• İlk dalgayı fazla etkilenmeden atlatmayı başaran Rojava’da koronavirüs vaka sayısı 7 bine dayandı.

 

ERKAN GÜLBAHÇE

Koronavirüsün ikinci dalgası işgal ve ambargo altındaki Rojava’yı da vurdu. Korona pozitif olanların sayısı Kuzey-Doğu Suriye’de 7 bine dayanırken, kısıtlı imkanlar altındaki Rojava’da salgına karşı mücadelede ciddi zorluklar yaşanıyor.

Savaş nedeniyle sağlık sisteminin büyük bir yıkıma uğradığı Rojava ile dayanışma için Heyvasor a Kurdistan öncülüğünde Avrupa’da bir kampanya yürütülüyor. Şimdiye kadar Rojava için irili ufaklı birçok kampanya organize eden Heyvasor’un  "Rojava için 100 solunum cihazı" kampanyası yaklaşık 1 aydır devam ediyor. Heyvasor a Kurdistan Rojava Sağlık Sorumlusu Dilgeş Fatemy ve Heyva Sor a Kurdistanê Sözcüsü Murat Vargün ile Kuzey-Doğu Suriye’deki tablo ve bu kampanyanın önemini konuştuk.

Pozitif sayısı 7 bini de aştı

İlk dalgayı fazla etkilenmeden atlatmayı başaran Rojava’da ilk olarak Mayıs ayında 6 kişiye korona pozitif teşhisi konulduğunu belirten Fatemy, "Bu şekilde Rojava halkı koronavirüs ile tanışmış oldu. İlk dalgadan Rojava çok fazla etkilenmedi, bundan dolayı virüsü kontrol altında tutabildik. Ancak Ortadoğu’yu etkisi altına alan ikinci dalga Rojava’ya da ciddi bir şekilde yayıldı" dedi. Sınırlar kapatılsa da Şam’la irtibatın sürmesinin virüsün yayılmasında etkili olduğunu kaydeden Fatemy, "Rojava’da virüse yakalananların sayısı 7 bine dayandı. Ciddi bir şekilde yayılmaya da devam ediyor" diye konuştu.

Hastaneler yetersiz

Birçok insanın da semptom göstermediği için koronaya yakalandığının farkında olmadığını kaydeden Fatemy, "Gerçekte sayının 7 binin de üzerinde olduğunu tahmin ediyoruz. Araştırmalarımıza göre virüse yakalanların en fazla yüzde 19’u hastanelerde kalıyor. Rojava’nın hastane kapasitesi ortada. Koronayla birlikte daha ciddi bir sonuç ortaya çıkıyor" dedi.

Korona Virüs Hattı

Salgına karşı özerk yönetim tarafından tüm sağlık çalışanlarının seferber edildiğini vurgulayarak, imkanlar dahilinde hizmet verilmeye çalıştığını belirten Fatemy, Heyvasor’un ise Acil Müdahale Komisyonu oluşturduğunu aktardı. Bu komisyon üzerinden yerellerde çalışmalar yürüttüklerini aktaran Fatemy, açtıkları Korona Virüs Hattı üzerinden şikayet ve yardım taleplerini karşılamaya çalıştıklarını söyledi.

Sadece 60 ambulans var

Fatemy, "Arkadaşlarımız ilk müdahaleden sonra virüse yakalanan kişiye evde tedavi uyguluyor ya da ambulans ile koronavirüs tedavisi için belirlenen hastanelere taşıyor. Heyvasor a Kurdistan olarak Rojava genelinde  60’a yakın ambulans ile hizmet sunuyoruz" dedi.

DAİŞ sağlık sistemini bitirdi

Kuzey-Doğu Suriye’deki sağlık sisteminin işgal saldırıları ve ambargo nedeniyle büyük bir yıkıma uğradığının altını çizen Fatemy yaşadıkları sıkıntılar ve şu acil ihtiyaçlara dikkat çekti:

* Kuzey Suriye’nin büyük bir bölümü Raqa, Tabqa, Deire Zor, Membiç, Serekaniye, Gresipî vb. gibi bölgeler uzun bir süre DAİŞ işgalinde kaldı. Beş yıl zarfında DAİŞ buradaki sağlık sistemini tamamen bitirdi. Bu bölgeler kurtarıldığında sağlık hizmetleri tamamen sıfırlanmıştı.

* 8 yıldan beri Türkiye ve Şam rejimi tarafında Rojava’ya karşı ciddi bir ambargo uygulanıyor. Sağlık konusunda ihtiyaç duyulan malzemelerin ve cihazların Rojava’ya girişine izin vermiyorlar.

Sadece bir haftalık test stoğu var

* Bir sene önce Rusya’nın Tılkoçer gümrüğünün kapatması ile malzeme akışı durmuş durumda. Eskiden Irak üzeri bazı malzemeleri temin edebiliyorduk. Ancak Tılkoçer’in kapatılması ile Rojava’ya gelen malzemelerde yüzde 70 azalma yaşandı. Özellikle koronavirüs ile ciddi sağlık cihazı sıkıntısı yaşanıyor.

* Koronavirüs testleri için bir laboratuvara ihtiyaç var. İnsanlarımızın virüse yakalanıp yakalanmadıklarını belirlemek için elimizde yeterince test yok. Stoklarımızda bir hafta yetecek kadar test var.

