• Amed'in 9 mahallesinde binlerce dönüm verimli arazi hakkında petrol arama gerekçesiyle “acele kamulaştırma” kararı verildi. Köylülerin ekili arazilerine el konulduğunu belirten Av. Ahmet İnan, “bu köylüleri mülksüzleştirmektir” dedi.

MUSTAFA DOĞAN / AMED

Türk Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın imzaladığı kararname ile Amed'in Sûr, Farqîn, Bismil, Pîran, Erxenî, Çinar ilçelerinde bulunan binlerce dönüm verimli araziye petrol arama gerekçesiyle ÇED raporu aranmaksızın "acele kamulaştırma" kararı verildi. Karar kapsamında Sûr’un Qerenaz, Farqîn'in Hacîcan, Helîne, Kasimiyê Jêrin, Bismil’in Mirkulyan, Çinar’ın Şukurlî, Erxêni’nin Xençerlî ve Piran’ın Qelbîn mahallesinde petrol araması için sondaj çalışması yapılacak. 

 

 

Ekili araziler kamulaştırıldı!

Kamulaştırmaya ilişkin görüştüğümüz Diyarbakır Barosu Çevre ve Kent Komisyonu Genel Sekreteri Ahmet İnan, Amed'in hemen hemen her ilçesinde ‘kamu yararı’ adı altında acele kamulaştırma yöntemiyle saha projelerinin başlatıldığını belirtti. İnan, el konulan arazi paralarının Bakanlığın belirlediği rakamlar üzerinden tespit edilip bankaya yatırıldığını belirterek, “Köylüler bir bakıyor arazi kamulaştırılmış, bankaya para yatırılmış. Toprak artık onun değil” dedi. Çınar ve Bismil ilçelerinde acele kamulaştırma kararı alınan arazilerin birinci sınıf sulu tarım arazileri olduğunu ve aktif olarak kullanıldığını vurgulayan İnan, “Bu karar, köylünün atadan kalma, asırlardır üretim yaptığı ve geçimlik olarak kullandığı toprağına, kaşla göz arasında el koymaktır; mülksüzleştirmektir” diye konuştu.

Su kaynaklarına kimyasal karışacak

Proje için Tarım Bakanlığı’ndan görüş istendiğini, bakanlığın ise “Alternatif yer varsa orada yapın” yanıtını verdiğini dile getiren İnan, Pîran ilçesinde Devlet Su İşleri (DSİ) su depolama alanının yanında kurulan arama kuyusu için yapılan uyarılara da dikkat çekti. İnan, “Projenin hayata geçmesi halinde su kaynakları ve tarım arazilerinin büyük bir kısmı risk altına girecek. Çünkü biliyoruz ki petrol arama faaliyetlerinde toksit ve radyoaktif maddeler kuyulardan içeriye bırakılır. Kimyasalların su kaynaklarıyla karışma ihtimali yüksek” dedi.

‘ÇED gerekli değil’ raporu verildi

Söz konusu mahallelerde yapılacak petrol arama santralleri için Çevre, Şehircilik ve İklim Bakanlığı'nın “ÇED gerekli değil” kararı verdiğini belirten İnan, “Bu demek oluyor ki bu projelerin, çevreye etkisini değerlendirmeye ve bu etkiyi azaltmak için tedbir almaya gerek görmüyorlar. Oysa petrol aramada kullanılan maddelerin toksik olmaları ve sondaj sırasında yüzeye taşınan kırıntıların radyoaktif mineraller ve ağır metalleri içerebileceği nasıl göz ardı edilebilir? Bunların haricinde kamulaştırılıp, betonlaştırılacak alanlarda, ormanlık ve mera alanları da var” ifadelerini kullandı.

Köylülerin yanındayız

Hayata geçirilmesi düşünülen projelerin hukuksuz projeler olduğunu ifade eden İnan şöyle devam etti: "Temiz havaya, suya ve gıdaya erişim hakkımıza kast ediliyor. Tesis atıklarının aralarında 2 metre mesafe bulunan Dicle Nehri’ne atıldığını ve zaten yok olma aşamasına gelen tatlı su kaynaklarımızın kirletildiğini düşünün. Su krizi kapıdayken bu nasıl bir tutarsızlık. Öte yandan üretim alanlarını, petrol arama gerekçesiyle tarım arazisi vasfından çıkarıp, 30-40 yıl aktif olacak beton santrallere dönüştürürsek, nasıl üretim yapacağız? Hele ki gıda krizi kapıdayken.”

Baro olarak köylülerin yanında olduklarını belirten İnan, “Talep etmeleri halinde gerek kamulaştırma işlemine gerekse 'ÇED gerekli değildir' kararına karşı hukuki süreci başlatmaya hazırız" şeklinde konuştu.

 

*****

7 bin 842 metrekare araziye el koydular

Amed'in Hezro ilçesine bağlı İncekavak mahallesinde iki ayrı bölgede petrol çıkarma için acele kamulaştırma kararı alınmış ve 7 bin 842 metrekarelik ekili arazi kamulaştırılmıştı. Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı da, Hazro Asliye Hukuk Mahkemesi’nden, arazi sahiplerinin rayiç haddin üzerinde bedel talep etmesi nedeniyle ‘anlaşma yoluyla satın alınmasının mümkün olmadığını’ bildiren acele el koyma kararı aldırmıştı. Acele kamulaştırma kararı alındığı için kamulaştırmadan haberi olmayan köylülerin yargı yolu zaman aşımı nedeniyle kapanmıştı.