Şam ile çözüm istiyoruz

•  PYD Eşbaşkanlık Komitesi Üyesi Aldar Xelîl, başka yerlerden değil, BM başta olmak üzere uluslararası anlamda resmiyeti olan Suriye’den talepte bulunduklarını, adresin de Şam olduğunu söyledi.
•  Xelîl, "Rusya’nın aracılığıyla bazı şeyleri çözüm yoluna koymak istiyoruz. Kuşkusuz çözümü de zaman alacaktır. İki taraf da birbirine kaygılarını söylüyor. Genel çerçeve iletiliyor” dedi.

Türkiye tehdit etse de etmese de bir savaş içinde olduklarını; günlük olarak köy, kent ve yerleşim yerlerinin bombalandığını belirten Aldar Xelîl, "Yaparlar mı yapmazlar mı ya da güçleri yeter mi yetmez mi bu başka bir konudur. Ancak Türkiye var olan krizini aşmak için yeni bir işgal peşinde” diye konuştu.

Suriye'de Rusya ve Türkiye arasındaki İdlib açmazı, Türkiye'nin Kuzey-Doğu Suriye'ye yönelik tehditleri, İdlib'te hakim olan çetelerin ne olacağı, 10 yıldır süren iç savaşı canlı tutuyor. Türkiye geçiş sürecinde yeniden savaşı tırmandırmak isterken, Kuzey-Doğu Suriye Özerk Yönetimi ise Suriye’nin geneli için çözüm arayışını sürdürüyor. Demokratik Birlik Partisi (PYD) Eşbaşkanlık Komitesi Üyesi Aldar Xelîl, MA'dan Nazım Daştan'a konuştu. 

Türkiye tehdit etse de etmese de bir savaş içinde olduklarını; günlük olarak köy, kent ve yerleşim yerlerinin bombalandığını belirten Xelîl, son tehditlerin ise savaşın dozajını arttırmaya dönük olduğunu kaydetti. Türkiye ekonomisinin çöktüğünü, Türk parasının giderek kıymetsizleştiğini, bunun derin sosyal ve ekonomik sorunlar yarattığını; bunların yanında Türkiye’de devam eden bir Kürt mücadelesinin de olduğunu hatırlatan Xelîl, şöyle konuştu: “Türkiye var olan durumu çözmek için kendine bir takvim belirlemişti. Denediler fakat başaramadılar. Şengal’de Bağdat ve Hewlêr arasında varılan anlaşmayla oraya yönelmek istediler, olmadı. Kürdistan dağlarında gerillaya saldırdılar. Garê, Heftanîn, Metîna, Avaşîn ve Zap’ta bir yıldan fazladır saldırılar durmuş değil. Burada da bir sonuca gidemediler. Şimdi tüm bu alanlarda başarı elde edemeyince tehditlerini arttırdı; hayata geçirmek istiyor. Yaparlar mı yapmazlar mı ya da güçleri yeter mi yetmez mi bu başka bir konudur. Ancak Türkiye var olan krizini aşmak için yeni bir işgal peşinde.”

Verdikleri mücadelenin halklarının demokratik bir çatı altında özgürce yaşamasını sağlamak olduğunu kaydeden Xelîl, bu topraklardaki farklı güçlerin, halkların özgürlüğü ya da sahada var olan gerçeklerle muhatap olma gibi bir hesaplarının bulunmadığını vurguladı. Xelîl, “Biz var olan savaşa onların gözü ile değil, kendi gözümüz ile bakıyoruz" dedi.