Covid hastanesine Avrupa desteği

Solunum cihazlarına da çok ciddi ihtiyaç olduğunun altını çizen Fatemy, Avrupa’da bunun için başlatılan kampanyanın çok önemli olduğunu vurguladı. Rojava devriminin ilk gününden itibaren diasporada yaşayan halkın Heyva Sor aracılığıyla Rojava’ya çok büyük destek sunduğunun altını çizen Fatemy, "Hala destek sunmaya devam ediyorlar. Koronadan dolayı Hesekê’de kurulan Covid hastanesine her türlü desteklerini sundular. Bir anlamda Hesekê’deki Covid hastanesinin yükünü Avrupa’daki halkımız üstlendi" dedi.

Her cihaz hayat kurtarır

Fatemy, Avrupa’da solunum cihazları için başlatılan kampanyanın çok önemli bir ihtiyacı karşılayacağının altını çizdi ve ekledi: ”100 solunum cihazı için kampanya yürütülüyor, bir tanesi 20 bin küsür Euro. Ancak Rojava’nın bu cihazlara çok ihtiyacı var. Avrupa’daki halkımızın katkıları ile alınacak bu cihazlar Rojava için nefes borusu olacaktır. Gelecek cihazlar ile bir çok insanımızın hayatı kurtulacak.”

Virüse yakalanan insanların büyük bir bölümünün de evde tedavi olduğunu aktaran Fatemy, "Bunun için de oksijen cihazlarına ihtiyaç var. Bir cihaz 100 euro civarında. Bu cihaz ile Rojava’daki birçok insanın hayatı kurtulabilir. Bunun için bir kampanya dahi düzenlemek gerekmiyor. Her birey böylesi bir katkı da sunabilir" dedi.

1800 aileye kardeş oldular

Korona nedeniyle birçok işyerinin kapandığını, ekonomik krizin derinleştiğini kaydeden Fatemy, "Evine günlük para götüren vatandaşlarımız ciddi geçim sıkıntısı yaşıyor" dedi. Kardeş Aile Kampanyası’nın bu süreçte de yaraların sarılması için önemli bir rol oynadığını ifade eden Fatemy, "Rojava’da belirlediğimiz 1800 aileyi dünyanın farklı coğrafyalarında yaşayan insanlarla kardeş yaptık. Kardeş Aile Kampanyası ile ihtiyacı olan Rojavalı aileler de rahat bir nefes alabildiler" dedi.

"Son olarak Avrupa’daki halkamıza teşekkürlerimizi iletmek istiyoruz. Diasporada yaşayan halkımız şunu bilsin ki Avrupa ve dünyanın herhangi bir yerinden gelecek yardımlar Rojava için hayati önemde" diyen Fatemy, "Özellikle ağır bir ambargonun Rojava’ya dayatıldığı bir dönemde gelecek bu yardımlar Rojava ve Kuzey Suriye için nefes borusu işlevini görecek" diye ekledi.

 

Kamplar cidditehdit altında

Mülteci kamplarının da bu süreçte ciddi bir risk altında olduğunun altını çizen Dilgeş Fatemy, "Rojava’da 20 tane kamp var. Efrîn ve diğer bölgelerden gelen insanlarımızın kaldıkları kampların yanı sıra bir de DAİŞ’li ailelerin kaldığı kamplar var. Kampların yönetimiyle özerk yönetim, sağlık sorunlarıyla ise Heyva Sor a Kurdistan ilgileniyor" diye aktardı.

Rojava’daki kamplardaki doluluğun kapasitesinin çok üzerinde olduğunun altını çizen Fatemy şöyle konuştu: "Çok ağır şartlar altında bir hayat sürdürülüyor. Evini, yurdunu bırakmış insanlarımız psikolojik olarak zor bir dönemden geçiyor. Beslenme, su ve sağlık sorunları ciddi boyutta. Yer darlığından dolayı ise insanlar çok yakın temas halinde. Tüm gücümüzle virüsün bu kamplara yayılmaması için çabalıyoruz. Buna rağmen birkaç aile virüse yakalandı. Kamplarda virüsün yayılması felakete yol açar."

Özerk yönetim yalnız bırakıldı

Kampların ihtiyaçlarının özerk yönetim tarafından karşılanmasının zorluğuna işaret eden Fatemy, "Birleşmiş Miletler ya da uluslararası kuruluşlar DAİŞ’lilerin ailelerinin yaşadığı kamplarda çalışma yürütüyor. Bunun dışında sivil insanların yaşadığı kamplara herhangi bir yardımda bulunmuyorlar. Sivillerin yaşadığı kampların tüm ihtiyaçlarını özerk yönetim üstlenmiş durumda" bilgisini paylaştı.

 

Dayanışma göster hayat kurtar

Heyva Sor a Kurdistanê Sözcüsü Murat Vargün ise Avrupa ve dünyanın farklı yerlerinde dayanışma göstermek isteyen herkesi kendileriyle iletişim kurmaya çağırdı ve ekledi: "Rojava halkına koronayla mücadelede yardım eli uzatalım. Ne kadar hızlı yardım ulaştırılırsa bu cihazların satın alınıp Rojava’ya ulaştırılması da kısa sürede gerçekleşecek ve birçok insanın hayatını kurtarmaya vesile olacaktır. Rojava’ya göndereceğimiz solunum cihazları hayati önem taşıyor.”

Kampanyaya nasıl katılabilirim?

Kampanyamıza destek vermek isteyenler birçok yoldan Heyva Sor’a ulaşabilir. Birçok ülkede faaliyet gösteren Heyva Sor kurumlarının iletişim ve hesap numaralarına "www.heyvasor.com" adresinden ulaşmak mümkün. Heyva Sor çalışanlarına da makbuz karşılığı elden yardım edilebilir. Banka hesaplarına ödeme yapılmasının yanı sıra Paybal üzerinden de yardım etme imkanı bulunmaktadır.