Hesabê qirkerdenan bidê!


Cemiyetê newede ra ronayinê Dêrsim û Komela Dûstê Tertelê Dêrsim, bi wesîleyê 78. serragêra Tertelê Dêrsim û qetilkerdena Pîr Sey Riza de jû damûstayina nişteyî weşîna û nê biyayisan şermezar kerd.
Cemiyetî û Komelî herzewbîn aqibetê ‘cenazeyê Pîr Sey Riza û 6 alwozê ci’ pers kerd.
Damustayin de vajiya ke “seweta ke Tirkiye de qirkerdenê newî nêqewmê, seweta terteleyê Dêrsim, Sêwas, Mereş, Roboskî, Gazî û Girotxaneyan reyna ra rî nêdê, gune dewleta Tirkî qomê Dêrsim, sarê Kurd û hometa Alewî ra efû biwazo.
Gune dewleta Tirk hesabê qetlîaman bido
Herzewbîn vajiya ke gune reîs-cumhurê Tirkiyê Erdoğan goreyê mesûliyeta efû wastena xo hereket bikero. Û hesabê gencê ke Roboskî û Gazî de qetil kerd, bido.”
Damustayinan de hayr anciya hewcedariya rî bi rî ameyina bi tarix ra ser û niya vajiya; “serbestiya heqê mordeman bi ronayena hometa pakî û serbest bena. Seweta Dêrsim, Şengal, Helepçe û Enfal’ê newî nêbê, ma na 15’ê Teşrîne de bi vengekî berz qîr kenime: Cenazeyê Sey Riza û 6 alwozê ci kotî de rê?”
Xoverdayisê Dêrsim ra hetê xosereya demokratik
Hurdî sazgehanê Dêrsim vistî vîr ke tornê Pîr Sey Rizayan veriya 30 serran destci raysiyîna serbestî kerdî û niya vatî; “na serhewedayen roza ewroyî de Rojawa û pêroyîn leteyanê Kurdistan de vurniya dema ronayina sîstema demokratîk, serbest û statuya sarê Kurd.
Cemiyetê newede ra ronayinê Dêrsim û Komela Dûstê Tertelê Dêrsim vistî vîrî ke ‘qirkerden û qetlîamî, Pirsûs, Enqera, Cizîr, Farqîn û tewr peynî de zî Parîs de ramenê. Çeteyê barbar û dewletê faşîst, nîjadperwer, qirkerdox îyê de rîwalê nê kerdenan hesab bidê.
Mezeleyî desinde bivîne
Sazgehanê Dêrsim’î vistî vîr ke hona cayê mezeleyê Sey Riza û alwozanê ci nîno zonayen û vatî; “Kurdê Alewî yê Qizilbaş wazenê nê mezeley desinde bîrê vînayen û teslîmê sarî bîrê kerdin. Tenya bi vatena ‘ma raştiya Dêrsim qebûl kerd’ ra mesele hal nêbena. Wastena efûya rîwalê Tertela Dêrsim, encex ebi qebûlkerdena nêheqiya mexdûrê na komkişten û bi ca ardena mesûliyetî ra manedar bena.
Damustayinan de vajiya ke, “ma zey Cemiyetê newede ra ronayinê Dêrsim û Komela Dûstê Tertelê Dêrsim, ma reyna ra ver vîrardena Pîr Seyîd Riza, alwozê ey lazê Resîk Huseyîn, reîsê eşîra Şexan Seyd Husên, Findik, lazê reîsê eşîra Yûsifan Kamer, Hasan lazê reîsê eşîra Demanan Cebraîl, Hasan lazê Ulkiye yê eşîra Kûreyşan, Elî lazê Mîrza Elî bi hurmet vîr anê.”
Seyît Riza kam o?
Pîr Sey Riza serra 1863î de dewa Lirtik yê qezaya Dêrsim Pilur de ame dîna. Sey Riza bi xo eşîra Kurmanc û Alewî Şixhesenû ra vo. Pîr Riza yî xoverdayena 1938 yê Dêrsim rê rayverîn kerd. Bado ke dewleta Tirk verra Dêrsim rîwalê kamiya Kurd û Alewî seferê îşgal da destcikerdin û bi des hezaran kesan qetilkerd Sey Riza û alwozanê ci verra nay serreyê xo hewada.
Dewleta Tirk 5’ê İlon 1937’î de seweta adirbirnayen Sey Riza ra pêdiyayin wast û verniya Sey Riza de fex rona. Waxto ke Sey Riza şi pêdiyayin dewleta bi komplo ey girot.
Sey Riza ra piya 58 kesî Xarpêt de mahkemeyê îstîklal de amey mahkemekerdin. 15’ê Teşrîne 1937’i de bi 6 alwozê xo ame darde kerdin. Sey Riza o demî de 75 serrî be, la dewleta Tirk emrê ey kerd werdî û niya îdam kerd.
Veriya ke Sey Riza bîro dardekerdin lazê ey Resik Huseyn verniya çimandê ey de ame îdamkerdin. Serwezîrê o demî yê dewleta Tirk İsmet İnönü (İso Ker) badê dardekerdena Sey Riza û alwozê ci va; “...ma meseleya Dêrsim werte ra hewadam…”
Veriya ke Sey Riza bîro dardekerdin niya vano; “Ewladê Kerbelayime, bê guna, bê sucî me, eyvo, zilmo, cînayet o. “Mi bi zûrî û xîleyê sima rê quwet nê ard no mi rê bi dert, la ez kî verniya sima de nimiz nêbiya wa no kî sima rê bibo dert”
ANF/DÊRSIM