Talep adresi Şam

Başka yerlerden değil, BM başta olmak üzere uluslararası anlamda resmiyeti olan Suriye’den talepte bulunacaklarını, adresin Şam olduğunu belirten Xelîl, şunları söyledi: “Rejimin şunu iyi bilmesi gerekiyor; eğer bir çözüm istiyorlarsa Suriye’de demokratik projeye sahip olan kesimlerle olabilir. Şimdiye kadar Suriye rejimi ile müzakere olmadı. Sadece bir birimize mesajlar veriyoruz. Birbirimize görüşümüzü aktardığımız bir süreçteyiz. Özellikle Rusya’nın aracılığıyla bazı şeyleri çözüm yoluna koymak istiyoruz. Büyük bir sorun ve kriz, öyle bir iki diyalog ve mesajla çözülmez. Bu tarihi bir sorundur. Kuşkusuz çözümü de zaman alacaktır. Rejime, ‘Siz çözüm için Kuzey-Doğu Suriye Özerk Yönetimi ile masada oturup bazı konuları tartışmak istiyor musunuz’; Özrek Yönetime de ‘Siz bu masaya oturup Suriye’nin bütünlüğü ve istikrara kavuşması yönünde hazır mısınız’ diye soruyoruz. Her iki taraf da birbirine kaygılarını söylüyor. Şimdi Özerk Yönetim şu kanaattedir. ‘Ben Suriye topraklarının korunması için kararlıyım ve Suriye’nin toprak bütünlüğünü parçalamayacağım. Yani biz Suriye’den kopmak istemiyoruz’ diyor. İkincisi Suriye’nin bir adım ve konumu var. Bayrağı, sembolü, kurumları var. Bir ülke olarak uluslararası anlamda bir yeri var. Biz bunu da kabul ediyoruz. Bunlar genel maddelerdir. Masada oturup detaylarını konuşmak için daha erkendir. Kuşkusuz ileri ki süreçlerde böylesi görüşmelerde, bu konular da tartışılır.”

Rusya ile ilişkiler

Suriye dosyasında Rusya’sız bir çözüm olmayacağını belirten Xelîl, "Biz de Rusya ile ilişki halindeyiz ve onların arabulucu bir rol almasını istiyoruz. Taraf olmasınlar, ne rejime ne de bize. Tarafsız olarak görüşlerimizi birbirine yaklaştırsınlar. Bu anlamda bir çalışma yürütülüyor. Bazı girişimler var ve bu konuda Rusya ile ilişkilerimiz devam ediyor. Aramızda bir diyalog süreci var. Heyetlerimiz birbiriyle görüşüyor. Beklentimiz odur ki Rusya kendisinden beklenen tarihi rolü başarılı bir şekilde yerine getirsin” şeklinde konuştu.

Barzanî'ye Efrîn soruları

ENKS’nin son günlerdeki saldırgan tutumuna değinen Xelil, ENKS ile olan görüşmelerinin aylardır durduğunu söyledi. Federe Kürdistan Başbakanı Mesrur Barzani’nin “Rojava halkı PKK ile arasına mesafe koymalı” açıklaması hatırlatılan Xelîl, şunları ifade etti: "Böyle bir söylemi kullanmasına gerek yok. Kürtler arası diyalog için görüşleri olabilirdi. Hatta taraf bile tutabilirdi ama Türk işgalinin savunucusu olmayı, umut etmediğimiz bir durumdu. Türkiye'nin bizimle sorunları var, bir parti ya da örgütle yok. Onun sorunu Kürtlerin varlığı ve yokluğudur. Şêx Said, Seyid Rıza, Barzani'nin mücadelesine kadar kim karşı çıktı. 2017'de yapılan referanduma Bağdat'tan önce Erdoğan tepki gösterdi. Türkiye'nin Kürtlerle sorunu var ve Kürtleri kabul etmiyor. Şimdi Türk devleti Efrîn'i işgal etmiş durumda. Mesrur Barzani, 'Türkiye'nin PKK ile sorunu var' diyor. Efrîn'de PKK yok. Peki neden ENKS orada yok? Neden ENKS'nin esas aldığı Federe Kürdistan bayrağını orada kaldıramıyorlar? Neden büroları orada bulunamıyor? Neden bir gün orada bir yürüyüş gerçekleştiremiyorlar? Madem onların Kürtlerle sorunu yok, ENKS gidip Efrîn'de bir çalışma yapsın.”  QAMIŞLO