KDP’ye rağmen Kürtler kazandı

• Kerkuk’te Kürt partilerinin parçalı olarak girdiği seçim YNK ve ittifakının ezici başarısı ile sonuçlandı. 16 sandalyeli İl meclisinin en az 8 üyesi Kürtlerin oyları ile belirlendi. YNK vali adayını belirlemek için önümüzdeki günlerde toplanıyor. 

• Sandıkların yüzde 94’ünün açılması ardınan açıklama yapan Irak Bağımsız Yüksek Seçim Komisyonu, açılan sandık oranının yüzde 94’e ulaşması ile ilk sonuçları açıkladı. Başbakan Şiya es-Sudani Bağdat’ta güç kaybetti. 
• Seçime yoğun ilgi gösteren Kürtler 2017 referandumu ile kaybettikleri Kurdistan bölgelerinde idari mekanizmalara seçimle geri dönmek için stratejik bir adım attı. Kürt partilerinin parçalı olarak girdiği seçimlerde YNK güç kazandı.

Irak’ta 15 vilayetin meclislerini ve valilerini belirleyen Irak İl Genel Meclisi seçimleri nisbeten olaysız gerçekleşti. Muqteda Es-Sadr’ın boykot çağrısı ile İran yanlısı Şii güçlerin parçalı olarak girdiği seçimlerde Sünni Araplar varlık gösteremedi. 16 milyon seçmenin yalnızca yüzde 41’inin sandık başına gittiği oylamada Başûrê Kurdistan’ın koparılan parçalarındaki Kürtler sandıklara giderek, “biz Kurdistan’ız” mesajını verdi. 
Kerkuk’te seçim sonuçlarını yurtseverlik duyguları ile sandıklara yürüyen Kürt halkı belirledi. İl meclisinin yarısı Kürt oyları ile seçilen temsilcilerden oluşurken, YNK valiyi belirleyecek. YNK’den seçim sonrası yapılan ilk açıklamalarda KDP, İslami partiler ve Yeni Nesil Hareketinin kesin zaferi baltaladığına dikkat çekildi. 
Şengal’de muğlak siyasi atmosferden yararlanan KDP’nin göçmen kamplarında tuttuğu Êzîdî oylarının da bir bölümünü alan Şengal Özerk Yönetiminin desteklediği Ninova Halklarının Birliği listesi kader belirledi. Şengal Özerk Yönetiminin adayı Qasim Keşko yüksek oyla seçimi kazandı. YNK’nin Başîqalı Êzîdî adayı ittifak listesinden sandalye kazanmayı başardı, ikincisinin de olma ihtimali yüksek. 
Irak genelinde iktidar ortaklarının başarılı çıktığı seçimler Irak’ta siyasetten gerileyen Sünni Arap toplumunun durumunu görünür hale getirdi. Kürtler, Irak Anayasasının 140. maddesi ile kendilerinden kopartılan bölgelerin yeniden Kurdistanî kimlik kazanması için önemli olan seçimlere ortak liste oluşturamadan girdi. Irak il genel idare seçimlerinde Kerkuk ve Ninova vilayetlerinde ağırlıklarını hissettiren Kürt halkı en güçlü ittifaklara oy verdi.

Koordinasyon çerçevesi güç kaybetti
Irak Bağımsız Yüksek Seçim Komisyon, Bağdat’ta Halbusi liderliğindeki Takaddum Partisi’nin 132 binden fazla oy alarak, yaklaşık 130 bin oy alan Nuri el-Maliki’nin koalisyonunu geride bırakıp birinci sırayı aldığını açıkladı. İktidar ittifakı güç kaybetti. 
El-Enbar’da Halbusi’nin partisi 154 binden fazla oy alarak diğer ittifakları sollayıp birinci olurken, El-Enbar Kimliğimizdir ittifakı aldığı 70 bin oyla ikinci oldu.
Halbusi’nin partisinin kazandığı oylar dikkate alındığında, Iraklı seçmenlerden yarım milyona yakın oy alması, seçim sonuçlarının getirdiği siyasi sürprizlerden biri olarak değerlendirilebilir. 
Basra Valisi Esad el-İdani liderliğindeki Tasmim Koalisyonu, Koordinasyon Çerçevesi içindeki en yakın rakibini ezici bir farkla geride bıraktı. İdani 26 binden fazla oy alırken, Asaib Ehli’l Hak’ın da yer aldığı Nebni Koalisyonu bu sayının yalnızca yarısını alabildi.
Ancak iktidardaki Koordinasyon Çerçevesi’nin kutuplarından biri olan Nebni Koalisyonu Nasıriye, Meysan ve Babil’de kazandı ve Kanun Devleti başta olmak üzere rakip koalisyonlarla bir yakınlaşma olduğu kaydedildi.

