Efrîn'de 8 bin insan kaçırıldı

 Efrîn İnsan Hakları Örgütü Sözcüsü İbrahim Şêxo

 Efrîn İnsan Hakları Örgütü Sözcüsü İbrahim Şêxo

  •  Efrîn İnsan Hakları Örgütü Sözcüsü İbrahim Şêxo, Türk devletinin işgali altındaki Efrîn'de iki ay içerisinde en az 120 kişinin kaçırıldığını; işgal boyunca da kaçırılanların sayısının 8 bini aştığını söylyedi. 

Türkiye'nin 20 Ocak 2018’de işgal ettiği Kuzey-Dğu Suriye'nin Efrîn Kantonu'nda yaşanan hak ihlalleri ve ağır insanlık suçları hız kesmeden devam ediyor. Mezarların yıkıldığı, kadınların kaçırıldığı, zeytin ağaçlarının kesilerek ürünlerinin satıldığı, nüfus yapısının değiştirildiği, Kürtçe tabelalar yerine Türkçe tabelaların asıldığı kentte, 18 Mart 2018'den bu yana binlerce insan fidiye için kaçırılıyor. 

Efrîn Kantonu'nda 23 Şubat'ta kent merkezindeki caminin imamı olan Yusif Ebdulezîz Yaqub (67) Mabata ilçesine bağlı Sêmalka köyünde kaçırılıp Rai'deki zindana atıldı. Umerat Mahallesi’nde Mihemed Hisên ve soyadı öğrenilemeyen Şaban adlı yurttaşlar, 24 Şubat’ta Şera ilçesinin Elkê köyündeki evinden Mihemed Mamo Cuma, Cindirês'in Celemê köyünden Şakir Şêxo (36) kaçırıldı. Son dönemlerde Şera'nın Dêr Sewan köyü, Cindirês-Qujîma yolu gibi yerlerde köylülere ait zeytin ağaçları kesilerek satıldı. Efrîn İnsan Hakları Örgütü Sözcüsü İbrahim Şêxo, Efrîn genelinde dört yıldır yaşanan insanlık suçlarını MA'ya anlattı. 

Kürtlerin yerine 450 kişi yerleştirildi

Rusya’nın izniyle 18 Mart 2018'de işgal edilen Efrîn'de her türlü suçun işlendiğini belirten Şêxo, "300 bin insanımız zorunlu göçe maruz kaldı. Kürtler ve Efrîn'in yerli halkı yerine Türkmen, Arap, Filistinlilerden oluşan 450 bin kişi yerleştildi. Efrîn yerlisinin oranı, işgalin ardından yüzde 25'lere indi. Ölüm, kaçırmalar ve yaptıkları katliamlar göz önünde. Şimdiye kadar katledilenlerin sayısı 700'ü buldu. Çocuk, kadınlar da var bunun içinde. 590 kişi de ağır işkencelerden geçirilerek Türkiye'deki cezaevlerine atıldı. 80 kadın onların zulmüne, ahkaksızlıklarına karşı yaşamlarına son vermek zorunda bırakıldı. 70 kadın tecavüze uğradı. Onlarcasına da zorunlu evlilik yaptırıldı. Yaralı olanlar çoktu, elini, gözünü kaybedenler oldu. Çok zor süreçten geçtiler" dedi. 

28 mezarlık yıkıldı

Ezîdî, Sünni din adamlarının bulunduğu 28 mezarlığın yıkıldığını belirten Şexô, doğa katliamının da bölgede devam ettiğini söyledi. Şêxo, 400 bin zeytin ağacının kesildiğini, yüz binlerce dönümün yakıldığını ifade etti. Şêxo, "Cindires ilçesindeki ağaçlık alanlar ile Şiyê ilçesindeki ağaçlar, Hawarê Dağı'ndaki tüm ağaçlar kesildi. Hatta Efrîn'in içinde dahi ağaçlar kesildi. 17 bin zeytin ağacı yakıldı, 20 bin ağaç kökünden söküldü. 75 yeşil alandan 60'ı yıkıldı, kazıldı. Burada kesilen ağaçlar da Türkiye'ye satılmak üzere götürüldü" diye konuştu. 

Zeytinyağı da ganimet

"2018'de 70 bin ton, 2019'da 50 bin ton, 2020'de 90 bin tona yakın zeytinyağı çaldılar" diyen Şêxo, Hemamê köyünden çalınan zeytinlerin Hatay-İskenderun'dan nasıl götürüldüğünün görüldüğünü hatırlattı. Savaş ganimeti olarak çalınan zeytinlerin İspanya'da, Türkiye zeytini gibi satıldığını hatırlatan Şêxo, 2020'de Antalya Ticaret Odası'nın ise 100 bin ton zeytinyağının Amerika'ya götürüp satacaklarını söylediğine dikkati çekti. 

Bölge Türkleştiriliyor

Kürtçeye dönük asimilasyonun Efrîn'de aralıksız sürdüğünü kaydeden Şêxo, şunları söyledi: "Efrîn şehir merkezinde Türk Cumhurbaşkanı'nın posteri asıldı. Türkiye bayrakları kentin her yerine asıldı. Halkın dükkanlarına Türkçe yazılar yazıldı. Pazarlarda Türkçe konuşulması, Türkçe okulların açılması, Kürtçenin yasaklanması  söz konusu. 65 Kürt öğretmen görevinden alındı. Kürt dili kullanılmadığı için biliyoruz ki coğrafik açıdan da baskılar yapıldı. Bilbilê ilçesinin üç köyünün ismi değiştirildi. Gunde Kestale, Hez-el Muxdat, Gurzele Çiya isimleri Türkçeye çevrildi. Hatta Efrîn sokaklarının, alanlarının isimleri değiştirildi. Atarürk ismini koydular. Newroz ismi kaldırıldı. Selahaddin meydanının ismi kaldırıldı. Demografik açıdan çok kapsamlı saldırılara devam ediyorlar."

İki ayda 120 kişi kaçırıldı

Son dönemlerde yapılan kaçırmalara ilişkinde konuşan Şêxo, 2018'den 2022'ye kadar kaçırılanların sayısının 8 bini aştığını söyledi. Yeni yılın ilk iki ayında en az 120 kişinin kaçırıldığını belirten Şêxo, "Kaçırılanlar Efrîn ve Ezaz'daki zindanlarda tutuluyor. Kaçırılanların ailelerinden fidyeler isteniyor. Kaçırılanlar yerlerinden edilip Kürt olmayanlar yerleştiriliyor" dedi. 

Rusya, Suriye ve İran sessiz

Efrîn'de demografinin değiştirilmesi ve işkencenin dört yıldır aralıksız sürdüğünü ifade eden Şêxo, şunları ekledi: "Rusya, İran ve Suriye rejimi de bu saldırılara karşı gözlerini kapatmış durumda. Bu baskı ve işkenceler devam ediyor. Uluslararası kurumlar sessiz kalıyor."   ŞEHBA

paylaş

   

Yeni Özgür Politika

© Copyright 2024 Yeni Özgür Politika | Tüm Hakları Saklıdır.