı vardır. Çocuğun en çok ihtiyacını duyduğu şeylerin başında anne babasının işbirliği içinde olması ve birlikte karar alabildiklerini görmesi gelir. Ancak aile kurumu kimi zaman beklenildiği gibi yürümemekte ve sonu ayrılıklar kadar gidebilmektedir. Ayrılıklık ve boşanmaların faturasını ençok çocuklar ödemektedir. Böylesine durumlarda çocukların psikolojileri bozulmakta ve günlük hayatın akışına adım uydurmakta zorlanmaktalar. Zamanla bu durum aile içi çatışma ve sorunlara dönüşmektedir. Böyle olunca da çocuklar okulda derslerine yeterince ilgi gösteremekteler. Dolayısıyla başarısız olmaktalar. Buna müdahele için bazen zorunlu olarak Jugendamt (Gençlik Dairesi) devreye girmesi kaçınılmaz olmaktadır.
Alman Gençlik Dairesi (Jugendamt) milliyetine ve kökenine bakmaksızın, çocukların menfaatini korumak ve çocuklarının yetiştirilmesinde ve eğitiminde ailelere, boşanma ve ayrılma durumlarında anne ve babaya yardımcı olmak amacı ile kurulmuş bir devlet dairesidir. Gençlik Dairesi için önemli olan çocuğun menfaatidir. Gençlik Dairesi; çocukların menfaati ile anne ve babanın velayet hakları arasında bir çatışma söz konusu olduğunda, çocuğun menfaatini ön planda bulundurmak zorundadır. Buna rağmen önceden anne ve babaya çocuk eğitimi ve yetiştirilmesi konusunda yardımcı olmakta Gençlik Dairesi’nin görevidir. Ancak bundan bir sonuç alınmadığı zaman son çare olarak çocuğun anne ve babadan alınarak yabancı bir yere yerleştirilmesine karar verilir.
Gençlik Dairesi bu kararı kendi başına verecek durumda değildir. Bunun hukuki boyutunu da dikkate almak zorundadır. Kısaca;
- Gençlik Dairesi’nin tek başına çocuğu aileden alma hakkı ve yetkisi yoktur. Bu yetki sadece ilgili mahkemeye aittir. Çocuk ancak ve ancak mahkeme kararı ile aileden alınabilir.
- Gençlik Dairesi; çocuğun menfaatinin tehlikede olduğu acil durumlarda istisnai olarak çocuğu aileden alsa bile en kısa zamanda durumu mahkemeye bildirmek zorundadır.
-  Çocuğun aileden alınmasını gerektiren durumlarda (bu durumlar genelde çocuğun velayetinin anne ve babadan alınmasını gerektiren durumlardır) Jugendamt mahkemeye durumu bir raporla bildirerek, çocuğun menfaatinin tehlikede olduğunu ve gereken önlemlerin alınmasını talep eder.
- Mahkeme karar vermeden önce anne ve babayı, çocuğu, çocuğa için mahkeme tarafından atanan kişiyi dinler ve ona göre karar verir.
Ancak koşullar değiştiğinde çocuğun velayetinin tekrar anne veya babaya verilmesi için Almanya’da mahkemeye baş vurabilinir. Çocuk Almanya’da yaşadığı sürece, çocuğun menfaatini koruma görevi ve yetkisi devletlerarası anlaşmalara göre çocuğun bulunduğu ülke makamlarına verilir, yani burada yetkili makam Alman mahkemelerindedir.
Alman Gençlik Dairesi (Jugendamt) ile ilgi daha geniş bilgileri önümüzdeki haftalarda buraa vermeye devam edeceğiz.

YEK-KOM Beratungsstelle/
Adres: Graf Adolf Str.
70a,40210 Düsseldorf
hukukyardim@gmx.net
Tel: 0211 830 29 25