Sokağın sesine ahenk katmak

İlk olarak (Kürtçe olarak) Koma Sê Bra’nın İstiklal Caddesi’nde bağıra bağıra Kürtçe şarkılar söylemeleriyle tanıdık Kürt sokak müzisyenlerini. Polis baskısına inat, kalabalık bir çemberi etraflarında toplamayı başaran müzisyenler, batılı sokaklar için aşırı denilebilecek ezgileri cesurca söylemekten sakınmadılar. Ayrıca Kobanê için kent kent dolaşıp şarkı söyleyen Bremen Mızıkacılarını da unutmamak lazım.

Sokak müziği, batı metropollerinde, Avrupa’da, alternatif bireylerin, müziği ticari bir araç olarak görmeyenlerin, kapitalizmin içinde eriyen müzik piyasasına karşı duranların icra ettiği bir tarz, bir felsefe, kimi zaman bir manifesto olarak ortaya çıktı. 

Avrupa’daki hemen hemen bütün büyük şehirlerde toplu taşıma araçlarında bir gitardan yükselen içli bir ezgi eşliğinde yolculuk yapabilirsiniz ve sonrasında müzik için iki kuruşunuzu sanatçının torbasına bırakıp, hem müziğe hem de sanatçının emeğine bir katkıda bulunabilirsiniz. Bir ülkede sokak müzisyenleri varsa o ülke rahat bir ülkedir. O ülkenin sokaklarında korkmadan dolaşabilirsiniz, toplu taşıma araçlarına rahatlıkla binebilirsiniz. 

Şimdilerde Wan’da bir Erbane topluluğunun ritm ziyafeti eşliğinde kendinden geçmiş, Amed’de Sanat Sokağı‘nda, Dağ Kapıda, Sur dibinde birikmiş bir kalabalığa rastlarsanız şaşırmayın. Çünkü halk müzik dinliyordur ayaküstü. Çocuklar eğleniyordur hiç görmedikleri enstrümanlardan çıkan tınıları dinleyerek ve o müzisyenler kim bilir sokağın ruhunu taşıyorlardır. 

Kolan Müzik Grubu 

Amed sokaklarının sesine ses katmak gerekiyordu. Bu sokakların böyle bir ahenge ihtiyacı vardı. İşte bunu da son zamanlarda Kolan Müzik Grubu yapıyor. Kolan, Kürtçede sokak anlamına geliyor. Yani isimlerini mekanları olan sokaktan alan bir topluluk. Grubun bir araya gelmesi ise tesadüfi değil. Hem çocukluk arkadaşı olmaları hem de bireysel olarak müziğe ilgi göstermeleri onların bundan kısa bir zaman önce Kobanê’ye yardım amaçlı sokakta müzik yapıp para toplamalarını sağlamış ve halkın ilgisiyle  karşılaşınca da grubun devamlılığına karar vermelerine sebep olmuş. 

Grup üyeleri Mazlum Yerlikaya, Şahan Yegül, Alican Ecer ve Abdullah Üngür Dicle Üniversitesi’nde öğrenciler. Grubu orijinal kılan Alican Ecer’in çaldığı santur çalgısı. Yaklaşık 3500 yıllık bir geçmişi olan çalgının Kürt müziğinde kullanılması ise çok yeni, grubun bu özelliği belki de halk tarafından ilgi görmesini arttırmış. 

Kürt müziğini sokağa taşımak 

Grubun solisti Mazlum Yerlikaya’ya neden sokak diye sorduğumuzda, sahne yerine sokakta olmalarının sebebini, günümüz koşullarında müziğin kültürel bir bellek oluşturmayacağını ve sanatın daha çok sokakta pekişeceğini ve halkla etkileşim içinde olunca da bireylerin müzik algısının değişeceğini söylüyor. 

Yani sokak müziğinin aslında piyasaya karşı bir duruş olduğunun, altını çiziyor Mazlum. Çünkü Kürdistan’da sınıfsal farklılıklardan kaynaklı ayrımlar çok belirleyici bir rol oynuyor halkın kültürel hayatının şekillenmesinde. Bu yüzden de grubun amacının halka ulaşmak olduğunu vurguluyor. 

Deyim yerindeyse Kolan, müziği halka sokakta sunmayı amaç edinmiş. Çünkü Kürt müziğini halka sevdirmek için sahneden sokağa taşımak gerekli. Zaten kaynağı sözlü halk edebiyatı, yani dengbêjlik olan Kürt müziği yıllarca siyasi nedenlerden dolayı icrası yasaklanmış ve bu yüzden de ya yalnızca düğünlerde  ya da yardım amaçlı gecelerde halkı coşturmak için bir propaganda aracı olarak kullanılmış. Bu yüzden de Kolan Kürt müziğinin daha çok geleneksel yanını ortaya çıkarmaya çalışıyor, yani tarzları sokağın hissiyatına göre değişmiyor, Kürtçe’nin eski şarkılarına, Mihemede Şexo’ya, Seid Yusuf’a, Cigerxwin’e dayanıyor, eski parçaları sokağın havasıyla seslendiriyorlar.  

Mavi noktalarda sanat

Kürdistan’da sokak müziğine olan ilgi nasıl diye sorduğumuzda, sadece sokaklara müzik yaptıkları anların da olduğunu söylüyor Mazlum Yerlikaya. Bir de slow parçalara bile halayla eşlik eden coşkulu ruhlar var tabi ve en çok da çocukların ilgisiyle karşılaşmışlar onların desteğini de unutmamak lazım.

Halktan yeterince ilgi gören gruba şimdiye kadar belediyelerin ise herhangi bir desteği olmamış. 

Bu yüzden de Grup internet aracılığıyla belediyelerin desteğini almak amaçlı bir imza kampanyası başlatmış. Grubun çok büyük bir talebi yok aslında, yanlızca Amed’in, Ofis semtinde yer alan sanat sokağı restorasyonunda sokak sanatçılarının özgürce sanatlarını sergileyebileceği bir yer ayrılmasını istiyorlar. Bu onlar için çok önemli çünkü bu konuda esnafla zaman zaman sıkıntı yaşıyorlar. 

İstanbul, Ankara ve İzmir gibi batının büyük şehirlerinde özellikle sokak müzisyenlerinin sanatlarını özgürce sergileyebileceği mavi noktalar bulunmakta, bu mavi noktalardan Kürdistan’da neden olmasın? Grup bu konuda Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi’nin desteğini bekliyor. Bu yüzden Grup Kolan’ın imza kampanyasına destek olmak için “https://www.change.org/p/diyarbakır-büyükşehir-belediyesi-gülten-kışanak-grup-kolan-olarak-sanat-sokağı-restorasyonu-nda-sokak-sanatçıları-na-belli-bir-yer-ayrılmasını-istiyoruz” linki takip etmeniz yeterli.