İran’da boykot endişesi

İran İslam Cumhuriyeti’nde Cuma günü 290 milletvekillerinin belirleneceği meclis seçimleri yapılacak. 290 koltuğun bulunduğu İslam Danışma Meclisi, (Meclis-i Şura-yi İslam) da temsiliyet kazanmak için ön elemeden geçen adaylar yine muhafazakar ve reformist adıyla seçimlere giriyor. Kazananın sisteme mutlak itaatini sağlayan mekanizmalara ve denetim sürecine itiraz eden 270'den fazla İranlı sivil ve siyasi aktivist, Cuma günü yapılması planlanan parlamento seçimlerini boykot edeceklerini açıkladı. Yayınlanan bildiride yetkililerin "seçimlere müdahale ettiği" ve "aldatıcı bir manzara" düzenlediği söyleniyor.

Jîna’dan sonraki ilk seçim

Seçim Jîna Emînî’nin katledildiği 2022’den sonra yapılacak ilk seçim olacak. Kürt kadınlarının ve Kurdistan’ın öncülük ettiği, aylarca süren protestolarda hükümet bazı tavizler verse de sonrasında daha sıkı önlemeler getirmişti. Jîna Emînî’nin Tahran Metrosunda baş örtüsünü kurallara göre takmadığı gerekçesi ile Ahlak polisi olarak adlandırılan güçlerce darp edilip karakolda yaşamını yitirmesi ile İran’da kamuya açık alanlarda baş örtüsü takmayan kadın sayısı artıyor.

Meşruiyet sorunu için katılım

Toplumun büyük kesiminde idamlar ve baskı sistemine karşı oluşan tepkinin dindirilmesini planlayan Tahran, yapılacak seçimlerde katılımı hayati görüyor. Bu bağlamda uzmanlar, oy kullanmama oranının yüksek olmasını, hatta İslam Cumhuriyeti'nin kurulduğu 1979 yılından bu yana en yüksek seviyesine ulaşmasına dönük çalışıyor. Kendilerini Reformcu olarak adlandıran kesimlere yakın "Zeytun" adlı sitede, İran’ın eski yetkilileri ve milletvekillerinin  bulunduğu aktivistler, "eleştirenleri tamamen ortadan kaldıracak bir ameliyattan" söz konusu dedi.

Elemeden geçemediler

Sansür ve seçim denetimi mekanizmalarının kullanılması yoluyla adayların uygunluğuna yönelik geniş bir ret politikası uygulandığını ifade eden aktivistler, bu durumun, farklı güçlerin ve hareketlerin seçimlere katılımını önceki dönemlere kıyasla daha fazla engellediğini belirtti.

Muhafızlar teşvik ediyor

İran Devrim Muhafızları'na bağlı Tasnim haber ajansı, Tahran'da, Ali Mütahhari'nin liderliğindeki 'Sada-i Millet (Halkın Sesi)' listesinin tanıtıldığı bir basın toplantısına ev sahipliği yaptı. Liste, reformcu ve ılımlı adayların yanı sıra bağımsız adayları da içerdi. Mütahhari'nın girişimi, muhalefet partilerinin boykot çağrılarına tepki gösteren 'Devrim Muhafızları' ve hükümet medyasının ilgisini çekti.

Başörtüsü sorun değil-miş

Başörtüsü kanunu başta olmak üzere İranlıları ilgilendiren birçok konuya değinen Mutahhari, “Başörtüsü meselesinin bir yasaya ihtiyacı yok. Başörtüsü ülkenin ana sorunu değil.” dedi. Web sitelerinin engellenmesi ve sansür uygulanmasına ilişkin sorulara yanıt olarak Mutahhari şunları söyledi: “Mevcut engellemeyi kabul etmeyeceğiz, çünkü bunun insanların haklarını ihlal ettiğini düşünüyoruz.” TAHRAN