Kızılhaç Jean Henry Dunant’ın ruhunu sızlatıyor

İsviçre Gündemi

Merkezi İsviçre’de olan ve İsviçrelilerin oluşturduğu Kızılhaç örgütü fikri, Kuzey İtalya'da gerçekleşen Solferino Savaşı'ndan sonra doğdu. Bir Fransız kolonisi olan Cezayir'deki işleri ile ilgili olarak doğrudan Fransa kralı ile görüşmek isteyen İsviçreli işadamı Jean Henry Dunant, III. Napolyon'un Solferino'daki karargahını savaşın gerçekleştiği 24 Haziran 1859 gününün gecesinde ziyaret etmişti. Dunant, sağlık hizmeti verecek bir kuruluş olmadığı için savaş meydanında tıbbi yardım alamadan yatan yaralıların durumuna tanıklık etti ve çok etkilendi. Yöredeki sivil halkı yaralı askerlere hangi tarafın askeri olduklarına bakmaksızın yardım etmek için örgütledi. Tüm çabalara rağmen 22 bin Avusturyalı ve 17 bin Fransız asker basit yardımlar alamadıkları için hayatlarını kaybetti. Cenevre'ye döndüğünde savaş deneyimlerini anlatan bir kitap yazdı. Uluslararası Kızılhaç ve Kızılay Hareketi'nin temeli olacak fikirler 1863'te yayımlanan "Bir Solferino Hatırası" adlı kitapta ortaya atıldı.

Dunant kitapta, şu iki fikri ortaya atmıştı: Avrupa ülkelerinde, hangi ulustan olduğuna bakılmaksızın savaşta yaralananlara yardım edecek gönüllü derneklerin barış zamanında kurulması ve ülkelerin, yaralıları korumak ve onlara tıbbi yardım sağlamak amacıyla uluslararası anlaşmalarda taraf olması. Kitabı büyük ilgi gören ve tüm Avrupa dillerine çevrilen Dunant, Avrupa ülkelerini dolaşarak görüşlerine taraftar topladı.

Durant ve arkadaşları 1863'te bu fikirleri hayata geçirmek üzere beş kişilik bir komite kurdular. Başlangıçta "Uluslararası Yaralılara Yardım Komitesi" adını taşıyan komite, 1875’te "Uluslararası Kızılhaç Komitesi" adını almıştır. Komitenin 17 Şubat 1863'teki ilk toplantısı 'Uluslararası Kızılhaç Komitesi'nin kuruluş tarihi kabul edilir.

Komitenin 26-29 Ekim 1863'te Cenevre'de organize ettiği uluslararası konferansa on altı devlet ve 4 yardım kuruluşu temsil edildi. Delegeler, devletlerin olası bir savaş sırasında yaralanan askerlere taraf gözetmeksizin tıbbi yardım vermek üzere dernekler kurulması önerisini kabul etti. Özel bir ayırt edici amblem taşıyan yardım araçları ve medikal gereçlerin korunması da kabul edildi.

Konferansta 1815'ten beri uluslararası ilişkilerde daimi tarafsızlık statüsüne olan İsviçre'nin bayrağından esinlenen amblem belirlenmiştir. Amblem beyaz zemin üzerine kırmızı bir haç işaretinden oluşuyordu.

22 Ağustos 1864'te İsviçre parlamentosu tarafından diplomatik bir konferans düzenledi ve 12 devlet komitenin dayandığı ana fikir ve ilkeleri içeren "Birinci Cenevre Sözleşmesi"ni imzaladı. Komite, İsviçre hükümeti aracılığıyla tüm devletleri bu sözleşmeyi imzalamaya çağırdı. Ve bu devletlere daha sonra diğer devletler katıldı. Evet Kızılhaç’ın kuruluşuna ilişkiin kısa bir özet sunmak istedik. Bu Kızılhaç daha sonra sadece devletlerin bir örgütüne dönüştü. Sadece resmi üniformali askerlere yardım eden bir kuruluş oluverdi.

Devlet terörüne, etnik ayırımcılığa ve ulusal kurtuluş mücadelesi veren halkları hiçe saydı.

Örneğin PKK Cenevre Konvensiyonunu onaylayarak, uluslararası savaş hukukuna uyacağını duyurdu. Ama Kürtler Kızılhaç’la bir türlü buluşamadı. Şimdi bütün dünyanın lanetlediği, DAİŞ terörüne karşı Rojava ve Kobanê’de süren bir Kürt direnişi var.

Bütün dünya kamuoyu Kürtlerin arkasında. DAİŞ’in yenilmesini bekliyor. Ama Kızılhaç orada değil.

Jean Henry Dunant’ın ruhu sızlıyor.