Kurucu pozisyonu iade edilmeli

• ÖHD Eşbaşkanı Serhat Çakmak, demokratik entegrasyonun, özüne dokunmadan Cumhuriyet'in kurucu kolonlarından biri olan Kürtlerin kurucu pozisyonunun iade edilmesi olarak özetledi.

Süreç kapsamında geçiş yasalarının ardından demokratikleşme yasalarının çıkarılmasını beklediklerini belirten ÖHD Eşbaşkanı Serhat Çakmak, Kürtlerin hukuki tanınırlığını esas alan; temel hak ve özgürlüklerini yasal ve anayasal çerçevede koruyan yasalara işaret etti.

Özgürlük için Hukukçular Derneği (ÖHD) Eşbaşkanı Serhat Çakmak, Barış ve Demokratik Toplum Süreci kapsamında geçiş yasaları, demokratik entegrasyon ve atılması gereken adımlara dair MA'dan Ömer İbrahimoğlu'na konuştu. Müzakerenin hazırlık aşaması, müzakerelere geçiş aşaması gereği Meclis Komisyonu kurulması, Meclis Komisyonu'nun gidip Rêber Apo ile görüşmesi sonrası artık geçiş yasalarının oluşturulması gerektiğini belirten Çakmak, bunlar da bittikten sonra demokratikleşme yasalarının başlamasını beklediklerini söyledi.

Meselenin tamamına bakmak

Rêber Apo'nun “bütüncül hukuk” kavramına işaret eden Çakmak, şunları söyledi: “Bütüncül hukuk kavramı meseleye haritanın bir bütününe birlikte bakmayı gerektiriyor. Bu mesele, parçalı yasal değişikliklerle çözülemez, bütünlüklü yaklaşılmalı. Hukuk açısından bir bütünlük oluşturmak; temel değişimleri de bu bütünlük çerçevesinde ele almak gerekiyor. Parçalı değişiklik meselenin çözümü olmaz. Meselenin ana kaynağına bakıp bütünlükçü yaklaşımla çözüme ulaşmalı.”

Önce geçiş yasaları

Geçiş yasaları kapsamında PKK’lilere yönelik soruşturmaların kalkması ve tutsakların infazlarının durdurulması; hasta tutsakların tahliyesi; İdari ve Gözlem Kurulu kararlarının gözden geçirilmesi şeklindeki adımların atılması gerektiğini vurgulayan Çakmak, geçiş yasalarının entegrasyon yasaları olarak tanımlandığını ifade etti. Çakmak, “Süreç normalleşmeye doğru giderken atılan adımları kapsıyor bu tanımlama. PKK’lilerin dağdan sonraki hayatına, neler olacağına dair düzenlemeleri içeriyor. Ülkeye geri dönüşten tutun haklarında devam eden mevcut dava dosyalarıyla ilgili yasal değişiklikleri içeriyor. Aynı zamanda şu anki siyasi mahpuslar, infazı yakılan mahpuslar ve hasta mahpuslara ilişkin de değişiklikleri içeriyor. Bu bir barış süreci olarak tanımlıyorsak artık PKK’lilerin hapishanelerde bulunmaması gerekiyor” dedi. 

Hukuki tanıma sonrası

Kürtlerin demokratik entegrasyonla daha özgüvenli, aidiyet bağını hissederek yaşadıklarının görüleceğini kaydeden Çakmak, şöyle devam etti: “Demokratik entegrasyonu, özüne dokunmadan cumhuriyetin kurucu unsurlarından biri olan Kürtlerin, kurucu unsur pozisyonunun tekrar iade edilmesi olarak değerlendirmek lazım. 1921 Anayasası kurucuydu ve Kürtleri yok sayan bir noktadan yaklaşmıyordu. Bunun kaynağı, kurucu savaşta birlikte mücadele yürüten iki halkın varlığı ve bu iki halkın artık eşit vatandaşlık içerisinde bulunması ve bununla birlikte eşit yönetim hakkına sahip olmasıydı. 1924 ve bugüne kadar devam eden anayasaların tamamında ise inkar üzerinden inşa edildi. Cumhuriyetin asıl taşıyıcı kolonlarından biri olan Kürtlerin bu tanınırlıkları hukuk nezdinde sağlandıktan sonra entegrasyona da asimilasyon şeklinde yaklaşılmaz. Kürtler, demokratik bir sistemin inşasının devam edeceğinin amacını taşıyarak demokratik entegrasyonu kabul ediyor.”

Demokratikleşme adımları

Geçiş yasaları tamamlandığında artık Kürtlerin hukuki tanınırlığıyla ilgili demokratikleşme adımlarının atılmasını, bu kapsamda demokratikleşme yasalarının başlamasını beklediklerini kaydeden Çakmak, şuyla konuştu: "Burada artık Kürtlerin hukuki tanınırlığını esas alan ve Kürtlerin temel hak ve özgürlüklerini yasal ve anayasal çerçevede korumaya alan yasalar olarak değerlendirebiliriz. Demokratikleşme yasaları olarak; ana dil üzerindeki engellerin kaldırılması, kayyumlarla ilgili düzenleme, demokratik hakların kullanımına dair engellerin kaldırılması, Avrupa Yerel Yönetimler Özerklik Şartı'ndaki çekincelerin kaldırılması, Anayasa’nın vatandaşlık tanımını düzenleyen 66. maddesinin düzenlenmesi sayılabilir.” İSTANBUL