Kerkuk dilê Kurdistanê
Kerkuk’ta, Yeketî Niştîmanî Kurdistan’ın (YNK) belirleyici olduğu Kerkük İrademiz ve Gücümüzdür İttifakı 139 bin 373 oy ile neredeyse vilayetin oylarının yarıya yakınını aldı. KDP’nin Kürt ittifakını reddettiği kente aldığı oy 46 bin 749’da kaldı. Kerkuk’ta Türk devletinin fonladığı Irak Türkmen Cephesi (ITC) beklenenden fazla oy alsa da YNK karşısında varlık gösteremedi. Çoğunluğu Saddam Hüseyin döneminde getirilen Arap yerleşimcilerin ittifakı seçim sonuçlarını sineye çekti. Yeni Nesil Hareketi (Newey Nwê) 24 bin 620, Kürdistan İslami Birlik (Yekgirtu)  ve Adalet Topluluğu’nun (Komel) kurduğu “Kerkük Meşalesi Koalisyonu” 6 bin 655, Kürdistan Sosyal Demokrat Partisi (KSDP) ise 377 oy aldı. Irak’ta yeni idari planlama ile Kerkük İl Meclisi’ndeki sandalye sayısı 41’den 16’ya düşürüldü. Bu sandalyelerden 15’i parti ve ittifaklara, biri ise Hristiyan kotaya ayrıldı. Kesin olmayan sonuçlara göre Kürtlerin başını çektiği partiler vilayet meclisinin 8 sandalyesini garantilemiş durumda. 

YNK’nin vali adayı kim?
Irak il genel meclisi seçimlerde YNK’nin Kerkuk’te yakaladığı büyük başarı sonrası kimin vali olacağı tartışılıyor. Yekîti kaynakları halen vali adayı konusunda resmi açıklama yapmış değil. YNK Politbüro içinden bir kaynak Rojnews’e yaptığı açıklamada, YNK’nin Kerkuk Valisi adayını tespit etmek için önümüzdeki günlerde toplanacağını ifade etti. 
YNK’ye yakın kesimler YNK Politbüro eski üyesi Rizgar Elî’nin Kerkük Valisi adayı olarak konuşulduğunu ifade ediyor. fakat bu bilgi resmi olarak teyit edilmedi.

Musul’da KDP’ye rağmen
Musul’da KDP’nin uzlaşmaz tavrı ile bölünen Kürt oylarına rağmen PADÊ ve Şengal Özerk Meclisinin adayı Qasım Keşko ipi göğüslemeyi bildi. YNK’de son yılların en yüksek oy onaranına ulaştığı Ninova Vilayeti seçimlerinde bir kürsü kazandı ikincisi için parçalanmış oylar belirleyici olacak. 
PADÊ, YNK, Teqedum ve Şengal’deki bileşen temsilcilerinin oluşturduğu Ulusal Bileşen ve Güç Koordinasyonu seçimlere Ninova Halklarının Birliği listesiyle katılarak başarılı çıkan güç oldu. Ninova vilayetinde Kürt oylarının bölünmesi ve Kürt kazanmlarının elden gitmesine sebep olan KDP’nin ortak listeye gelmeyen uzlaşmaz tavır il meclisinde Kürt halkını azınlık durumuna sürükledi. Bu duruma rağmen YNK’nin Başîqalı bir Êzîdî olan adayı Wisam Selim Salim ve PADÊ adayı Qasim Keşko, Ninova ile meclisinde birer koltuk sahibi oldu. Ninova’da KDP 127 bin 938 oy ile 4 sandalye, YNK ve PADÊ’nin ittifakı 45 bin 939 oy alarak 2 sandalye kazandı. Üçüncüsüne kapı aralandı.
Ninova vilayetinde Şebek, Êzîdî Kürtleri ile Hristiyanların birlikte yaşadığı Maxmûr, Başiqa, Şengal, Gwer ve Telafer gibi ilçe ve nahiyelerde seçim çekişmeli geçti.

