Gemiyi ilk erkek terk eder
Kadın ve çocukların büyük kısmının kurtulduğu Titanic kazası bir istisna...Yolcu gemisi ‘Costa Concordia’ 13 Ocak 2012’de karaya oturduğunda kaptanının herkesten önce gemiyi terk etmesi şaşkınlık yaratmıştı. Kaptan ‘Gemiyi en son kaptan terk eder’ ve ‘Önce kadınlar ve çocuklar’ gibi kaza anında uyulduğu sanılan kuralları ihlal etmişti. Yolcu gemisinde 3 bin 206 yolcu ve 1023 mürettebat bulunuyordu. Kazada 32 kişi yaşamını yitirdi. 64 kişiyse yaralandı. Yaşamını yitirenlerin 17’si kadındı.
18 kaza incelendi
İsveç bilim insanları 1852’den 2011’e kadar 30 farklı milletten 15.000 yolcuyu kapsayan 18 gemi kazasını inceledi. Ekonomist Michael Elinder ve Oscar Erixson, ‘Herkes Kendi Derdinde: Cinsiyet, Kurallar ve Deniz Kazalarında Hayatta Kalmak’ adıyla yayınladıkları araştırma sonuçlarında deniz felaketlerinde kadın ve çocukların hayatta kalma oranlarının erkeklere göre daha düşük olduğunu kaydetti.‘Önce kadınlar ve çocuklar’ denizcilik kuralı gibi algılansa da araştırmalara göre gerçek böyle değil. Söz konusu ölüm ve yaşam olunca herkes kendini kurtarmaya çalışıyor. Hatta kaptan ve gemi mürettebatı gemiyi ilk terk edenler oluyor. İncelenen kazalarda kaptan ve gemi mürettebatının hayatta kalma oranlarının yüksek olduğu belirtiliyor. Kaptanın gemisini terk etmeyerek yolcuları kurtarmaya çalışması ve gemide organizasyonu sağlaması nadir rastlanan durumlardan.
Titanic ve Birkenhead istisnaydı
Sadece 1912 deki Titanic ve 1852 deki Birkenhead kazalarında kadınlar ve çocuklar öncelikli olarak kurtarıldı. Bu kazalarda kurtarılan kadın ve çocuk yolcu yüzdesi erkeklerinkinden fazla oldu.Araştırma raporunda, Titanic’te ki bulgulardan yola çıkılarak önce kadın ve çocukların kurtarıldığı, erkeklerin büyük bir bölümünün de geri durarak filikaların dönmesini bekledikleri belirtiliyor. Sonuç olarak, kadın ve çocukların yüzde 70’i erkeklerin ise sadece yüzde 20’si kurtarılabildi.
İstisnalar dışında çoğu araştırmada kadınların hayatta kalma şansı erkek yolcuların yarısı kadar. Gemi mürettebatı ise yolculara göre yüzde 18.7’lik kurtulma avantajına sahip.
Buna ek olarak, İngiliz gemilerinde kadınların hayatta kalmaları diğer milletlerin gemi ve mürettebatlarına göre yüzde 13.9 ve 15.3 oranda daha düşük.Elinder ve Erixson araştırma sonuçlarının, hayatı tehdit eden durumlar söz konusu olduğunda insan davranışlarını kavramamıza yardımcı olduğunu ve ortak sosyal kurallara ışık tuttuğunu belirtiyor.
BİANET
