Sözleri her alanda geçerli

• Rojava’da onaylanan Toplumsal Sözleşme’de kadınlar yüzde 50 temsiliyetle yönetimden, sivil toplum kuruluşlarına ve halk meclislerine kadar her alanda söz söyleme hakkına sahip oldu. PYD Genel Kurul Üyesi Perwîn Yûsif, kadınların bu sözleşmeyle kazanımlarına sahip çıktığını belirtti.

Kuzey-Doğu Suriye Demokratik Özerk Yönetimi, bölgedeki tüm grupların ve kadınların haklarını içeren 134 maddeden oluşan Toplumsal Sözleşme’yi 12 Aralık 2023 tarihinde onayladı. Toplumsal Sözleşme’nin onaylanması devrimin 12’nci yılında birçok başarının önemli bir ayağı olarak değerlendirildi.

Bu sürecin her aşamasında yer alan Demokratik Birlik Partisi (PYD) Genel Kurul Üyesi Perwîn Yûsif, sözleşmenin kadınlar için önemini jinha’ya değerlendirdi.

Rojava Devrimi’nin kadınların ve Kürt halkının öncülüğünde gerçekleştirildiğini kaydeden Perwîn Yûsif, devrimin ayrıca, toplumsal mutabakata varılan bir Özerk Yönetim Sistemi’nin kurulmasını ve halkın eşitliğini içerdiğine işaret etti.

Toplumsal Sözleşme’nin devrimin sonuçlarından biri olduğunu söyleyen Perwîn Yûsif, "Toplumsal Sözleşme, insanların sıkı çalışmalarıyla taçlandırılmış büyük bir başarıdır. Egemen güçler Suriye'de bir çözümsüzlük dayattılar ve halkın iradesiz kalmasını istediler. Ancak Kuzey-Doğu Suriye halkı 2014'ten bu yana varlığını tanımlama ve kendini koruma mücadelesi veriyor. Günümüzde insanlar kendi kendilerini yönetiyor ve kendi sistemlerini kuruyorlar. Ülkemizi demokratik bir şekilde, doğru yönetimle halkla yöneteceğimizin bilinciyle Toplumsal Sözleşme’nin ve halkın haklarının korunduğu noktalarda fikir birliğine varıp mutabakata vardık” dedi.

Eşit temsiliyet için

Sözleşmede öne çıkan noktalardan belki de en önemlisi yüzde 50 kadın temsiliyetinin olması. Yönetimden halk meclislere kadar eşitlik ilkesinde sürece dahil oldu. Perwîn Yûsif, bunu şöyle açıklıyor:

“Dünya ve hayat bir denge içinde işlediği için kadın ve erkek arasındaki dengenin tam olması gerekir. Özerk Yönetim kurumlarında eşbaşkanlık esas alınmaktadır. Kadınların miras ve çalışma hakları özgür bireylere dayanmaktadır. Kadınlar yönetimlere öncülük ediyor. Demokratik Halk Meclisi var ve onun yanında Kadın Meclisi kuruluyor. Yüzde 50 kadın kotası esas alınıyor. Birey ve özgür bir toplum bilincinde kadın hakları her noktada korunmakta ve kadınlara yönelik pek çok özel öğe bulunmaktadır. Toplumun tüm yönlerinde kadın hakları esas alınıp korunuyor.”

134 madde neleri kapsıyor?

Perwîn Yûsif, 134 maddeden oluşan sözleşmenin içeriğini ise şu şekilde özetledi: "Toplumsal Sözleşme dört bölümden oluşuyor. Ayrıca tüm bileşenler eşit olarak kabul ediliyor. Burada yaşayan halkların tamamı Kuzey ve Doğu Suriye'den sayılıyor. Öz savunma esas alınıyor. Her halkın özelliğine göre hakları esas alınıyor. Aynı zamanda toplumun temel dinamiği olan gençler dikkate alınıyor. İlçe ve köylerde halk kendi meclislerini, komünlerini oluşturur. Toplumun iradesi topluma bırakılmaktadır ve bu sözleşmeyle korunmaktadır. Toplum Sözleşmesi sadece geleceğe yönelik değil, aynı zamanda tarihin sahiplenilmesine de yöneliktir. Tarihine sahip çıkmayan, geleceğine sahip çıkamaz. Ne kadar çok görev üstlenirsek o kadar çok hakka sahip oluruz. Her zaman özgür bir toplum inşa etmek isteyen Önder Apo'nun düşüncesi ve felsefesi budur. Toplumsal sözleşme toplumun tarihine ve gerçekliğine dayanır."

Huzurun tanığı

“İnsanlar huzura kavuştu ve biz de bu anların tanığı olduk” diyen Perwîn Yûsif, aynı zamanda sözleşmenin yazım aşamasının da mutluluğunu yaşıyor.

“2014 yılında da o zamanlar Qamişlo Kantonu, şimdi Cizîr Kantonu Özerk Yönetimi için yapılan ilk anlaşmanın yazımında rol aldım. O dönemde harika bir deneyim yaşadım. Topraklarımız özgürleştikçe biz de kendi sistemimizi kurduk. Memnuniyet duyduğumuz sistemimizin kanunlaşması için çalışmalar yapıldı. Bugün Toplumsal Sözleşme’nin inşasında yerimi almam bir gurur kaynadığıdır. Bu inanç ve arzuyla, halkın istek ve umutlarını birleştirmek ve bu ülkeye birlikte Önderlik etmek için devrimin tüm faaliyetlerine katılıyoruz. Kuzey ve Doğu Suriye'deki kadınlar olarak, başarılarımıza sahip çıkabildiğimiz için şanslıyız.”

Halklar için şans

Perwîn Yûsif, Toplumsal Sözleşme’nin aynı zamanda haklar için de büyük bir miras olduğunu aktararak, “Bugün bu topraklarda hayata geçirilen Toplumsal Sözleşme’yle toplumlar arasında yaratılan eşitsizlikler ortadan kalkıyor. Aynı zamanda toplumsal ittifakla bilinç değiştirilerek toplumsal devrim, değişim ve dönüşümler gerçekleştirilmektedir. Özyönetim kurum ve kuruluşları ile sivil kuruluşların ortak aklı bir arada kullanması çok güzel sonuçlar doğuracaktır. Değişim aileden başlayıp komüne, meclise, Özerk Yönetime kadar gidiyor. Zorbalıklar ve zulümler ortadan kaldırılarak demokratik kültür yaygınlaştırılıyor. Halkımız, büyük bir inanç ve sevgiyle, Toplumsal Sözleşme’nin gerekliliklerini doğrudan sahada hayata geçirmeli ve toplumda bir ahlak kültürü oluşturmalıdır” diye belirtti. QAMİŞLO