Diyala’da 2 kılpayı kaçtı
Diyala'daki 15 sandalyeli il meclisinin yalnızca birini Kürtler kazandı. Yeketî Niştîmanî Kurdistan’ın (YNK) adayı il meclisine girmeyi başardı. YNK 23 bin 715 oy aldı ama Santligo sistemine göre Yeketî’nin 9 bin 743 oyu 2’inci adaya yetmedi. KDP ve Kurdistan Sosyal Demokrat Partisi (KSDP) Diyala seçimlerine üç farklı listeyle katıldı. KDP adayının aldığı 6 bin 804 oy ve KSDP’nin aldığı 133 oy Kürtlere bir kazanım olmadı. 
Xaneqin ile kentte bağlı Celawla, Mendeli, Kifri, Şerazor, Qeretepe gibi yerler Diyala Vilayetine bağlı.

Selahaddin’deki Kürt oyları
YNK adayı Cemahir, Wetaniye İttifakı ile girdiği seçimlerde Selahaddin Vilayetinde Kürtlere bir sandalye kazandırmayı başardı. KDP’nin hiç bir varlık gösteremediği vilayet seçiminde Kürtler farklı ittifaklar ile seçimlere girdi. YNK adayı 8 bin 448 oyla seçildi. KDP’nin Hasmi Watani listesinde seçime katılan adayı bin 171 oy aldı. Kurdistan Komünist Partisi'nin (Şui) adayı  620 oy  aldı. Kürtlerin çoğunluk olduğu Xurmatu (Tuzxurmatu) ilçesi Saddam döneminden beri Selahaddin Vilayetine bağlı. KERKUK

 

Keşko ve Êzîdîler kazandı 

Biri Şengal diğeri Başîqa’dan iki Êzîdî temsilci PADÊ ve Şengal Özerk Yönetiminin desteği ile Ninova İl Meclisine girmeyi başardı. İlk sonuçların gelmesi ile birlikte Şengal meydanlarını dolduran Êzîdîler Qasim Keşko’nun başarısını kutladı. Ninova Halklarının Birliği listesinden seçimi kazanan Qasim Keşko, Şengal Halk Meclisi önünde kitlesel bir şekilde karşılandı. Qasim Keşko burada halka hitaben yaptığı konuşmada, “Şimdiye kadar halkımıza nasıl hizmet ettiysem bundan sonrada etmeye devam edeceğim. Şengal’e dönüşler kapsamındaki idari, yerel hizmetler ve güvenlik konularında halka verdiğim sözün arkasında durarak mücadele edeceğim” dedi.

Önder Apo’ya armağandır
PADÊ ve Şengal Özerk Yönetim Kurumları ve halka teşekkür eden Keşko, başarıyı Önder Apo, Êzidxan şehitleri ve halka adadı. Qasim Keşko halka hitaben yaptığı konuşmada  şu mesajı verdi: “Seçimin zaferi, emeği geçen tüm kurum çalışanı yoldaşlarıma, şehit aileleri ve halkımıza kutlu olsun. Hiç kimsenin arasına fark koymayacağım. Şengal halkı üzerinde çok fazla oyun oynanıyor. Ninova Halkları Birliğinden iki  sandalye kazandık. Benim dışımdaki diğer aday Başîqalıdır. Herkes şunu çok iyi bilmeli; oyunu para karşılığı satanlar çocuklarının kanını ve geleceğini satmıştır. Çok geç olmadan düşmanlarımızla ittifak kurmaktan vazgeçin.”

Şengallilerin dönüşünü sağlayacağım
“Göreve başlar başlamaz ilk işim Şengalli göçmenlerin Şengal’de dönüşlerini sağlamak için çalışmaktır” diyen Kasım Keşko, konuşmasını şöyle sürdürdü: “En temel amacım kamplarda yaşayan Şengallilerin dönüşünü sağlamaktır. Bu konu üzerinde ciddiyetle duracağım. Halka verdiğim söze sahip çıkarak, sonuna kadar davamıza bağlı kalacağım. Halkımızın nerede ihtiyacı olursa biz orada olacağız.” Keşko son olarak, elde edilen zaferi başta Önder Apo ve 74’üncü fermanda şehit düşenlere adayarak “zafer halkımıza kutlu olsun” dedi. ŞENGAL/RojNEWS